Trong tuyên bố đưa ra ít giờ trước, USN cho biết rằng sau khi phát hiện một tàu hỗ trợ của Hải quân Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) đang kéo 1 tàu không người lái "Saildrone Explorer" của họ vào khoảng 11 giờ đêm 29/8 giờ địa phương - họ đã nhanh chóng phản ứng.
Cụ thể USN đã điều động USS Thunderbolt (tàu tuần tra lớp Cyclone) và 1 trực thăng săn ngầm MH-60S Seahawk từ Bahrain tới khu vực.
"Các hành động đáp trả của USN đã dẫn đến việc con tàu (Iran) phải ngắt dây cáp (nối với Saildrone) và rời khu vực này khoảng 4 giờ sau đó".
Bức ảnh do USN công bố cho thấy tàu Shahid Bazair của IRGC kéo tàu Saildrone Explorer của USN ở Vịnh Ba Tư vào đêm 30/8 (Nguồn: AP/USN)
Chỉ huy Hạm đội 5 của USN, Phó đô đóc Brad Cooper cáo buộc rằng hành động nói trên là "trắng trợn, không chính đáng và không phù hợp với hành vi của một lực lượng hải quân chuyên nghiệp".
"Saildrone Explorer" là một tàu bề mặt không người lái (USV) cỡ nhỏ (dài 7 mét và cao 5 mét) và có khả năng di chuyển dưới sự kết hợp của năng lượng gió và mặt trời.
Theo nhà sản xuất , USV có thể ở trên biển hơn 1 năm và được trang bị một loạt các cảm biến khí quyển và đại dương.
Vào tháng 1/2022, USN ra thông báo rằng họ sẽ bắt đầu vận hành các USV ở Vịnh Ba Tư nhưng không làm rõ nhiệm vụ cụ thể ngoài thông tin rằng chúng "chứa các cảm biến và hoạt động bằng năng lượng mặt trời để xây dựng bức tranh các vùng biển xung quanh".
"Saildrone Explorer" là một tàu bề mặt không người lái (USV) do Saildrone phát triển (Ảnh: USN).
Trong tuyên bố gần đây nhất, USN lưu ý rằng các con tàu "được trang bị các cảm biến, radar và camera để điều hướng và thu thập dữ liệu. Công nghệ này có sẵn trên thị trường thương mại và không lưu trữ thông tin nhạy cảm hoặc đã được phân loại (tin mật)".
USN hiện đang vận hành một số ít tàu không người lái với nhiều kích cỡ khác nhau và gần đây đã diễn ra các cuộc thảo luận về kế hoạch tăng số lượng của chúng lên khoảng 150 chiếc vào năm 2045.
Tuy nhiên vụ việc nói trên nêu bật một vấn đề của USV đó là phần lớn chúng không được trang bị các biện pháp bảo vệ trước hiểm nguy có thể sẽ đối mặt - chủ yếu là do bên vận hành là USN.
Vấn đề đó cũng có thể trở nên nghiêm trọng hơn khi USN đang loại biên các tàu tuần tra với tuyên bố thay vào đó là các tàu tác chiến ven bờ - tuy nhiên 9 tàu chiến loại này cũng đang được lên kế hoạch để loại biên và dành ngân sách cho các nỗ lực hiện đại hóa khác.