Ở nước ta, chúng thường sống ở các thủy vực nước ngọt và nước lợ thuộc đồng bằng sông Cửu Long. Chúng sống trong các vùng có ảnh hưởng của thủy triều và các hồ tự nhiên, hồ chứa, ao, đầm, kênh mương, ruộng lúa có nước lưu thông trực tiếp hay gián tiếp với các sông lớn.
Không chỉ là thực phẩm, tôm càng còn là vị thuốc quý trong đông y. Tôm càng xanh với tên thuốc là hà ngư hay hà mễ; vị ngọt, tính ấm, không độc, có tác dụng bổ dương khí, lợi sữa, giải độc, chống nôn. Chủ yếu dùng tươi, có thể phơi khô, tán bột làm thuốc.
Đặc biệt gần đây, với kết quả nghiên cứu của một nhóm nhà khoa học Tây Ban Nha và Israel ở loại tôm càng xanh nhỏ trên biển Địa Trung Hải, với tên khoa học là Hyppolyte Inermis, có khả năng phá hủy hoàn toàn khối tế bào ung thư mà cơ thể không hề bị ảnh hưởng. Tại một hội thảo quốc tế về y học tổ chức ở thành phố Napoli (Ý), nhóm bác sĩ trên còn cho biết họ đang nghiên cứu việc sử dụng tính năng đặc biệt này của tôm càng xanh vào việc tiêu hủy các tế bào ung thư và các tế bào gây ra căn bệnh Alzheimer.
Dưới đây là những phương thuốc từ tôm càng xanh:
- Kích thích sinh dục, chữa liệt dương, mộng tinh (gồm 3 cách):
1. Tôm càng xanh 20 g, ngài tằm đực 7 con (sao giòn), giã nát rồi trộn với trứng gà 2 quả rán hoặc hấp chín ăn. 10 ngày là một liệu trình.
2. Tôm càng xanh tươi 100 g xào với lá hẹ 25 g hoặc quả ớt ngọt 50 g thêm chút rượu 40 độ.
3. Trứng tôm càng xanh 20 g nấu canh với trứng chim sẻ (2-3 quả), ăn trong ngày.
- Giảm đau lưng: Tôm càng tươi 100 g (lột vỏ, rút chỉ lưng) ngâm vào rượu nếp trong 10-15 phút, vớt ra, xào chín ăn hằng ngày. Dùng liên tục 3-5 ngày.
- Bồi dưỡng cho trẻ cứng cáp, chống suy dinh dưỡng: Tôm càng xanh tươi bỏ đầu, rửa sạch, rang nhỏ lửa cho khô giòn, giã nhỏ, rây bột mịn. Dùng bột tôm khuấy với bột gạo cho trẻ ăn hằng ngày, mỗi lần
1-2 thìa cà phê. Có thể giã hay xay nhuyễn thịt tôm tươi nấu cháo cho trẻ ăn.
- Chữa chứng cận thị, trẻ em đái dầm: Rang tôm với dầu vừng ăn hằng ngày.
- Phụ nữ sau đẻ thiếu sữa: Tôm càng xanh tươi (nửa bát) bỏ vỏ, giã nát, tẩm rượu nếp và muối, hấp chín, ăn trong ngày. Hoặc tôm càng xanh tươi 100 g xào với 20 ml rượu trắng ăn hằng ngày hoặc rang tôm rồi đảo với rượu ăn trong ngày.
- Chữa báng bụng: Tôm càng xanh tươi nấu canh ăn hằng ngày dần dần sẽ khỏi đau.
Ngoài ra, từ các polysaccharid trong vỏ tôm đồng chiết được chất chitosan để pha chế thuốc chữa bỏng, có khả năng kích thích các tế bào biểu mô làm cho vết thương mau lành. Chitosan còn có tác dụng tạo nên tác động kích thích miễn dịch và chống khối u, cải thiện tiến trình thay đổi tế bào và gia tăng các tế bào của vỏ xương.
BS HOÀNG XUÂN ĐẠI
