Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Itsunori Onedera trong ngày 19-4 sẽ tham gia lễ khởi công xây dựng cơ sở quân sự trên đảo Yonaguni, nằm cách quần đảo Senkaku mà Tokyo đang kiểm soát, chỉ 150 km.
Việc quân sự hóa hòn đảo 1.500 dân này là một phần của kế hoạch cải thiện khả năng giám sát và phòng thủ tại các tiền tuyến xa xôi của Nhật Bản nhưng nhiều khả năng sẽ chọc giận Trung Quốc, nước đang đòi chủ quyền Senkaku. Việc đặt radar trên hòn đảo, vốn có vị trí địa lý gần Trung Quốc hơn là các đảo chính của Nhật Bản, có thể cải thiện hoạt động do thám tàu thuyền và máy bay Bắc Kinh khi chúng đến gần Senkaku. Ông Onodera cho biết: “Chúng tôi quyết định trển khai một đơn vị của Lực lượng tự vệ mặt đất đến đảo Yonaguni nhằm cải thiện khả năng giám sát ở miền Tây Nam đất nước”.
Ông Heigo Sato, một giáo sư tại Đại học Takushoku, nhận định: “Căn cứ mới nói trên sẽ giúp Nhật Bản tăng cường khả năng giám sát gần Trung Quốc đại lục. Nó sẽ cho phép việc cảnh báo sớm tên lửa và giám sát tốt hơn những chuyển động của quân đội Trung Quốc”. Một số nhà phân tích khác cho rằng Nhật Bản có thể lấy Yonaguni làm căn cứ tuần tra, tăng số lượng tàu chiến và rút ngắn thời gian triển khai tàu chiến tuần tra ở vùng biển quanh Senkaku.
Nhật Bản không nêu đích danh một kẻ thủ nào khi bàn về chiến lược bảo vệ các đảo xa xôi. Tuy nhiên, nước này không hề che giấu suy nghĩ rằng Trung Quốc đang là mối đe dọa hàng đầu đối với chủ quyền lãnh thổ của mình. Ngoài ra, Tokyo còn lo ngại trước việc Bắc Kinh tỏ ra không minh bạch trong việc tăng cường sức mạnh quân sự và tìm cách dùng vũ lực để thay đổi hiện trạng lãnh thổ và lãnh hải trong khu vực.
Sau lễ khởi công trên 4 ngày, Tổng thống Mỹ Barack Obama dự kiến đến Tokyo để hội đàm với Thủ tướng nước chủ nhà Shinzo Abe.
