Bí xanh còn gọi là bí đao là một loại quả làm rau rất thông dụng, có tên khoa học là Benincasa hispida hay Cucrubita hispida, họ Bầu bí.
Theo Đông y, bí xanh vị ngọt nhạt, tính mát, có công dụng giải nhiệt, làm mát ruột, tiêu khát, giải độc và giảm béo. Vào mùa hè, việc dùng bí xanh thường xuyên vừa giải khát và phòng chống môt số bệnh rất tốt như bí xanh có khả năng sinh nhiệt thấp, nên dùng cho người muốn giảm thân trọng như mấp phì, bệnh tim mạch, tiểu đường…
Sau đây là một số tác dụng của bí xanh:
- Chữa mụn nhọt, viêm loét miệng lưỡi, béo phì, rối loạn mỡ máu: Bí xanh 200 gam, lá sen 1 cái, nước 1 lít. Bí xanh rửa sạch, thái miếng, lá sen thái vụn rồi cho 2 thứ cho vào nồi nấu trong 1 giờ, pha thêm một chút đường rồi uống.
- Chữa phù nề, sản phụ thiếu sữa, vàng da, trĩ, viêm ruột đi lỏng: Bí xanh 500 gam, đậu đỏ 100 gam, nước 1 lít. Bí xanh rửa sạch, thái miếng, đem nấu với đậu đỏ trong 1 giờ, chế thêm một chút đường, uống hằng ngày.
-Chữa tiêu đờm, nóng trong người, tiêu hóa kém: Bí xanh 100 gam, táo 800 gam, cà rốt 200 gam, đường phèn 100 gam, trần bì 20 gam. Bí xanh gọt vỏ bỏ ruột, thái miếng; táo rửa sạch, bỏ ruột, thái miếng; cà rốt cạo vỏ, thái miếng; trần bì ngâm nước cho mềm rồi thái chỉ. Tất cả cho vào nồi, đổ vừa nước, nấu trong 30 phút, chế thêm đường phèn, dùng làm nước giải khát.
- Chữa khát nhiệt, nóng trong người : Bí xanh 500 gam, dưa hấu 500 gam, đường trắng vừa đủ. Bí xanh gọt vỏ, bỏ ruột, rửa thật sạch; dưa hấu lấy ruột, bỏ hạt; 2 thứ thái miếng, dùng máy ép lấy nước rồi chế thêm một chút đường trắng, chia uống nhiều lần trong ngày.
- Chữa dạ dày kém, ăn chậm tiêu, nôn ra máu: Vỏ bí xanh 100 gam, đậu răng ngựa 100 gam, nước 2 lít. Tất cả cho vào nồi nấu trong 2 giờ rồi bỏ bã lấy nước uống trong ngày.
- Chữa cảm nắng, cảm nóng, lợi tiểu, giải nhiệt, mụn nhọt, lở ngứa, rôm sẩy: Bí xanh 500 gam gọt vỏ, bỏ ruột, rửa thật sạch rồi thái miếng, cho vào máy ép lấy nước, hòa thêm một chút muối, chia uống vài lần trong ngày.
Bí xanh vốn là một loại rau quả có tính mát nên khi cơ thể bị nhiệt, thường xuyên dùng bí xanh nấu canh hoặc chế biến thành nhiều món ăn khác nhau trong mùa hè rất tốt. Cụ thể món canh bí xanh nấu với giò sống tôm nõn được nấu như sau:
Hành hoa nhặt rửa sạch, bí xanh gọt vỏ, bỏ ruột, cắt thành những miếng vừa ăn. Chuẩn bị một nồi nước, thả tôm nõn vào ngâm cho nở mềm, bật bếp đun đến khi nước sôi thì dùng thìa múc những viên giò nhỏ thả vào canh, hạ bớt lửa.. Cho bí xanh vào canh đun đến khi nước sôi trở lại, nêm nếm gia vị rồi tắt bếp, nhiệt từ nước canh sẽ làm bí xanh tiếp tục chín. Rắc thêm hành lá đã thái nhỏ là nồi canh đã hoàn thành. Bát canh bí xanh thơm ngon ăn rất mát vào mùa hè.
