Một loạt vũ khí hiện đại được triển khai
Sau gần 17 năm, Washington và Tokyo hôm nay đã ký một thỏa thuận mới mở rộng hơn nữa quan hệ quân sự giữa hai nước, trong đó có việc triển khai các máy bay do thám không người lái tầm xa Global Hawk, máy bay giám sát biển P-8 và bổ sung thêm một hệ thống radar phòng thủ tên lửa mới.
Tuyên bố trên được đưa ra sau các cuộc hội đàm cấp cao ngày 3/10 giữa Ngoại trưởng Mỹ John Kerry, Bộ trưởng Quốc phòng Chuck Hagel cùng 2 đối tác đồng cấp Nhật Bản trong khuôn khổ của hội nghị Ủy ban tham vấn an ninh Mỹ - Nhật vừa diễn ra tại Tokyo.
Theo kế hoạch, Không quân Mỹ sẽ bắt đầu triển khai 2 hoặc 3 chiếc Global Hawk đến một căn cứ chưa xác định tại Nhật Bản vào mùa Xuân năm tới.
Global Hawk là dòng máy bay không người lái không được trang bị vũ khí nhưng lại mang theo nhiều cảm biến tình báo và là máy bay do thám tiên tiến nhất của Không quân Mỹ hiện nay.
Global Hawk bay ở độ cao trên 18.000 m - tương tự như máy bay do thám U-2 khiến chúng có thể tránh được mọi hệ thống phòng không hiện đại nhất. Do không cần phi công nên Global Hawk có thể bay liên tục 28 giờ, với phạm vi hoạt gần 9.000 hải lý mà chưa đối thủ nào cạnh tranh nổi.
Ngoài Global Hawk, các quan chức Mỹ và Nhật Bản cũng thông báo Lầu Năm Góc sẽ triển khai các máy bay tuần tra giám sát biển P-8 mới của Hải quân Mỹ tới Nhật Bản, bắt đầu từ tháng 12/2013. Đây sẽ là lần đầu tiên loại máy bay P-8 được Mỹ bố trí ngoài lãnh thổ của mình.
Bên cạnh Global Hawk và P-8, Mỹ và Nhật Bản còn tuyên bố sẽ lắp đặt một trạm radar tên lửa đạn đạo mới tại Kyogamisaki, phía Nam Nhật Bản và bắt đầu đưa vào hoạt động trong năm tới.
Nhằm thẳng vào Trung Quốc
Thỏa thuận giữa Washington và Tokyo được ký kết đúng vào thời điểm chính phủ Nhật Bản đang nỗ lực tăng cường các khả năng quân sự của mình và đang cân nhắc sửa đổi Hiến pháp hòa bình được soạn thảo từ sau Thế chiến thứ Hai, mở đường cho Tokyo trở thành một đối tác bình đẳng hơn với Mỹ trong trường hợp xảy ra xung đột.
“Hợp tác quốc phòng song phương của chúng tôi, trong đó có cam kết của Mỹ đối với an ninh Nhật Bản là một thành tố rất quan trọng trong quan hệ tổng thể chung và với chính sách tái cân bằng của chính quyền Tổng thống Obama ở châu Á – Thái Bình Dương”, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Hagel phát biểu tại cuộc họp báo chung ở Tokyo chiều ngày 3/10.
Còn Ngoại trưởng Kerry cũng cho biết: “Quan hệ của chúng tôi chưa bao giờ mạnh mẽ hơn hoặc tốt hơn như ngày nay. Tuy nhiên, chúng tôi tiếp tục phải điều chỉnh thích nghi để đối phó với các thách thức khác nhau trong thế kỷ 21”.
Thách thức mà ông Kerry muốn đề cập là vấn đề hạt nhân của Triều Tiên nhưng nóng bỏng và cấp bách không kém lại là các tranh chấp lãnh thổ giữa Nhật Bản và Trung Quốc trên biển Hoa Đông hay giữa Trung Quốc và các quốc gia Đông Nam Á trên Biển Đông.
Về việc này, Ngoại trưởng Kerry nói rằng Mỹ luôn muốn tìm kiếm một mối quan hệ hợp tác với Trung Quốc xung quanh vấn đề Triều Tiên và cả nhiều lĩnh vực khác có cùng lợi ích chung.
Nhưng ông Kerry lại nhấn mạnh: “Mỹ hiểu rất rõ về các lợi ích của mình. Đó là những điều mà Mỹ cho rằng có các ranh giới không nên vượt qua, gồm cả vấn đề tranh chấp biển đảo với Nhật Bản”.
Mặc dù tuyên bố Mỹ không đứng về bên nào trong các tranh chấp trên nhưng ông Kerry chỉ rõ: “Chúng tôi công nhận quyền quản lý những hòn đảo này thuộc về Nhật Bản”.
Ngoại trưởng Mỹ nói thêm: “Một nước Trung Quốc đang trỗi dậy sẽ được hoan nghênh, miễn là nước này tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế”.
