Trả lời câu hỏi nhiều người đang cắt tinh bột để giảm cân , ý kiến của ông về biện pháp này như thế nào? Nhiều người cho rằng ăn rau trước bữa cơm giúp giảm cân, liệu có đúng? Chị em cần làm gì để có cân nặng như mong muốn?
TS Trương Hồng Sơn - viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam - chia sẻ:
Cắt bỏ tinh bột hoàn toàn để giảm cân là sai lầm. Carbohydrat, thành phần chính của các thức ăn tinh bột đóng vai trò quan trọng đối với cơ thể.
Thời xưa, khi thực phẩm khan hiếm, cơm là nguồn năng lượng chính. Một người trưởng thành có thể ăn 3-4 bát cơm một bữa nhưng ít bị thừa cân, béo phì hay mắc các bệnh lý rối loạn chuyển hóa. Còn hiện nay, dù con người cố gắng giảm lượng tinh bột nhưng các bệnh rối loạn chuyển hóa vẫn gia tăng.
Vấn đề ở chỗ mọi người ít vận động, ăn nhiều chất đạm, chất béo, khiến dư thừa mỡ, gây thừa cân, béo phì.
Nhiều người có thói quen ăn cơm vào ban ngày nhưng lại cắt giảm, thậm chí không ăn tinh bột vào buổi tối vì sợ tăng cân, điều này là thiếu chính xác. Tinh bột, đạm và chất béo là các chất sinh năng lượng, do đó việc nạp không đủ tinh bột có thể gây suy nhược, ảnh hưởng tới trí nhớ cũng như năng suất công việc.
Trên thực tế, các bữa ăn tối không chỉ cung cấp năng lượng mà còn giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ. Ngoài ra, việc nạp tinh bột vào buổi tối cũng rất có ích với những trường hợp có nguy cơ hạ đường huyết.
Vì vậy, không nên loại bỏ hoàn toàn tinh bột trong bữa ăn mà chỉ nên giảm bớt, một bữa ăn tối lành mạnh sẽ có 50% rau củ quả, 50% protein và tinh bột.
Ông Sơn khuyến cáo trong mỗi bữa ăn, nên bắt đầu bằng việc ăn rau, điều này sẽ giúp kích thích hệ tiêu hóa hoạt động, nhưng sự hoạt động này không quá nặng nề mà diễn ra nhẹ nhàng, êm ái bởi rau vốn nhiều chất xơ và không quá khô cứng.
Việc ta ngay lập tức ăn cơm, thịt... ngay lúc đầu bữa sẽ khiến niêm mạc dạ dày phải tiết nhiều dịch vị tiêu hóa các thức ăn khô, cứng, dễ dẫn đến việc đau dạ dày. Do đó, thói quen ăn rau trước sẽ có lợi cho hệ tiêu hóa cũng như cách cơ thể ta hấp thụ thức ăn.
Tiếp đến, việc lấp đầy chiếc bụng rỗng với rau sẽ khiến ta nhanh chóng cảm thấy no bụng, không muốn ăn nhiều hơn sau đó.
Từ đây, ta có thể kiểm soát được hàm lượng đường, hàm lượng chất béo... có trong thức ăn một cách tốt hơn.
Ví dụ như ăn rau trước, ta sẽ ăn ít cơm hơn, thịt cũng ăn ít hơn, điều này thực sự hiệu quả với những người muốn giảm cân hay có bệnh lý đái tháo đường.
Để có cân nặng như mong muốn, bác sĩ Sơn hướng dẫn những người muốn giảm cân cần kiên trì thực hiện chế độ ăn và tập luyện trong vòng 6 tháng.
Đầu tiên là áp dụng chế độ dinh dưỡng hợp lý, hạn chế thực phẩm nhiều chất béo, nhiều muối như các đồ xào, rán, thức ăn chế biến sẵn, thay vào đó là các món luộc, hấp. Không nên ăn tối muộn.
Cần duy trì lối sống lành mạnh, tích cực vận động, chọn những môn dễ như đi bộ, chạy bộ, đặc biệt là chạy bộ tại chỗ. Trường hợp bận rộn, thay vì chạy trên máy hay di chuyển ngoài trời, bạn có thể vận động ngay tại vị trí đứng với các kỹ thuật giống như chạy bộ thông thường, làm sao đặt mục tiêu năng lượng đầu vào ít hơn tổng năng lượng tiêu hao.
Ngoài ra, nghiên cứu cho thấy rằng ăn muộn hơn trong ngày thường dẫn đến lượng năng lượng dư thừa cao hơn và cuối cùng cũng có thể dẫn đến tăng cân, thừa cân béo phì. Ăn muộn vào ban đêm có thể làm tăng nồng độ đường huyết của một người hoặc nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Vì vậy, tốt hơn là mọi người nên cân nhắc ăn không quá muộn vào buổi sáng để tránh đẩy giờ ăn quá muộn vào buổi tối. Bạn nên "ăn khi mặt trời mọc và dừng lại khi mặt trời lặn".
Bạn đọc có những thắc mắc về sức khỏe người lớn và trẻ em, dinh dưỡng, tiêm ngừa, chấn thương... mời gửi email đến hộp thư suckhoe@tuoitre.com.vn (để chính xác nội dung, bạn đọc vui lòng gõ tiếng Việt có dấu). Chuyên mục Hỏi đáp cùng thầy thuốc sẽ chọn lọc và giúp bạn giải đáp.