Giảm cân hiệu quả, an toàn với người thừa cân - béo phì

ThS.BS. NGUYỄN VĂN TIẾN |

Trong những thập kỷ gần đây, chúng ta đã có nhiều thay đổi về chế độ ăn uống và những thói quen ăn uống khiến cho tỷ lệ người thừa cân béo phì ngày càng gia tăng.

 Việc giảm cân vì thế cũng là mong muốn của rất nhiều người, tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách giảm cân đúng cách, giảm cân an toàn.

Những sai lầm khi giảm cân

Thừa cân, béo phì khiến nhiều người mất tự tin trong cuộc sống.Rất nhiều người tìm mọi cách để giảm cân nhanh, bất chấp hậu quả không tốt với sức khỏe.Trên thực tế đó là sai lầm.

Nhịn ăn

Nhịn ăn chắc chắn sẽ giảm béo nhưng không phải là phương pháp tốt và đặc biệt không được áp dụng ở trẻ em vì ảnh hưởng đến sự phát triển. Nhịn đói mỗi ngày có thể giảm 0,5kg cân nặng nhưng lại gây thiếu hẳn các thành phần dinh dưỡng cho cơ thể, gây mệt mỏi, làm giảm khối cơ và rối loạn chuyển hóa, ảnh hưởng xấu tới sức khỏe và khả năng lao động.

Phương pháp tốt nhất để giảm cân là: giảm năng lượng đưa vào, đặc biệt là giảm chất béo, đường ngọt, tăng chất xơ trong chế độ ăn. Thực hiện chế độ ăn giảm chất bột - đường một cách từ từ.Nên ăn nhiều rau xanh, trái cây, cá, thịt nạc, ăn các đồ luộc, hấp, hạn chế xào rán, thức ăn nhanh.Tăng lượng tiêu hao bằng hoạt động thể lực, thể dục thể thao, ngủ đủ.

Giảm cân hiệu quả, an toàn với người thừa cân - béo phì - Ảnh 1.

Ảnh minh họa

Dùng thuốc giảm cân không theo hướng dẫn của bác sĩ

Khi đã sử dụng nhiều biện pháp giảm cân mà không hiệu quả thì việc sử dụng thuốc giảm cân và dùng loại thuốc nào cần do bác sĩ chỉ định và theo dõi. Thuốc giảm cân vào cơ thể sẽ tác động trực tiếp vào hệ tiêu hóa và những bộ phận có liên quan nhằm hai mục đích chính: giảm hấp thu và gây cảm giác chán ăn. Kết quả cuối cùng là lượng dinh dưỡng trong cơ thể giảm xuống và cơ thể giảm được cân.

Ở Việt Nam có khoảng 100 nhãn hiệu thuốc giảm cân đang lưu hành. Có thể chia thuốc giảm cân thành 3 loại chính: các thuốc làm no đầy ống tiêu hóa, các thuốc làm giảm chuyển hóa các chất béo trong cơ thể và các thuốc gây chán ăn. Tất cả các thuốc này đều có tác dụng phụ, có hại cho sức khỏe người sử dụng.

Thuốc giảm cân phải được dùng theo chỉ định và theo dõi chặt chẽ của các bác sĩ chuyên khoa, sau khi đã cân nhắc các nguy cơ bệnh tật của người sử dụng. Thuốc có hiệu quả cao khi người dùng thực hiện chế độ ăn kiêng phù hợp, tập luyện thể dục tích cực.Không nên lầm tưởng về những tác dụng “thần kỳ” mà thuốc giảm béo có thể mang lại.

Giảm cân hiệu quả, an toàn với người thừa cân - béo phì - Ảnh 2.

Thuốc giảm cân phải được dùng theo chỉ định và theo dõi chặt chẽ của các bác sĩ chuyên khoa

Thuốc giảm béo không điều trị được béo phì.Khi ngừng uống thuốc, cân nặng của bạn sẽ tăng trở lại nếu không duy trì một chế độ ăn uống sinh hoạt lành mạnh và tập luyện thường xuyên.

Không nên mua thuốc giảm cân trôi nổi trên thị trường, đề phòng hàng giả mạo, gây những hệ lụy nguy hiểm cho sức khỏe.

Luyện tập quá sức

Hoạt động thể lực tham gia vào quá trình thiết lập cân bằng giữa năng lượng tiêu hao và năng lượng nạp vào cơ thể do đó có vai trò hết sức quan trọng đối với tình trạng thừa cân béo phì. Một điểm đáng chú ý là những người hoạt động thể lực nhiều thường ăn thức ăn giàu năng lượng nhưng khi điều kiện làm việc và lối sống thay đổi, hoạt động thể lực giảm, nếu vẫn giữ thói quen ăn nhiều họ thường dễ bị béo.

Điều này lý giải cho hiện tượng béo phì ở tuổi trung niên, các vận động viên sau khi giải nghệ hay những công nhân lao động chân tay sau khi về hưu.

Hoạt động thể lực với người thừa cân béo phì cần thực hiện một cách khoa học, phù hợp với độ tuổi và tình trạng sức khỏe.Khi hoạt động thể lực, cơ thể có cảm giác đói nhưng cần phải duy trì chế độ ăn giảm cân, không ăn thêm. Việc luyện tập giảm cân cần có khoa học, thường xuyên và theo chế độ riêng tùy từng trường hợp.

Giảm cân hiệu quả, an toàn với người thừa cân - béo phì - Ảnh 3.

Việc luyện tập giảm cân cần có khoa học, thường xuyên và theo chế độ riêng tùy từng trường hợp

Nguyên tắc giúp người lớn giảm cân khi bị thừa cân béo phì

Nguyên tắc điều trị béo phì là giảm lượng mỡ thừa trong cơ thể bằng cách giảm năng lượng ăn vào thông qua kiểm soát chế độ ăn và tăng năng lượng tiêu hao thông qua chế độ vận động thể lực phù hợp và ngủ đủ thời gian.

Ở Việt Nam có khoảng 100 nhãn hiệu thuốc giảm cân đang lưu hành.Tất cả các thuốc này đều có tác dụng phụ, có hại cho sức khỏe người sử dụng.

Ăn nhiều bữa nhỏ:

- Phải ăn theo thực đơn quen thuộc của mình nhưng có sự điều chỉnh cho hợp lý. Nếu cố gắng ăn theo một thực đơn cứng nhắc hoàn toàn khác với chế độ ăn hàng ngày thì chỉ có thể áp dụng trong một khoảng thời gian ngắn, nên sau khi giảm, cân nặng sẽ tăng trở lại.

- Không được nhịn đói, ăn làm nhiều bữa nhỏ, mỗi bữa ít thức ăn tốt hơn là ăn ít lần với nhiều thức ăn.

- Lựa chọn những loại thức ăn ít năng lượng thay vì nhịn đói.

- Ăn đủ đạm, sinh tố và khoáng chất (thực đơn ăn phải đảm bảo đủ lượng thịt cá, rau, trái cây).

- Giảm các loại thức ăn nhiều năng lượng như thức ăn chiên, quay, xào, thịt mỡ, lòng, óc,…

- Tăng cường thức ăn nhiều xơ, ít năng lượng để đủ no (rau, trái cây ít ngọt, cá, đậu phụ,…), sữa không béo là một loại thực phẩm tốt cho những người giảm cân.

- Ăn nhiều vào buổi sáng và giảm về chiều tối, bữa ăn cuối ngày trước lúc đi ngủ ít nhất là 3 giờ.

- Ăn ngược quy trình, vào bữa ăn nhiều món rau trước (canh, rau luộc) trái cây ít ngọt, sau đó mới ăn cơm, thịt cá,…

Vận động thường xuyên:

Chọn lựa cách vận động phải phù hợp với tình trạng sức khỏe, ý thích, điều kiện về kinh tế, thời gian làm việc của từng người để đảm bảo chế độ vận động được thực hiện đúng quy trình và lâu dài.Tập từ ít đến nhiều, từ nhẹ đến nặng, tập với cường độ tăng dần vào đầu buổi và giảm dần vào cuối buổi, không hạn chế uống nước khi tập. Mỗi lầm tập phải tiêu hao ít nhất 300kcal (chạy bộ liên tục 30 - 45 phút, đi bộ nhanh 60 phút…).

Mỗi tuần nên tập tối thiểu 4 - 5 lần.Tập dưới 3 lần mỗi tuần thường khong mang lại hiệu quả tiêu bớt mỡ thừa ngược lại càng kích thích tiêu hóa, ăn ngon miệng hơn. Cuộc sống năng động, tăng cường làm việc tại gia đình: đi chợ, nấu ăn, lau dọn nhà…, đi gần nên đi bằng xe đạp, giảm bớt thời gian ngồi máy tính, xem ti vi.

Theo dõi cân nặng hàng tuần.Nên cân vào một giờ nhất định trong ngày vì trọng lượng cơ thể có khi chênh lệch gần 1 kg giữa buổi sáng và buổi tối.

Ngủ đủ thời gian và ngủ sâu giấc:

Ngủ ít cũng gây béo vì làm giảm tiêu mỡ (quá trình này diễn ra mạnh nhất vào ban đêm khi ngủ).Cần đảm bảo mỗi đêm ngủ 7 - 8 giờ, ngủ ngon giấc.

Đường dây nóng: 0943 113 999

Soha
Báo lỗi cho Soha

*Vui lòng nhập đủ thông tin email hoặc số điện thoại