Gia đình tên lửa hành trình đối hạm của Liên Xô và Nga (P7)
Gia đình tên lửa hành trình đối hạm của Liên Xô và Nga (P8)
Thông số cơ bản của tên lửa P-900 Klub (SS-N-27 Sizzler)
Dài: 6,2 - 8,22 m
Đường kính: 533 mm
Sải cánh: 3,08 m
Tầm bắn: 220 - 300 km (500 km với phiên bản nội địa)
Tốc độ: Mach 0.8 - 2.9 (tùy phiên bản)
Đầu đạn: 200 - 400 kg xuyên thép
Trọng lượng phóng: 1.780 - 2.300 kg
Khí tài trang bị: Tàu hộ vệ tên lửa dự án 11356-Talwar, tàu hộ vệ tên lửa cỡ nhỏ dự án 21631-Buyan-M; tàu ngầm diesel điện dự án 636/877-Kilo, dự án 677-Lada; tàu ngầm hạt nhân dự án 885-Yasen; máy bay hải quân Tu-142, Tu-22M3
Nước sử dụng: Nga, Ấn Độ, Trung Quốc, Việt Nam
Gia đình tên lửa Klub được phát triển bởi NPO Novator tại Yekaterynburg, một công ty hàng đầu trong lĩnh vực sản xuất tên lửa đất đối không (SAM), có thể kể ra đây một vài sản phẩm tiêu biểu như Krug, Buk,và S-300V (đã hợp thành các hệ thống SAM bởi Antey). Chương trình phát triển tên lửa Klub bắt đầu vào cuối những năm 1980 và dẫn đến một công nghệ được biết dưới tên gọi 3M51 Alfa (còn gọi là Beryuza). Gia đình hiện tại thường được gọi là 3M54 Klub gồm có Klub-S phóng từ tàu ngầm và Klub-N dùng cho tàu mặt nước.
Tên lửa Klub-S được phóng bằng ống phóng ngư lôi trong khi Klub-N được bắn từ ống phóng thẳng đứng 533 mm, biến thể của loại tên lửa dùng cho tàu ngầm và tàu mặt nước khác nhau ở bộ phận khởi tốc. Có tất cả 5 phiên bản tên lửa Klub, 2 trong số đó là những phiên bản “dài” 3 giai đoạn với chiều dài khoảng 8m. Chúng vừa với các ống phóng ngư lôi của Nga nhưng không vừa với các ống phóng 533 mm theo chuẩn phương Tây có chiều dài chỉ 6,5m. Điều này nghĩa là cả 5 phiên bản trên có thể sử dụng cho các tàu ngầm Nga trong khi các tàu ngầm phương Tây chỉ có thể sử dụng 3 phiên bản “ngắn”.
Các thành viên trong gia đình tên lửa Klub
Tên lửa siêu âm 91RE1 (dài) và 91RE2 (ngắn) là phiên bản chống tàu ngầm, đầu đạn của tên lửa là loại ngư lôi tự tìm mục tiêu 324 mm. Sau khi phóng, cả hai bay trực tiếp đến mục tiêu theo quỹ đạo “đường đạn” thông qua hệ dẫn đường quán tính (INS). Tầm xa của chúng tương ứng là 50 km và 40 km.
Tên lửa siêu âm 3M14 (NATO : SS-N-30) là phiên bản tên lửa hành trình tấn công mặt đất có tầm xa 300 km sử dụng hệ thống định vị giai đoạn giữa tổng hợp INS/GLONASS và đầu dò “So khớp ảnh” (tương tự như công nghệ DSMAC của tên lửa BGM-109 Tomahawk)
Hai loại cuối là phiên bản tên lửa hành trình đối hạm. Biến thể “dài” 3M54 (hay 3M54E dành cho xuất khẩu) là tên lửa siêu âm 3 giai đoạn. Giai đoạn 1 là khởi tốc trong khi giai đoạn 2 là bay hành trình. Tên lửa có thể được phóng đi từ bệ phóng thẳng đứng, bệ phóng nghiêng hay từ ống phóng ngư lôi. Khi lên tới độ cao 150m, động cơ khởi tốc nhiên liệu rắn được vứt bỏ, cửa lấy khí dưới thân tên lửa sẽ mở ra và động cơ turborjet được khởi động, cùng lúc này các cánh chính và cánh đuôi cũng được duỗi ra. Tên lửa chuyển sang chế độ bay hành trình ở độ cao 10-15m trên mực nước biển.
Ở cách mục tiêu 30-40 km, tên lửa leo lên cao và khởi động radar tìm đường chủ động ARGS-54. Sau khi mục tiêu được định vị và chế độ quán tính được cập nhật, tại cự ly cách mục tiêu 20 km tên lửa chuyển sang giai đoạn 3 khi tăng tốc độ lên Mach 2,9 rồi lao xuống tấn công mục tiêu thông qua sự điều khiển của đầu dò radar chủ động/thụ động ARGS-54. Từ 15-20 km cuối, tên lửa bay lướt sóng ở độ cao 3-5m và giảm tốc độ đôi chút.
Đầu dò ARGS-54 của Klub được phát triển bởi Radar MMS 083 St.Petersburg có thể phát hiện mục tiêu cỡ tàu khu trục ở cự ly 60 km tại góc quét 450. Đầu đạn của tên lửa siêu âm 3M54E là loại xuyên thép nặng 200 kg. Với tốc độ cao cùng khả năng thao diễn tốt và có tín hiệu phản xạ radar thấp do được bao phủ bởi một lớp sơn hấp thụ sóng radar đặc biệt, tên lửa Klub được đánh giá là có thể xuyên thủng mọi hệ thống phòng thủ của chiến hạm. Tầm bắn tối đa của 3M54E đạt 200 km.
Phiên bản 3M54E1 được thiết kế chỉ để xuất khẩu, nó là biến thể “ngắn” có tốc độ dưới âm. Tên lửa cũng được trang bị đầu dò ARGS-54 như 3M54E sử dụng trực tiếp trong giai đoạn 2 cùng với đầu đạn nặng 400 kg. 3M54E1 bay với tốc độ Mach 0,6-0,8 ở tầm cao 150m trong giai đoạn đầu và giảm dần xuống đến 15m ở gian đoạn bay hành trình. Khi cách mục tiêu 40-50 km, tên lửa leo lên cao để định vị mục tiêu và khi định vị được nó giảm độ cao xuống rất thấp (3-5m khi biển êm và 5-10 m khi biển động). Đầu dò của tên lửa sẽ được kích hoạt lại ở khoảng cách 20-30 km cho việc tấn công ở giai đoạn cuối. 3M54E1 có tầm xa 300 km.
Gia đình tên lửa Klub từ khi chưa được chấp nhận phục vụ trong hải quân Nga đã được xuất khẩu cho một vài quốc gia khác. 3 chiếc frigate lớp Talwar của Ấn Độ đóng ở Nga được vũ trang 8 bệ phóng thẳng đứng mỗi chiếc. Ngoài ra, tên lửa Klub cũng đã được chấp nhận trang bị cho tàu ngầm lớp Lada đóng cho hải quân Nga và có thể trên cả phiên bản Amur dành cho xuất khẩu. Bên cạnh tàu ngầm Lada, tên lửa Klub-S cũng đã được tích hợp lên thế hệ tàu ngầm Kilo cũ hơn ở cả 2 biến thể 636 và 877 EKM.
Tàu ngầm St. Petersburg lớp Lada
Điều thú vị là hệ thống tên lửa Klub-S cũng được trang bị cho cả tàu ngầm hạt nhân lớp Yasen và nó được bắn đi từ ống phóng ngư lôi 533 mm trong khi tàu đã có sẵn 24 bệ phóng thẳng đứng dùng để bắn tên lửa Oniks.
Theo một số nguồn tin thì phiên bản chính thức của tên lửa Klub dùng cho hải quân Ấn Độ sẽ là phiên bản tấn công đất liền. Đã có một số dự đoán về việc Ấn Độ sẽ trang bị đầu đạn hạt nhân cho những tên lửa này mặc dù cho đến nay thông tin trên vẫn chưa được xác thực.
Hiện tại đã có dự đoán về một biến thể phóng từ trên không của tên lửa Klub sẽ phát triển để trang bị cho máy bay Hải quân Tu-142. Nếu phiên bản phóng từ máy bay của Alfa được sản xuất thì chắc chắn những chiếc Tu-22M3 sẽ cũng được trang bị để mang chúng.
Sức mạnh tên lửa Klub-S
