Trong những năm 30 của thế kỷ trước, tinh thần chung là “với hải chiến, chúng ta sẽ luôn chiến đấu bằng tàu chiến, và khi Chiến tranh thế giới thứ hai nổ ra, và chúng ta chiến đấu bằng tàu sân bay”, Breaking Defenses ngày 14/1 dẫn lời phó đô đốc Richard Brown, chỉ huy trưởng Lực lượng tàu nổi của Hải quân Mỹ.
Dù không coi nhẹ vai trò của các tàu sân bay và 68 tàu khu trục mà Hải quân Mỹ đang sở hữu, tư lệnh Brown thể hiện mong muốn được bổ sung đội tàu không người lái.
“Tôi nghĩ rằng, hoàn toàn có khả năng chúng ta sẽ hải chiến với tàu nổi không người lái trong các cuộc xung đột trong tương lai”, ông nói.
Nói chuyện với các phóng viên trước thềm hội nghị tàu nổi hải quân ở thủ đô Washington, phó đô đốc Brown cho biết một số chi tiết về kế hoạch đưa tàu nổi không người lái vào hạm đội Hải quân.
Tháng 4 tới, phó đô đốc Brown sẽ trình bày một báo cáo về cách thức đưa các tàu nổi không người lái vào hạm đội, cách thức chúng hoạt động cùng với các tàu có người lái.
“Các tàu nổi không người lái sẽ xuất hiện. Chúng sẽ được trang bị vũ khí”, ông nói. Tuy nhiên, không thể một sớm một chiều mà Hải quân Mỹ có ngày tàu không người lái được vũ trang.
Dự kiến, trong vài tuần tới, Hải quân Mỹ sẽ công bố khái niệm mới về cấu trúc lực lượng của mình, bao gồm số lượng tàu nổi, tàu ngầm, tàu có người lái và tàu không người lái.
Trong bối cảnh ngân sách quốc phòng không tăng trong những năm tới, Hải quân Mỹ đề xuất giảm 5 trong số 12 tàu khu trục lớp Arleigh Burke - Flight III dự kiến đóng mới trong mấy năm tới, hãm đà cả hai chương trình phát triển tàu khu trục tương lai FFG(X) và tàu ngầm lớp Virginia-Block V và tăng tốc việc cho nghỉ hưu 5 tuần dương hạm và 3 tàu đổ bộ.
Trong chiến dịch vận động tranh cử tổng thống năm 2016, ông Donald Trump cam kết xây dựng một hạm đội 355 chiếc và sau đó cố vấn an ninh quốc gia Robert O’Brien liên tục phát biểu rằng, cam kết sẽ được thực hiện.
Tuy nhiên, đệ trình ngân sách ban đầu cho năm 2021 của Hải quân giảm 3 chiếc tàu trong 5 năm tới do ngân sách hạn chế. Tháng trước, Văn phòng Quản lý và Ngân sách ra lệnh cho Hải quân lập kế hoạch “đạt hạm đội hỗn hợp 355 chiếc, gồm cả tàu có người lái và không người lái, vào năm 2030”. Một số tàu không người lái có thể được coi là tàu chiến.
Ba tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân - Reagan, Roosevelt và Nimitz - cùng các tàu hộ tống tập trận trên Thái Bình Dương. Ảnh: Breaking Defense.
Trang bị vũ khí chính xác
Quyền Bộ trưởng Hải quân Mỹ Thomas Modly mới đây yêu cầu lực lượng hải quân và thủy quân lục chiến lập kế hoạch đạt 355 tàu trong vòng một thập kỷ dù biết việc đóng mới tàu ngốn rất nhiều tiền và phát triển thủy thủ đoàn cũng rất tốn kém.
Theo ông Brown, trong tương lai, tàu không người lái sẽ có vài trò quan trọng hơn trong thu thập thông tin tình báo khi đi trước nhóm tác chiến tàu sân bay và chúng có thể tung ra các cú đấm thép với chi phí tương đối thấp nếu được trang bị vũ khí chính xác.
“Nếu chúng ta không nỗ lực vượt qua giới hạn, nếu chúng ta không phát triển tàu nổi cỡ lớn thế hệ mới, nếu chúng ta không phát triển tàu không người lái, nếu chúng ta không phát triển vũ khí năng lượng tập trung, nếu chúng ta theo đuổi tấn công nhanh, chúng ta có thể đánh mất vị thế số 1 (mà Hải quân Mỹ có được từ sau Chiến tranh Thế giới lần thứ hai), ông Brown cảnh báo.
Quyền Bộ trưởng Hải quân Thomas Modly thăm tàu sân bay USS Gerald R. Ford. Ảnh: US Navy.