Sặc sữa cực kỳ nguy hiểm
Mẹ của bé P.T. H (1,5 tháng, ở Hải Phòng) chưa hết run rẩy khi con vừa thoát chết trong gang tấc. Theo mẹ của bé, khi đang cho con bú chị thấy con nấc lên từng nhịp rồi sau đó người tím tái.
Mẹ bé sợ quá liền bế con vào Bệnh viện Nhi trung ương. Vì bé ở trọ gần bệnh viện nên khi vào viện bé mau chóng được ê kíp trực cấp cứu.
Bé H đã được các bác sĩ tại đây sơ cứu cơ bản bằng ép tim, bóp bóng qua mặt nạ và hút ra rất nhiều đờm dãi. Sau một phút can thiệp, trẻ bắt đầu khóc, da dẻ dần hồng hào trở lại.
Thuộc người cơ địa nhiều sữa, chị Hoàng Thị Hà – 31 tuổi, Hoàng Hoa Thám, Hà Nội không ngờ vào một ngày chị đã phải gọi xe cấp cứu khi nhận ra con trai 1 tháng tuổi của mình gần như ngừng thở khi đang bú mẹ. Em bé bắt đầu yếu dần, da dẻ tím tái và nhanh chóng được đưa đến phòng cấp cứu.
Chị Hà kể, lúc đầu nghĩ sặc sữa chỉ xảy ra với những bé uống sữa bình, còn sữa mẹ chị thấy nhiều nhưng bé vẫn bú rất ổn.
Bé lớn cũng tương tự dù nằm bú nhưng chị tự tin rằng, sữa về đủ bé bú và đến lần này thì chị thực sự lo lắng về tình trạng nhiều sữa của mình. Mỗi lần cho con bú, chị Hà lại ám ảnh nghĩ lại cảnh bé bị sặc sữa nên rất bối rối, sợ hãi.
Các chuyên gia nhi khoa khẳng định, sặc sữa là tai nạn này rất hay gặp trong Nhi khoa, nếu trẻ không được sơ cứu nhanh chóng, kịp thời có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.
Theo bác sĩ Nguyễn Văn Giáp - Khoa Phụ Sản,bệnh viện ĐK Hùng Vương sặc sữa là hiện tượng sữa tràn vào đường thở khiến trẻ khó thở, sặc sụa, tím tái, có thể ngừng thở. Nếu không được cấp cứu nhanh chóng, kịp thời trẻ có thể tử vong.
Trẻ bị sặc sữa có thể do nhiều nguyên nhân như: người chăm sóc trẻ để trẻ bú, ăn không đúng tư thế, cho bú quá no, cho trẻ bú khi đang khóc, sữa mẹ nhiều khiến trẻ nuốt không kịp và trẻ sinh non tháng cũng rất dễ bị sặc sữa.
Ngoài ra còn hay gặp ở những trẻ bị dị tật vùng hầu họng như: sứt môi, hở hàm ếch…
Nhận biết trẻ sặc sữa
Theo bác sĩ Giáp, cách nhận biết trẻ bị sặc sữa có rất nhiều dấu hiệu mẹ của bé nên để ý. Khi trẻ đang bú hoặc sau bú đột ngột ho mạnh, ọc sữa qua mũi, miệng, sặc sụa, tím tái, khóc thét lên, cơ thể có thể mềm nhũn hoặc co cứng thì điều đầu tiên nên nghĩ ngay đến là trẻ bị sặc sữa.
Bác sĩ Giáp cho biết việc xử lý sơ cứu trẻ sơ sinh bị sặc sữa đúng cách là điều quan trọng. Để giúp trẻ nhanh chóng thoát khỏi tình trạng nguy hiểm người nhà cần hết sức bình tĩnh, thực hiện sơ cứu trẻ theo các bước: cho trẻ nằm sấp trên lòng bàn tay và cánh tay, dùng lòng bàn tay vỗ mạnh và nhanh năm cái vào lưng trẻ (chỗ giữa 2 xương bả vai), nhằm tăng áp lực trong lồng ngực để tống sữa ra khỏi đường hô hấp.
Nếu trẻ vẫn khó thở, tím tái thì đặt trẻ nằm ngửa trên một mặt phẳng cứng, dùng hai ngón tay trỏ và giữa đột ngột ấn mạnh 5 cái ở nửa dưới của xương ức, dưới đường nối hai vú khoảng 1 đến 2 cm. Lặp lại 5 đến 6 lần cho đến khi trẻ có dấu hiệu hồi phục, da hồng hào trở lại.
Sau đó, thông đường thở bằng cách dùng miệng hút mạnh vào mũi, miệng trẻ, hút kỹ những sữa còn đọng ở họng và mũi càng nhanh, càng tốt. Hút miệng trước, mũi sau. Nếu để chậm, sữa sẽ vào khí quản gây tắc nghẽn đường hô hấp.
Đối với trẻ có biểu hiện ngưng thở, có thể kết hợp các biện pháp trên và hà hơi thổi ngạt, ngậm mũi miệng trẻ thổi vào cho đến khi thấy lồng ngực hơi nhô lên. Sau đó đưa trẻ ngay đến cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu kịp thời.
Phòng sặc sữa cho bé, bác sĩ Giáp nhấn mạnh các mẹ cần cho trẻ bú đúng cách. Không nên cho trẻ vừa bú vừa ngủ, không đùa với trẻ khi đang bú, khiến trẻ cười dễ sặc.
Khi cho bú nên bế trẻ cao đầu, ở tư thế thoải mái, phải cho trẻ bú từ từ, không vội vàng, nhất là trẻ còn yếu, sinh non tháng. Nếu trẻ ho hoặc khóc phải ngừng cho trẻ bú ngay, không để sữa tiếp tục chảy xuống miệng.
Thấy sữa mẹ chảy xuống quá nhiều mà trẻ chưa kịp nuốt, người mẹ có thể dùng hai ngón tay kẹp bớt đầu vú lại ngăn bớt sữa xuống.
Còn với những trẻ không nuôi bằng sữa mẹ, phải bú bình, cần chú ý đầu núm vú cao su không quá rộng, tốt nhất đục 1 đến 2 lỗ bằng đầu kim băng ở bên núm vú. Khi cho trẻ bú, nên nghiêng bình sữa khoảng 45 độ. Khi dùng thìa bón sữa vào miệng trẻ, nên đổ từ từ, trẻ nuốt hết mới bón thìa khác.
Sau khi bú không được đặt trẻ nằm ngay, nên bế trẻ 15 – 20 phút, đầu cao. Không được lắc trẻ. Khi phát hiện trẻ bị chớ, ngay lập tức cho trẻ nằm nghiêng đầu sang một bên. Lau sạch sữa ở miệng trẻ.
Với trẻ hay bị nôn chớ thì nên cho ăn giảm lượng sữa mỗi bữa và tăng số lượng bữa ăn lên.