Tờ Milliyet của dẫn lời Giám đốc Cơ quan công nghiệp quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Ismail Demir cho biết, chi phí để tạo ra một chiến đấu cơ tàng hình thế hệ 5 F-35 Lightning II có thể sẽ tăng mạnh sau khi các công ty Thổ Nhĩ Kỳ bị Mỹ loại khỏi chuỗi cung ứng linh kiện cho chương trình F-35.
Ông Demir cũng tiết lộ rằng, phía Lầu Năm Góc và Tập đoàn Lockheed Martin sẽ mất khoảng 600 triệu USD khi loại Thổ Nhĩ Kỳ khỏi các dây chuyền F-35, điều này đẩy giá mỗi chiếc tiêm kích tàng hình này lên thêm từ 7 triệu - 9 triệu USD.
Được biết, các công ty hàng không Thổ Nhĩ Kỳ tham gia khá sâu vào chương trình phát triển F-35, điều này giúp họ trở thành các nhà thầu phụ cho Lockheed Martin và Pratt & Whitney. Thậm chí, có nhiều thông tin cho thấy Ankara còn giúp hãng Pratt & Whitney chế tạo động cơ phản lực Pratt & Whitney F135 cho F-35.
Việc giá bán tăng liên tiếp có thể làm F-35 trở nên kém haanp dẫn trong mắt các khách hàng tiềm năng. Ảnh: The Drive.
Vào đầu năm nay, tạp chí Flight Global dẫn lời một quan chức Lockheed Martin cho biết họ sẽ hạ giá bán mỗi chiếc F-35 (biến thể F-35A) xuống còn 77,9 triệu USD cho mỗi chiếc, tuy nhiên việc Thổ Nhĩ Kỳ rút khỏi dây chuyền sản xuất có thể khiến con số này thay đổi.
Cần phải lưu ý là giá bán trên là giành cho Quân đội Mỹ, còn giá cho thị trường xuất khẩu có thể dao động lên đến hơn 180 triệu USD cho mỗi chiếc.
Nhìn qua việc F-35 tăng giá bán tưởng chừng như có lợi cho Lockheed Martin thế nhưng thực tế lại không phải vậy, bởi với giá bán hiện tại để kiếm được khách hàng cho F-35 đã là nhiệm vụ khó khăn đối với người Mỹ. Việc giá bị đẩy lên có thể khiến dòng tiêm kích tàng hình này trở nên kém hấp dẫn trong mắt các khách hàng tiềm năng.
Nếu so sánh F-35 với một dòng tiêm kích tàng hình khác chuẩn bị được chào bán trên thị trường là Sukhoi Su-57 của Nga thì giá của máy bay Mỹ cao hơn từ 15%-30%.
Việc Mỹ loại Thổ Nhĩ Kỳ ra khỏi chương trình F-35 còn khiến Lockheed Martin mất hợp đồng tỷ USD khi Không quân Thổ Nhĩ Kỳ có kế hoạch đặt mua tới 120 chiến đấu cơ loại này.
Còn về nguyên nhân khiến Mỹ loại Thổ Nhĩ Kỳ ra khỏi chương trình F-35 thì vẫn xoay quanh việc Ankara mua các hệ thống phòng không tầm sa S-400 Triumf của Nga. Với hợp đồng này Thổ Nhĩ Kỳ đã vi phạm đạo luật CAATSA vốn được Washington sử dụng như một rào cản ngăn các nước từ bỏ ý định mua vũ khí Nga.
Mặt khác, việc một nước thành viên NATO như Thổ Nhĩ Kỳ sử dụng một hệ thống phòng không do Nga khiến Mỹ lo ngại Moscow có thể tiếp cận được các thông tin tối mật về hệ thống phòng thủ tên lửa chung của NATO, hay bí mật của F-35 nếu Thổ Nhĩ Kỳ đưa dòng tiêm kích tàng hình này vào biên chế.
F-35: Dự án máy bay đục khoét ngân sách khủng khiếp