Ung thư gan đang trên đà trở thành một cuộc khủng hoảng y tế toàn cầu nghiêm trọng, với số ca mắc dự kiến sẽ tăng gấp đôi vào năm 2050, các chuyên gia cảnh báo.
Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí The Lancet dự đoán rằng số ca ung thư gan mới trên toàn cầu sẽ tăng từ 870.000 ca vào năm 2022 lên 1,52 triệu ca vào năm 2050, trong khi số ca tử vong hằng năm vì bệnh này sẽ tăng từ 760.000 lên 1,37 triệu trong cùng thời gian.
Số ca mắc ung thư gan dự kiến sẽ tăng gấp đôi vào năm 2050. (Ảnh minh hoạ)
Nghiên cứu phát hiện ra hai ‘thủ phạm’ khiến ung thư gan gia tăng nhanh chóng, đó là bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu và sử dụng rượu bia.
Đầu tiên, các chuyên gia cho biết một trong những nguyên nhân phát triển nhanh nhất của ung thư gan là một dạng nghiêm trọng của bệnh gan nhiễm mỡ có liên quan đến béo phì và rối loạn chuyển hóa, gọi là viêm gan nhiễm mỡ liên quan đến rối loạn chuyển hóa (metabolic dysfunction-associated steatohepatitis – MASH).
Tỷ lệ các ca ung thư gan liên quan đến tình trạng này dự kiến sẽ tăng hơn gấp đôi, từ 5% vào năm 2022 lên 11% vào năm 2050.
Thứ hai, các ca ung thư liên quan đến rượu cũng trên đà tăng mạnh. Nghiên cứu dự đoán rằng đến năm 2050, 21% số ca ung thư gan sẽ do rượu gây ra.
Ngược lại, số ca ung thư gan do virus viêm gan B và C — những loại virus gây tổn thương gan mãn tính và viêm gan kéo dài — được dự báo sẽ giảm nhờ vào chương trình tiêm chủng và điều trị.
“Ung thư gan đang trở thành một vấn đề y tế ngày càng lớn trên toàn cầu,” Giáo sư Jian Zhou, chủ tịch Ủy ban nghiên cứu đến từ Đại học Phúc Đán (Trung Quốc), cho biết. “Đây là một trong những loại ung thư khó điều trị nhất, với tỷ lệ sống sau 5 năm chỉ dao động từ khoảng 5% đến 30%.”
“Chúng ta đang đứng trước nguy cơ số ca mắc và tử vong vì ung thư gan gần như tăng gấp đôi trong vòng 25 năm tới, nếu không có hành động khẩn cấp để đảo ngược xu hướng này,” Giáo sư Zhou cảnh báo thêm.
Chuyên gia kêu gọi hành động khẩn cấp để phòng ngừa ung thư gan. (Ảnh minh hoạ)
Làm gì để giảm nguy cơ ung thư gan?
Nghiên cứu cho biết 60% các ca ung thư gan là có thể phòng ngừa được, nhấn mạnh sự cần thiết của các biện pháp như giảm béo phì, hạn chế tiêu thụ rượu và tăng tỷ lệ tiêm vaccine phòng viêm gan.
Tác giả chính của nghiên cứu, Giáo sư Stephen Chan từ Đại học Hồng Kông, Trung Quốc, cho biết thêm: “Vì 3 trong số 5 ca ung thư gan có liên quan đến các yếu tố nguy cơ có thể phòng ngừa được — chủ yếu là viêm gan virus, rượu và béo phì — các quốc gia có cơ hội lớn để nhắm vào những yếu tố này, ngăn ngừa ung thư gan và cứu sống nhiều người.”
Bình luận về nghiên cứu, bà Pamela Healy, Giám đốc điều hành của tổ chức British Liver Trust (Anh), nói: “Ung thư gan là nguyên nhân gây tử vong do ung thư tăng nhanh nhất tại Vương quốc Anh, và chỉ có 13% người được chẩn đoán sống được từ 5 năm trở lên.”
“Chúng ta vốn đã biết rằng những yếu tố nguy cơ lớn nhất là xơ gan hoặc viêm gan virus, và phân tích mới này cho thấy bệnh gan nhiễm mỡ sẽ ngày càng liên quan đến nhiều ca bệnh ung thư gan hơn.”
“Ngoài việc nâng cao khả năng phát hiện sớm thông qua theo dõi những người mắc xơ gan, điều quan trọng là chúng ta phải giải quyết các nguyên nhân gốc rễ này và ưu tiên các chính sách y tế công cộng.”
“Bằng cách hỗ trợ mọi người duy trì cân nặng khỏe mạnh, giảm tiêu thụ rượu và xét nghiệm – điều trị viêm gan, chúng ta có thể phòng ngừa được nhiều ca ung thư gan và cứu sống nhiều người.”