Chế độ ăn uống nhiều thịt, cá so với nhu cầu; ăn không điều độ, ăn không đúng bữa và số bữa ăn cũng nhiều hơn trong dịp Tết. Nhiều người quan niệm “ăn cỗ” thì phải có nhiều món ăn toàn thịt, nhiều thịt cá và ít rau xanh, do vậy mức tiêu thụ thịt cá tăng lên nhiều hơn so với bữa ăn hàng ngày, dẫn đến mất cân đối trong khẩu phần ăn.
Chế độ ăn này rất nguy hại đối với sức khỏe, đặc biệt những người mắc bệnh mạn tính như: bệnh gút, tăng huyết áp, thừa cân và béo phì. Người thừa cân béo phì không nên ăn quá nhiều thịt, đặc biệt là thịt đỏ, ưu tiên ăn cá, thịt gia cầm. Nên ăn thịt vừa phải (không quá 100 g/ngày/người trưởng thành), khuyến khích ăn cá và đậu phụ.
Món ăn ngày Tết thường nguội lạnh do sử dụng các những thực phẩm chế biến sẵn: giò, chả, xúc xích, giò xào, nem chua, bánh chưng, bánh tét, canh măng,… dùng nhiều đồ ngọt như: bánh, mứt, kẹo, nước ngọt và rượu bia,…
Vì vậy, giải pháp để có bữa ăn ngon là hạn chế ăn các thực phẩm chế biến sẵn, món ăn chế biến nóng, thay đổi món ăn và cách chế biến, hạn chế đồ ăn ngọt, hạn chế rượu bia, ăn mặn hạn chế dưới 5g muối/người/ngày.
Uống rượu bia nhiều ảnh hưởng không tốt đối với những người bị bệnh tim mạch, tăng huyết áp, thừa cân và béo phì, vì thế không nên lạm dụng cần hạn chế rượu bia. Nên uống nước chè xanh có giá trị do cung cấp nhiều loại flavonoid chống oxy hóa, fluor và nhiều vitamin.
Trong những ngày lễ Tết, bên cạnh khẩu phần ăn nhiều đạm động vật thì việc sử dụng quá nhiều bánh mứt kẹo, nước ngọt có ga, các loại nước ngọt khác cũng làm tăng năng lượng khẩu phần, vì vậy nên hạn chế sử dụng các loại sản phẩm này.
Đồng thời ăn nhiều dầu mỡ (các món ăn chiên rán) làm cho đầy bụng, khó tiêu, ăn mất cảm giác ngon, vì vậy cần tăng cường ăn các món luộc, hấp sẽ giảm tiêu thụ dầu mỡ trong bữa ăn.
Cần hết sức coi trọng vai trò của rau xanh và quả chín trong chế độ ăn hàng ngày. Người thừa cân và béo phì cần tăng cường ăn rau quả, giảm lượng đường bột, chất béo. Nên sử dụng đủ rau, quả hàng ngày với lượng trên 400 - 600g/ người/ ngày. Vai trò của rau xanh và quả chín là nguồn cung cấp các vitamin, chất khoáng và chất xơ (hòa tan và không hòa tan) đã được khẳng định.
Đồng thời các chất sinh học quan trọng khác của rau quả, đó là các carotenoid, bioflavonoid có vai trò là các chất chống oxy hóa và phòng ngừa nhiều loại ung thư. Ngoài ra, chất xơ không hòa tan có tác dụng tạo ra thể tích khối chất thải lớn, nhào trộn với thể tích khối chất thải nhỏ (thịt, cá,…) đẩy ra ngoài, chống táo bón và làm sạch đường tiêu hóa.
Để Tết và lễ hội thực sự có ý nghĩa, mỗi chúng ta cần duy trì cân nặng ở mức “nên có”, đặc biệt cần kiểm soát cân nặng với người thừa cân/béo phì thông qua chế độ dinh dưỡng hợp lý phối hợp với nếp sống lành mạnh, năng động, hoạt động thể lực đều đặn, vừa sức.
Lời khuyên dinh dưỡng hợp lý với người thừa cân béo phì là: khuyến khích một tỷ lệ cân đối giữa nguồn chất béo động vật và thực vật. Tránh dùng các thực phẩm nhiều chất béo, nhiều cholesterol như thịt mỡ, bơ, format, não, nội tạng động vật, các món xào rán...
Các thực phẩm này tiêu thụ vừa phải. Nhóm bột đường nên sử dụng bánh mì đen, ngũ cốc nguyên hạt, khoai củ. Đảm bảo đủ vitamin và muối khoáng từ rau xanh quả chín, rau xanh ăn khoảng 400g/ngày, hoa quả chín từ 100-200g/ngày. Xây dựng thói quen ăn giảm mặn, ăn uống điều độ đúng theo nhu cầu. Không ăn bánh ngọt, kẹo, đồ uống nước ngọt có gas. Không lạm dụng rượu, bia.