Bạn đã sẵn sàng cho một đêm tuyệt vời. Mọi thứ đã được chuẩn bị kỹ càng: Một căn phòng với nhiệt độ thích hợp, chăn ấm đệm êm, chiếc gối vừa vặn ôm đỡ đầu và cổ khi ngủ và tấm rèm cửa đủ vừa che những ánh sáng chiếu vào phòng.
Nhưng, một lần nữa, bạn lại trằn trọc, trở mình liên tục. Bạn thao thức vào lúc khuya muộn và mệt mỏi vào sáng hôm sau. Giấc ngủ kém chất lượng khiến bạn khó chịu, dễ cáu giận và không thể tập trung.
Không những thế, ngủ không ngon còn ảnh hưởng tới hệ miễn dịch và tăng nguy cơ nhiễm virus, bệnh tim, bệnh ung thư.
"Ngủ ngon, cùng với chăm tập thể dục và một chế độ dinh dưỡng hợp lý là những yếu tố cơ bản của một lối sống lành mạnh. Giấc ngủ nên là mối quan tâm hàng đầu của bạn", Carl Bazil, giám đốc khoa Ngủ và Động kinh tại trường y của Đại học Columbia cho biết.
Ngược lại, thiếu ngủ thường dễ dàng tiết lộ những vấn đề sức khỏe bên trong cơ thể bạn.
1. Triệu chứng: Nếu không đặt chuông báo thức, bạn sẽ ngủ liền mạch 14 tiếng liền
Chẩn đoán: Tuyến giáp hoạt động thiếu hiệu quả hoặc bệnh nhiễm trùng tiềm ẩn.
Hầu hết chúng ta sẽ cảm thấy khỏe và sảng khoái sau một giấc ngủ tầm 7-9 tiếng.
"Bạn nên lo lắng nếu ngủ hơn 10 tiếng ngày này qua ngày khác", Andrew Varga, đến từ khoa Phổi, chăm sóc đặc biệt và trị liệu giấc ngủ thuộc Trung tâm Y tế Langone, Đại học New York cho biết.
Một nguyên nhân có thể xảy ra là tình trạng suy giáp, căn bệnh ảnh hưởng chủ yếu tới phụ nữ trên 60 tuổi. Bệnh thường tiến triển chậm và âm thầm khiến bạn tăng cân, mệt mỏi và dễ nhầm là dấu hiệu của tuổi tác.
Nhưng ngủ giá nhiều tiếng/ngày có thể cho thấy nhu cầu phải kiểm tra khả năng tuyến giáp trong việc điều hoà quá trình trao đổi chất.
Ngủ quá nhiều cũng có thể là phản ứng của cơ thể đối với một căn bệnh nhiễm trùng tiềm ẩn nào đó. Trong trường hợp này, những giấc ngủ dài nên được rút ngắn lại.
2. Triệu chứng: Bạn trở mình liên tục, tim đập nhanh
Chẩn đoán: Tuyến giáp hoạt động quá mức.
Có thể bạn bị kích động vì trước đó đã xem một bộ phim kinh dị hay căng thẳng, lo lắng vì buổi họp ngày mai. Nhưng nếu bạn thường xuyên bị mất ngủ, nhịp tim đập nhanh và cảm giác khó chịu, bạn có thể đã bị cường giáp.
Việc sản sinh quá nhiều hóc-môn tuyến giáp gây ảnh hưởng không tốt tới quá trình trao đổi chất và khiến bạn sụt cân nhanh chóng. Một nguyên nhân khác có thể là bệnh cường giáp tự miễn, gây ra yếu cơ và rắc rối về giấc ngủ.
3. Triệu chứng: Thức dậy lúc 5 giờ sáng bất kể thời điểm bạn đi ngủ là lúc nào
Chẩn đoán: Rối loạn nhịp thức ngủ.
Cơn buồn ngủ là một phần của nhịp thức-ngủ. Nó tăng lên vào cuối ngày, cho tới khi chúng ta buồn ngủ và giảm bớt về đêm. Do đó, nếu thức dậy trước khi mặt trời mọc và không thể ngủ lại, đơn giản bạn chỉ cần nghỉ ngơi. Không có vấn đề gì nghiêm trọng.
Nhưng nếu liên tục thức dậy quá sớm, bạn có thể bị rối loạn tuần hoàn, hay còn được gọi là hội chứng pha ngủ sớm.
Những người dậy sớm cũng có những lợi thế nhất định nhưng lợi thế đó suy giảm đi khi bạn không còn tích cực tham gia đời sống xã hội nữa bởi vì bạn lên giường đi ngủ lúc người khác mới bắt đầu ngồi vào bàn ăn tối.
Sử dụng thuốc melatonin và hạn chế tối đa ánh sáng nhân tạo khi thức giấc là biện pháp hiệu quả cho hội chứng này.
4. Triệu chứng: Bạn không thể ngủ nếu không xem tivi đêm muộn
Chẩn đoán: Tình trạng lo lắng.
Nếu bạn luôn ngủ gục khi đang xem chương trình truyền hình đêm khuya, tivi có thể chỉ là một phần trong chu trình buổi tối của bạn. Nhưng tivi cũng có thể làm bạn xao nhãng.
"Một căn phòng tối và yên tĩnh có thể khiến các vấn đề tâm lý biểu lộ rõ hơn. Tivi làm chệch hướng cảm xúc và bù đắp cho những lo lắng", JohnWinkelman, nhà nghiên cứu giấc ngủ tại Bệnh viện Đa khoa Massachusetts cho biết.
Một nguyên do khác cần lưu ý là ánh sáng từ tivi làm tăng hóc-môn căng thẳng. Do đó, các chuyên gia về giấc ngủ đều khuyên nên tìm kiếm biện pháp giúp đi vào giấc ngủ dễ chịu và ít có hại hơn là xem tivi như thiền hoặc đọc sách.
5. Triệu chứng: Tỉnh giấc và không thể ngủ lại
Chẩn đoán: Hội chứng chồn chân
Nếu bạn cần duỗi tay duỗi chân thoải mái trước khi lên giường, rồi sau đó vào giữa đêm, bạn đá vào người bạn đời nằm cùng hoặc bị cảm giác thôi thúc phải dậy và di chuyển, bạn có thể mắc hội chứng rối loạn thần kinh có tên Hội chứng chồn chân.
"Đó là cảm giác khó chịu, bứt rứt ở chân, chỉ có thể được xoa dịu tạm thời nhờ các chuyển động", Winkelman cho biết.
Giống như hội chứng ngưng thở lúc ngủ, hội chứng chồn chân làm tăng nguy cơ bị suy tim và đột quỵ. Rất may là bệnh này phát hiện khá dễ cũng như kiểm soát bằng các loại thuốc kê đơn.
6. Triệu chứng: Đi vệ sinh nhiều lần
Chẩn đoán: Bệnh tiểu đường.
Nếu tỉnh giấc để đi tiểu nhiều hơn 1-2 lần/đêm, bạn có thể bị bệnh tiểu đường hoặc đang ở giai đoạn tiền tiểu đường. Tiểu tiện thường xuyên là hệ quả của đường huyết cao bởi vì thận phải làm việc quá thời gian nhằm hấp thụ và lọc đường thừa.
Sau đó, thận lại phải nhận thêm lượng dịch tăng lên và tạo nhiều nước tiểu hơn để xử lý. Tuy nhiên, thói quen uống nhiều nước trước khi đi ngủ cũng khiến bạn đi tiểu nhiều lần vào giữa đêm.
7. Triệu chứng: Sáng nào thức dậy, bạn cũng thấy mệt mỏi
Chẩn đoán: Hội chứng ngưng thở lúc ngủ hoặc trầm cảm.
Nếu ngủ đủ giấc nhưng vẫn cảm thấy buồn ngủ khi tỉnh giấc, có thể bạn bị chứng ngưng thở lúc ngủ, một vấn đề liên quan tới việc hít thở trong khi ngủ.
Hội chứng ngưng thở lúc ngủ ảnh hưởng tới các chu kỳ ngủ, liên tục làm ngắt quãng nhưng bạn sẽ không nhớ nổi chuyện đó.
"Một người có thể tỉnh giấc hàng trăm lần trong đêm, nhưng họ nghĩ họ chỉ thức giấc 1-2 lần", JohnWinkelman giải thích.
Nếu nghi ngờ bị ngưng thở lúc ngủ, bạn hãy thử nằm ngửa khi ngủ và xem có cảm thấy dễ chịu hơn vào sáng hôm sau không. Nếu cách này không hiệu quả, bạn nên đi khám bác sĩ.
Ngưng thở lúc ngủ có liên quan tới một số kết quả không mong muốn cho sức khoẻ, bao gồm cả suy tim, nên phải được điều trị càng sớm càng tốt.
Một điều đáng lưu ý khác về tình trạng thường xuyên mệt mỏi khi tỉnh giấc: Đó là trầm cảm, một triệu chứng luôn xuất hiện khi bị vấn đề về giấc ngủ.
Vì thế, nếu bạn thấy bơ phờ, mệt mỏi dù đã ngủ một đêm ngon lành, hãy xem đó có thể là chứng rối loạn tâm lý và cần đi gặp chuyên gia trị liệu ngay.
* Theo Prevention