Khổ sở vì bỗng dưng phát phì
Chị Nguyễn Thị Hoàn – 46 tuổi, Hà Đông, Hà Nội cho biết khoảng 2 năm nay chị tăng cân đột biến. Trước kia chị chỉ khoảng 46, 47 kg thậm chí có lúc phải mua thuốc tăng cân về để uống thì đến năm nay chị tăng lên tới 57, 58 kg.
Ngoài tăng cân, chị Hoàn thấy mình có rất nhiều bệnh như mất ngủ, bốc hoả, cảm giác người khó chịu. Đêm ngủ chị đều thức dậy hai ba lần vì khó ngủ, cảm giác người nóng rực, đầm đìa mồ hôi.
Chị Hoàn đi khám ở nhiều nơi nhưng đều được chẩn đoán tiền mãn kinh, các biểu hiện trên hoàn toàn là sinh lý. Được bác sĩ kê thuốc sử dụng nhưng chị Hoàn vẫn tháy mình không được khoẻ .
TS Phan Hướng Dương – Phó giám đốc BV Nội tiết Trung ương cho biết phụ nữ ở tuổi trung niên bắt đầu báo động giảm hooc môn estrogen đi kèm với các triệu chứng nhịp tim nhanh, tăng huyết áp, bốc hoả, loãng xương… và nhiều người thấy mình đang có nhiều bệnh lý.
Hơn nữa, tuổi U40, U50 thường có xu hướng ngày càng béo lên. Cùng với những thay đổi về sức khỏe và tinh thần khi bước vào tuổi mãn kinh, hầu hết phụ nữ đều thay đổi về vóc dáng, kể cả người mảnh mai, hay những người luôn duy trì trọng lượng ổn định. Thậm chí, với nhiều người để duy trì cân nặng ở mức trung bình cũng rất khó khăn.
Theo TS Dương có hai nguyên nhân chính khiến phụ nữ bị tăng cân ở tuổi trung niên.
Nguyên nhân hàng đầu chính là sự suy giảm nội tiết tố oestrogen. Do nội tiết tố này có tác dụng làm tăng khối cơ bắp. Khi lượng nội tiết này giảm sẽ làm khối lượng cơ giảm, đồng thời làm khối lượng mỡ tăng lên.
Nguyên nhân thứ hai do khối lượng cơ giảm nên nhu cầu về năng lượng ở tuổi mãn kinh cũng giảm đi đáng kể so với thời thanh xuân. Trong khi đó thói quen ăn uống vẫn duy trì như trước, vì thế, phần năng lượng không tiêu hao hết sẽ tích thành mỡ. Ngoài hai nguyên nhân trên thì việc ngại vận động cũng khiến chị em tăng cân nhanh chóng. Tăng cân là tăng tích mỡ.
Trong khi đó, tăng cân ở phụ nữ tuổi trung niên rất nguy hiểm vì số cân nặng tăng lên đi kèm với hàng chục bệnh lý khác nhau như tim mạch, đái tháo đường và ung thư.
Kết quả cho thấy, cứ tăng 5kg có liên quan với tăng 30% nguy cơ đái tháo đường, 14% nguy cơ tăng huyết áp, 8% nguy cơ mắc bệnh tim hoặc đột quỵ, 6% nguy cơ ung thư liên quan đến béo phì và 5% nguy cơ tử vong sớm.
So với những người duy trì cân nặng ổn định trong nhiều năm, nguy cơ bị đái tháo đường týp 2 cao gấp 10 lần ở những người tăng ≥ 20kg. Những người này cũng tăng hơn 2 lần nguy cơ tăng huyết áp và gần 2 lần nguy cơ bị bệnh tim hoặc đột quỵ.
TS Dương cho biết ở tuổi trung niên chắc chắn tăng cân do hai nguyên nhân trên. Điều này là sinh lý bình thường vì vậy khi có dấu hiệu tiền mãn kinh như bốc hoả, tăng cân, cơ thể bắt đầu khó chiều thì cũng không nên quá lo lắng đi khám bệnh như trường hợp của chị Hoàn vì càng đi khám bệnh không ra bệnh càng lo lắng và càng tăng cân nhanh hơn.
TS Dương cho biết trong khi khám bệnh ông đều phải khẳng định bất cứ phụ nữ nào khi bước vào tuổi trung niên thấy các dấu hiệu trên phải biết đó là sinh lý bình thường của con người.
Trong lsinh hoạt cần phải ăn thực phẩm lành mạnh. Hạn chế chất kích thích.
Hơn nũa phải tăng vận động. Khi vận động có tác dụng bảo tồn và tăng cơ vân đang bị mất đi, giảm nguy cơ đọng mỡ tạng.
Đặc biệt là thể dục thể thao, bởi khi vận động thể dục thể thao cũng giảm nguy cơ loãng xương.
Cần lưu ý, trong tập luyện phải phù hợp với sức khoẻ và tuổi tác. Phụ nữ hút thuốc lá phải bỏ, ăn giảm muối trong chế độ ăn hàng ngày.