1. Tiêu thụ quá nhiều thực phẩm ‘rác’
Các loại thực phẩm ‘rác’ bao gồm thức ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn. Chúng ta đều biết rằng chế độ ăn quá nhiều chất béo và carbohydrate có hại cho cơ thể, nhưng có lẽ không nhiều người nhận ra rằng điều đó cũng có hại cho sức khỏe não bộ.
Tiến sĩ Miriam Ferrer, tại Cambridge Nutraceutical giải thích: "Ngoài việc chứa nhiều calo, ít vitamin và khoáng chất, thức ăn nhanh (thực phẩm chiên rán) thường chứa nhiều chất béo bị oxy hóa. Chất béo bị oxy hóa là nguồn cơn tạo ra gốc tự do, có thể dẫn đến stress oxy hóa và gây viêm nhiễm.
Stress oxy hóa và viêm nhiễm có liên quan đến một số bệnh thoái hóa thần kinh như Alzheimer hoặc Parkinson. Do não có ít khả năng chống lại tác động của các gốc tự do nên so với các cơ quan khác trong cơ thể, não khá nhạy cảm với quá trình stress oxy hóa".
Chuyên gia dinh dưỡng và chăm sóc sức khỏe Penny Weston cho biết: "Có rất nhiều nghiên cứu về cách thực phẩm chế biến sẵn ảnh hưởng đến não của chúng ta. Trong đó, chế độ ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn làm tăng nồng độ insulin và gây viêm cho cơ thể, gây ảnh hưởng tới cả sức khỏe của não bộ".
Cụ thể, một nghiên cứu thực hiện trên 493.888 người ở độ tuổi 40 - 69 tại Anh chỉ ra rằng ăn 25 gram thịt chế biến mỗi ngày có thể làm tăng 44% nguy cơ mắc tất cả các bệnh sa sút trí tuệ và tăng 52% nguy cơ mắc bệnh Alzheimer. Nguyên nhân là do các loại thịt đã qua chế biến có chứa chất bảo quản, nhiều muối gây ra căng thẳng oxy hóa, viêm và có thể dẫn đến huyết áp cao, một yếu tố nguy cơ dẫn đến chứng sa sút trí tuệ mạch máu.
Chuyên gia Penny khuyến cáo mọi người nên ăn một chế độ ăn uống cân bằng, giàu các chất dinh dưỡng thiết yếu có nguồn gốc từ thực vật, chẳng hạn như ăn nhiều trái cây, rau, ngũ cốc, đậu và protein từ thực vật. Ngoài ra, mọi người cũng nên kiểm soát khẩu phần ăn, cắt giảm thực phẩm nhiều chất béo, thực phẩm chế biến sẵn nhiều muối và đường.
Ảnh minh họa.
2. Sử dụng đồ uống có đường và rượu thường xuyên
Chuyên gia Penny cho biết đồ uống có đường và có cồn cũng gây hại cho sức khỏe não bộ,
Chuyên gia giải thích: "Đồ uống có đường như các loại nước ngọt có ga chứa một lượng đường rất lớn, gây bất lợi cho sức khỏe não bộ vì chúng gây viêm và ảnh hưởng tới trí nhớ".
Một nghiên cứu do các nhà nghiên cứu tại trường Đại học London, Anh thực hiện chỉ ra rằng lượng đường trong máu cao có thể tăng nguy cơ bị suy giảm nhận thức và mất trí nhớ.
Các nhà nghiên cứu báo cáo rằng những người được chẩn đoán mắc tiền tiểu đường - thường có mức A1C (chỉ số chẩn đoán đái tháo đường) từ 5,7 - 6,4% - có nguy cơ mắc chứng sa sút trí tuệ mạch máu cao hơn 54% so với những người có lượng đường trong máu bình thường (dưới 5,7%).
Bên cạnh đó, đồ uống có cồn như rượu bia có thể ảnh hưởng đến sức khỏe não bộ. Giáo sư Archana Singh-Manoux, Giám đốc tại Viện Nghiên cứu Y tế và Sức khỏe Pháp cùng các đồng nghiệp đã tiến hành theo dõi 9.087 người trong 23 năm để xem xét mối quan hệ giữa việc uống rượu bia và tỷ lệ mắc sa sút trí tuệ.
Kết quả nghiên cứu cho thấy những người nghiện rượu hoặc uống quá nhiều rượu có nguy cơ mất trí nhớ cao hơn so với những người uống rượu ở mức được khuyến nghị.
Ảnh minh họa.
3. Ít tiếp xúc với ánh sáng mặt trời
Tiếp xúc với ánh sáng mặt trời khiến chúng ta vui vẻ hơn và đảm bảo cơ thể chúng ta tạo ra đủ lượng vitamin D cần thiết. Vitamin D không chỉ cần thiết đối với sức khỏe của xương mà còn đóng vai trò quan trọng đối với chức năng não bộ.
Dữ liệu từ các nghiên cứu dịch tễ học chỉ ra mối liên hệ giữa lượng vitamin D thấp và các vấn đề thoái hóa thần kinh như bệnh Alzheimer hoặc Parkinson.
Tiến sĩ Ferrer nói: "Vitamin D góp phần bảo vệ các tế bào não chống lại các gốc tự do (do đó ngăn ngừa stress oxy hóa và viêm nhiễm). Đồng thời, vitamin D có thể tác động ngược lại với cortisol (hormone căng thẳng) - mức độ cortisol cao và căng thẳng có liên quan đến nguy cơ tình trạng thoái hóa thần kinh cao hơn".
Ảnh minh họa.
4. Lười vận động
Tiến sĩ Ferrer giải thích rằng lười vận động không chỉ có hại cho sức khỏe thể chất mà còn có thể ảnh hưởng đến trí nhớ.
Chuyên gia Ferrer cho biết việc đi dạo quanh công viên hoặc khu vườn sẽ có lợi cho tâm trí hơn là chỉ ngồi một chỗ. Tập thể dục hoặc thậm chí là đi bộ 30 phút cũng sẽ giúp cải thiện lưu thông máu trong cơ thể và não bộ.
Chuyên gia nói thêm: "Máu lưu thông trơn tru trong não bộ có nghĩa là các tế bào não sẽ nhận được nhiều oxy và chất dinh dưỡng hơn. Đồng thời quá trình lưu thông máu diễn ra hiệu quả cũng giúp cơ thể loại bỏ các gốc tự do có thể gây hại cho não".