Xơ gan do rượu nếu để lâu sẽ càng tác động rất nhiều đến sức khỏe và cuộc sống của chúng ta, có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm như loạn thần do rượu, giãn vỡ tĩnh mạch thực quản, xơ gan do rượu và các biến chứng của xơ gan.
1. Những hệ lụy của bệnh xơ gan do rượu
Xơ gan do rượu là tình trạng tổn thương gan mạn tính kéo dài và không hồi phục do rượu gây ra. Về bản chất thì đây là quá trình tổn thương gan lan tỏa với sự thành lập tổ chức sợi và đảo lộn cấu trúc tế bào gan để rồi tái tạo thành từng nốt nhu mô gan mất cấu trúc bình thường.
Xơ gan do rượu không những làm suy giảm các chức năng quan trọng của gan như thải độc, chuyển hóa các chất, đảm bảo quá trình đông cầm máu của cơ thể mà còn gây ra rất nhiều biến chứng nguy hiểm như:
- Xuất huyết tiêu hóa do giãn vỡ tĩnh mạch thực quản,
- Hôn mê gan,
- Cổ trướng và nhiễm trùng dịch cổ trướng,
- Tràn dịch đa màng,
- Hội chứng gan thận,
- Ung thư gan,...
Đây là các biến chứng không chỉ tốn kém về kinh tế, chăm sóc trong quá trình điều trị mà còn nguy hiểm tới tính mạng của bệnh nhân.
- Xuất huyết tiêu hóa do vỡ giãn tĩnh mạch thực quản là hậu quả của hội chứng tăng áp lực tĩnh mạch cửa do xơ gan do rượu gây nên. Bệnh nhân thường vào viện với các triệu chứng nôn ra máu, đi ngoài phân đen, hoa mắt chóng mặt, da niêm mạc nhợt do mất máu cấp.
Để chẩn đoán và điều trị tình trạng bệnh lý này thì bắt buộc cần nội soi thực quản dạ dày tá tràng cấp cứu để đánh giá tổn thương và xử trí kịp thời để cầm máu cho bệnh nhân. Sau đó cần dùng các thuốc đường tiêm truyền để làm giảm áp lực thực quản phòng tránh nguy cơ chảy máu tái phát.
Xơ gan do rượu gây ra rất nhiều biến chứng nguy hiểm
- Cổ trướng và nhiễm trùng dịch cổ trướng cũng là biến chứng hay gặp của xơ gan do rượu. Cổ trướng xuất hiện do tình trạng giảm albumin máu trong xơ gan kết hợp với tình trạng tăng áp lực thủy tĩnh của hệ tĩnh mạch cửa. Khi cổ trướng nhiều căng to làm bệnh nhân khó thở, hạn chế trong việc sinh hoạt và ăn uống.
Để điều trị cổ trướng là việc quan trọng bệnh nhân cần được chọc dịch cổ trướng để xét nghiệm đồng thời tháo bớt dịch và dùng thêm thuốc lợi tiểu đường uống hoặc tiêm. Dịch cổ trướng của bệnh nhân có thể bị nhiễm trùng từ đó gây nên nhiều biến chứng nguy hiểm khác như: hôn mê gan hay hội chứng gan thận. Các bác sĩ sẽ chỉ định điều trị cấp cứu bằng cách sử dụng kháng sinh, bù albumin và chọc tháo dịch cổ trướng,... là các biện pháp quan trọng để điều trị nhiễm trùng dịch cổ trướng.
- Hôn mê gan hay hội chứng não gan là hậu quả của việc suy giảm chức năng gan làm cho các chất độc chuyển hóa qua gan đặc biệt là NH3 và các chất trung gian chuyển hóa khác gây tổn thương não bộ và hệ thống thần kinh trung ương. Bệnh nhân có các biểu hiện mất tập trung, giảm khả năng định hướng không gian và thời gian, suy giảm trí nhớ, nặng hơn có thể dẫn tới hôn mê.
Để điều trị hội chứng não gan thì việc quan trọng là tìm được và điều trị yếu tố khởi phát như: Xuất huyết tiêu hóa do giãn vỡ tĩnh mạch thực quản và nhiễm trùng dịch cổ trướng,...Bên cạnh đó thì việc đảm bảo các chức năng sống cho bệnh nhân là vô cùng quan trọng.
2. Làm gì để ngăn chặn xơ gan do rượu ?
Để ngăn chặn và phòng xơ gan do rượu bia cần ngừng uống rượu và những người thường xuyên uống rượu nên đi xét nghiệm định kỳ để phát hiện sớm tổn thương gan. Những người đã có bệnh gan, tuyệt đối không uống rượu bia vì chất này sẽ làm cho tình trạng viêm gan nặng thêm.
Nếu là người hoàn toàn khỏe mạnh và có thói quen uống rượu, nên cố gắng giảm uống rượu mạnh và chuyển sang thưởng thức rượu vang và bia mỗi ngày với số lượng vừa phải.
Không uống rượu bia vào lúc đói vì nếu uống rượu trong tình trạng đói, thiếu dinh dưỡng sẵn thì dễ bị tổn thương gan hơn. Ở những người bẩm sinh thiếu các yếu tố bảo vệ gan cũng góp phần làm cho gan bị tổn thương khi uống rượu quá liều, kéo dài.
3. Dự phòng xơ gan nói chung và xơ gan do rượu
1.Thực hiện tốt biện pháp vệ sinh phòng chống lây nhiễm virus viêm gan B, C, D
Tiêm phòng virut viêm gan B, C, D Không uống rượu Ăn uống đủ chất Phòng chống nhiễm sán lá gan Điều trị tốt các bệnh đường mật Thận trọng khi dùng các thuốc gây hại cho gan Dự phòng và điều trị tốt các bệnh viêm gan cấp và mạn tính Duy trì đều đặn kiểm tra gan định kỳ 6-12 tháng/ lần.
Ngoài ra, người mắc xơ gan cần tái khám định kỳ, tùy vào mức độ xơ gan các bác sĩ sẽ hẹn thời gian tái khám khác nhau, phụ thuộc vào điều trị tiên lượng, thường khoảng thời gian 1 tháng bệnh nhân sẽ được hẹn tái khám.
Tóm lại: Xơ gan do rượu là bệnh lý gan mạn tính không hồi phục, việc điều trị với mục đích chính là làm chậm quá trình xơ gan nặng lên và loại trừ các biến chứng nguy hiểm tới tính mạng của bệnh nhân. Chi phí điều trị và quá trình chăm sóc cho bệnh nhân xơ gan rượu là rất tốn kém. Trong trường hợp vì một lý do nào đó bắt buộc phải uống rượu thì chỉ được uống rượu ở mức hạn chế (1 chén rượu nhỏ hoặc 1 cốc bia).
Nếu lạm dụng rượu gây nên những hậu quả nghiêm trọng có thể gây ngộ độc và tổn thương gan cấp nhưng nặng nề hơn cả vẫn là những biến chứng lâu dài từ gan nhiễm mỡ sang viêm gan do rượu và cuối cùng là xơ gan, thậm chí là ung thư gan. Đối với trường hợp nghiện rượu, cần đến các trung tâm hỗ trợ cai rượu. Nếu đã bị viêm gan do các nguyên nhân không uống rượu để giảm nguy cơ viêm gan nặng hơn và xơ gan.