Căn bệnh ung thư "giang hồ thập ác" di căn rất nhanh, tiên lượng thấp

Căn bệnh di căn nhanh

Bác sĩ Nguyễn Văn Tiến – Trưởng khoa Ngoại I Bệnh viện Ung bướu TP.HCM cho biết mới đây, bệnh viện có tiếp nhận một trường hợp bệnh nhân là giáo viên còn rất trẻ khi đi tầm soát phát hiện phổi có nhiều khối di căn. Điều đặc biệt bệnh nhân đã đi khám nhiều nơi, bác sĩ tìm khắp cơ thể không thấy u nguyên phát.

Khi bệnh nhân đến bệnh viện, bác sĩ Tiến khám phụ khoa phát hiện sùi u ở cổ tử cung. Bác sĩ bấm sinh thiết, kết quả giải phẫu bệnh là ung thư tế bào thần kinh nội tiết.

Một trường hợp khác cũng đang điều trị tại Bệnh viện Ung bướu, TP.HCM bệnh nhân cũng bị ung thư tế bào thần kinh nội tiết. Bệnh nhân đã được sắp lịch để chuẩn bị mổ. Tuy nhiên, theo bác sĩ Tiến chưa kịp mổ thì bệnh nhân bị ho và kiểm tra đã di căn sang phổi rất nhiều. Bác sĩ phải chuyển bệnh nhân điều trị hóa trị.

Theo bác sĩ Tiến ung thư cổ tử cung gồm nhiều loại mô học khác nhau, thường gặp nhất là carcinôm tế bào gai (70%). Carcinôm tuyến và các dạng thay đổi của nó chiếm khoảng 25%, các loại mô học khác thì hiếm gặp. Bướu tế bào thần kinh nội tiết ở cổ tử cung (chủ yếu là tế bào nhỏ) chỉ chiếm khoảng 2% tổng số ca ung thư cổ tử cung.

Carcinôm tế bào nhỏ thần kinh nội tiết đại diện cho một ung thư phổi tế bào nhỏ ở ngoài phổi. Có thể nói đây là bệnh ung thư đứng đầu trong "giang hồ thập ác" về mức độ tàn bạo của ung thư.

Nguyên nhân đó là do nhiễm vi rút HPV. Các chuyên gia nghiên cứu chỉ ra rằng vi rút HPV được phát hiện ở 85% phụ nữ ung thư tế bào thần kinh nội tiết, trong đó 78% trường hợp dương tính với HPV tuyp 16 và 18.

Đây được xem là bệnh ung thư hiếm và chỉ chiếm 2% số ca ung thư cổ tử cung xâm lấn. Bệnh nhân thường có triệu chứng vùng bụng chậu như xuất huyết hoặc ra dịch âm đạo, đau hoặc cảm giác nặng vùng chậu.

Ung thư cổ tử cung thể carcinôm tế bào nhỏ thần kinh nội tiết độ ác tính cao

Một số ít bệnh nhân không có triệu chứng hoặc có sau khi kết quả phết tế bào cổ tử cung bất thường. Khám lâm sàng thường phát hiện một khối ở vùng chậu.

Với những người bị bệnh ung thư tế bào thần kinh nội tiết ở cổ tử cung thường di căn xa tương tự với carcinôm tế bào nhỏ ở phổi. Bệnh nhân thường có triệu chứng toàn thân như sụt cân.

Ngoài ra, bênh nhân còn có hội chứng cận ung như, hội chứng tiết hormone chống lợi niệu không thích hợp, hội chứng Cushing, tăng canxi máu hoặc rối loạn hệ thần kinh. Các tạng thường liên quan nhất là gan, thượng thận, xương, tủy xương, não.

Tiên lượng khó hơn

Theo bác sĩ Tiến carcinôm tế bào nhỏ thần kinh nội tiết thường không hiện diện ở cổ tử cung. Vì vậy, tất cả bệnh nhân cần chụp CTscan ngực, bụng, chậu để đánh giá sự lan rộng tại chỗ tại vùng cũng như di căn xa.

Để điều trị bệnh này, phương pháp đưa ra đó là điều trị đa mô thức (phẫu thuật rồi hóa trị hoặc hóa-xạ trị) đối với bệnh còn phẫu thuật được. Còn bệnh nhân di căn chưa xa thì chỉ hóa xạ trị cũng triệt để. Với bệnh nhân di căn xa chỉ có thể hóa trị giảm nhẹ đơn thuần.

Tại Bệnh viện Ung bướu, TP.HCM phẫu thuật ban đầu được chỉ định cho bệnh nhân có sang thương cổ tử cung < 4cm và không xâm lấn chu cung, không di căn xa. Nếu bướu > 4cm và giải phẫu bệnh là tế bào nhỏ thì bắt đầu điều trị đa mô thức (hóa –xạ trị). Có thể điều trị hỗ trợ sau mổ nếu bệnh nhân không đáp ứng với điều trị ban đầu và không có di căn xa.

Bệnh ung thư cổ tử cung có liên quan tới vi rút HPV

Một số bệnh nhân giai đoạn sớm, không có di căn xa lúc chẩn đoán và có thể được điều trị khỏi bằng phương pháp điều trị tại chỗ. Tuy nhiên, bác sĩ Tiến cho biết vì nguy cơ di căn xa sớm, sự thất bại với điều trị và sự nhạy với hóa trị nhóm platinum nên điều trị toàn thân nên được cân nhắc như là một phần quan trọng trong điều trị chuẩn đói với tất cả giai đoạn bệnh.

Với bệnh ung thư cổ tử cung, nếu bệnh nhân mắc thể này có tiên lượng xấu hơn carcinôm tế bào gai hoặc carcinôm tuyến, mặc dù tốt hơn ung thư phổi tế bào nhỏ. Vì ung thư cổ tử cung thể tế bào thần kinh nội tiết thường cho di căn hạch, xâm lấn khoang bạch huyết-mạch máu và di căn theo đường máu sớm.

Đến nay chỉ có khoảng 30 % bệnh nhân sống trên 5 năm nếu ung thư ở giai đoạn tại chỗ.