Kiềm chế "con ngựa bất kham" Israel: Ông Putin thực sự muốn gì ở Syria?

Nga đã cản đường Israel?

Một trong những lý do khiến Israel phải rất cẩn trọng khi đối phó với Phong trào vũ trang Hamas ở Dải Gaza là nước này đang ngày càng lo ngại với mặt trận phía Bắc. 

Đó có thể là lý do đã trở nên quá quen thuộc nhưng dường như vẫn là một trong những yếu tố mà Thủ tướng Benjamin Netanyahu phải cân nhắc, lần này qua lần khác, tìm cách đạt được một thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza.

Vấn đề mà Israel phải đối mặt ở phía Bắc là một mối đe dọa thực tế nhưng cánh cửa hoạt động lại đang dần đóng lại.

Những năm gần đây, Israel đã triệt để tận dụng sự bất ổn ở thế giới Ả Rập để mở rộng các hoạt động tấn công của mình, và phần lớn được thực hiện bí mật.

Thông qua hàng trăm vụ không kích cùng với các chiến dịch đặc biệt, Quân đội Israel và các cơ quan tình báo nước này đã cố gắng đẩy xa nguy cơ xảy ra một cuộc chiến tranh nữa, đồng thời làm suy giảm các khả năng chiến đấu của đối thủ nếu xung đột thực sự không thể tránh khỏi.

Tại Syria và Lebanon, chiến dịch này ban đầu tập trung vào việc ngăn chặn Iran chuyển giao các vũ khí tiên tiến cho Hezbollah. Nhưng một vài năm trở lại đây, Israel đã bổ sung thêm một nhiệm vụ mới, đó là ngăn chặn Iran cố thủ quân sự ở Syria.

Mục tiêu này đã đẩy những vụ đụng độ giữa Quân đội Israel và Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran lên cao độ suốt mùa Đông và mùa Xuân vừa qua.

Tiêm kích F-15, F-16 Israel

Israel không biết Nga toan tính gì tại Syria và Lebanon? 

Tuy nhiên, việc chính quyền Assad ở Syria đang dần đi vào ổn định đã từng bước làm thay đổi tình hình.

Liệu Nga có thực sự vẫn còn giận giữ về vụ chiếc máy bay trinh sát IL-20 bị bắn hạ trong cuộc không kích của Israel cách đây 2 tháng hay không, hoặc giả Moscow chỉ tận dụng tình huống để áp đặt các luật chơi chiến lược mới ở phía Bắc, thì kết quả cũng đều giống nhau.

Israel vẫn chưa ngưng hoàn toàn các vụ không kích ở Syria. Ít nhất hai vụ đã được ghi nhận kể từ sau khi chiếc máy bay của Nga bị bắn hạ. Nhưng rõ ràng, Nga đang khiến mọi việc trở nên khó khăn hơn.

Thậm chí, cuộc gặp vội vã giữa Thủ tướng Israel Netanyahu và Tổng thống Nga Vladimir Putin bên lề một hội nghị quốc tế ở Paris - sự kiện diễn ra sau rất nhiều nỗi lực thu xếp từ phía Israel, rõ ràng cũng vẫn chưa thể giải quyết được cuộc khủng hoảng. Hôm 15/11, ông Putin cho biết, chưa có bất cứ kế hoạch nào cho cuộc gặp tiếp theo với ông Netanyahu trong thời gian sớm.

Bằng nhiều kênh khác nhau, Nga đã tỏ rõ cho Israel thấy rằng, tình hình như trước đây đã đi qua. Hành động táo bạo của Không quân Israel đã làm gián đoạn kế hoạch chính của liên minh Moscow - Damascus.

Đó chính là khôi phục quyền kiểm soát gần như toàn bộ lãnh thổ Syria và ký kết các hợp đồng kinh tế dài hạn với Tổng thống Bashar Assad để bảo vệ lợi ích an ninh và kinh tế của Moscow ở quốc gia Trung Đông này.

Cấu hình cơ bản của 1 tổ hợp tên lửa S-300.

Sự thay đổi thể hiện rõ trong giọng điệu gay gắt hơn trao đổi qua đường dây nóng giữa Cơ quan chỉ huy của Không quân Israel và Căn cứ Không quân Nga ở Khmeimim, được thiết lập với mục đích nhằm tránh để xảy ra các vụ đụng độ giữa Israel và Nga. Sự thay đổi cũng biểu hiện qua thái độ sẵn sàng đối đấu của các máy bay và các tổ hợp phòng không Nga ở Syria.

Một vấn đề nữa cũng có thể đang diễn ra ở Lebanon. Trong bài phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc vào tháng 9/2018, ông Netanyahu đã cảnh báo Iran và Hezbollah đang cố gắng thiết lập các cơ sở sản xuất tên lửa ở Beirut. Israel đã tìm mọi cách có thể để ngăn cản hoạt động này nhưng về lâu dài, Iran dường khó có khả năng từ bỏ nỗ lực của họ.

Điều đáng lo ngại hơn chính là thời gian gần đây Tổng thống Nga Putin đang đẩy mạnh mối quan tâm tới các sự kiện ở Lebanon. Trong kịch bản tồi tệ nhất với Israel, chiếc ô phòng thủ, cả theo nghĩa đen và nghĩa bóng, mà Nga lập ra ở Tây Bắc Syria và có thể sẽ mở rộng sang cả Lebanon, lại càng làm phức tạp thêm các tính toán của Israel.

Tuy nhiên, "chơi cờ" với Hezbollah cũng chỉ là một chuyện. Việc cố gắng hiểu xem ông Putin thực sự muốn gì ở Syria và có thể cả ở Lebanon, dù Hezbollah đang cố gắng chế tạo vũ khí tại đây, lại là một thách thức ở tầm mức hoàn toàn khác.