Phát triển ồ ạt các lớp tàu mặt nước mang tên lửa Kalibr
Ngày 7-10, Hải quân Nga đã chính thức tham gia chiến dịch tấn công Tổ chức khủng bố “Nhà nước Hồi giáo” (IS) ở Syria với vụ 4 chiến hạm của Hạm đội Caspian phóng 26 quả tên lửa hành trình Kalibr-NK từ vùng biển Caspian, xuyên qua lãnh thổ Iran và Iraq.
Đây là lần đầu tiên hải quân Nga sử dụng tên lửa hành trình phóng từ trên biển để tấn công các mục tiêu mặt đất trong một cuộc chiến thực sự, đồng thời đây cũng là lần tấn công bằng tên lửa hành trình đầu tiên của các lực lượng vũ trang nước này.
Do thiếu kinh phí, Nga đang từ bỏ các thiết kế chiến hạm mặt nước hạng nặng, chuyển sang đóng các tàu hộ vệ hạng trung và cỡ nhỏ, đồng thời ồ ạt triển khai hệ thống tên lửa Kalibr-NK cho các chiến hạm này, mở ra xu hướng mới trên thế giới về lực lượng tấn công tầm xa trên biển.
Hiện Nga đang có rất nhiều lớp tàu, với tổng cộng hàng chục chiếc được trang bị hệ thống Kalibr-NK, với dòng tên lửa hành trình chống hạm/tấn công mặt đất tương ứng là 3M-54T và 3M-14T.
Trong đó, chiếc lớn nhất (lớp Đô đốc Gorshkov - trên dưới 4500 tấn) cũng chỉ có lượng giãn nước bằng một nửa các tàu chiến mang tên lửa hành trình Tomahawk của Mỹ, còn lại một số bằng 1/5 (lớp 2000 tấn), đa số bằng chỉ bằng 1/10 (lớp dưới 1000 tấn).
Đó là 1 tàu hộ vệ tên lửa lớp Gepard 3.9, Project 11661K; 5 tàu hộ vệ tên lửa hạng nhẹ Project 21631, lớp Buyan-M; 1 tàu hộ vệ tên lửa hạng nặng thuộc Project 11356Р/М, lớp Đô đốc Grigorovich; 1 tàu hộ vệ hạng nặng Project 22350 lớp Đô đốc Gorshkov; 2 tàu hộ vệ Project 20385 lớp Gremyashchy.
Tàu hộ vệ tên lửa hạng nhẹ Project 21631, lớp Buyan-M.
Ngoài ra, hải quân Nga còn đang tiếp tục trang bị hệ thống tên lửa hành trình Kalibr-NK trên các tàu hộ vệ hạng nhẹ Project 22800, lớp Karakurt (800 tấn) và các tàu hộ tống Project 22160, đóng theo phương pháp modul với 3 cấu hình khác nhau (1300, 1500, 1800 tấn);
Đến năm 2020, khi tất cả các lớp tàu này được biên chế đầy đủ với ít nhất là 4 tàu mỗi lớp (Đô đốc Gorshkov), đa số là 6 tàu, nhiều nhất là 18 tàu (Project 22800, lớp Karakurt; Byan-M từ 16-18 tàu); hải quân Nga sẽ có số lượng tàu mang tên lửa hành trình Kalibr rất lớn.
Trong bài viết này chúng ta sẽ tìm hiểu một số lớp tàu được trang bị hệ thống tên lửa hành trình có sức mạnh khủng khiếp này.
Tàu hộ vệ tên lửa lớp Gepard 3.9 - Project 11661K
Được trang bị Kalibr-NK đầu tiên chính là các tàu hộ vệ tên lửa thuộc lớp Gepard 3.9, Project 11661K, do Viện thiết kế PKB Zelenodolsk thiết kế và Nhà máy Zelenodolsk mang tên A.M. Gorky đóng.
Chiếc đầu tiên của lớp Gepard 3.9 thuộc Project 11661 là Tatarstan (số hiệu 961), không được lắp đặt tên lửa hành trình Kalibr mà chỉ sử dụng tên lửa hành trình chống hạm tốc độ cận âm Kh-35 Uran-E, có tầm phóng 130km như Việt Nam.
Từ chiếc thứ 2 của lớp Gepard trở đi (tức chiếc đầu tiên của Project 11661K) là Dagestan (số hiệu 963), gia nhập biên chế Hải quân Nga vào ngày 28-11-2012, mới được trang bị tên lửa Kalibr-NK.
Tàu hộ vệ lớp Gepard mang số hiệu 693 Dagestan đã phóng nhiều quả tên lửa hành trình 3M-14T, vượt 1.500km không kích phiến quân IS.
Chiến hạm lớp Gepard 3.9 có chiều dài 102 m, rộng 13,7 m, lượng giãn nước toàn phần khoảng 2.100 tấn, tốc độ 21 hải lý/giờ, tầm hoạt động khoảng 5.000 hải lý, thời gian chạy liên tục trên biển 20 ngày đêm, có thể chịu được sóng gió cấp 10-12.
Ngoài hệ thống tên lửa được phân biệt như trên, các loại vũ khí chủ lực khác của tàu hộ vệ tên lửa lớp này bao gồm 2 bệ phóng ngư lôi chống ngầm 533 mm, hệ thống phòng không Osa-MA, pháo hạm 76 mm AK-176M, hệ thống phòng thủ tầm gần 7 nòng 30mm AK-630M và.
Tuy hải quân Nga dự kiến sẽ đóng 6 tàu nhưng hiện mới đóng được đến chiếc thứ 3. Ngoài 2 chiếc đã đưa vào sử dụng, chiếc thứ 3 mang tên Burevestnik đang được đóng tại Xưởng đóng tàu Zelenodolsk, ở nước Cộng hòa Tartarstan.
