Nhiều bệnh nhân quá trẻ
Theo thống kê của Globocan năm 2018, toàn thế giới có khoảng 1,03 triệu người mắc ung thư dạ dày và 782 nghìn người tử vong vì bệnh này.
Tại Việt Nam ung thư dạ dày đứng thứ 3 trong top 5 bệnh ung thư hàng đầu, chỉ sau ung thư gan và ung thư phổi. Mỗi năm nước ta có khoảng hơn 17 nghìn người bị ung thư dạ dày và chủ yếu ở nam giới khoảng 11 nghìn người.
Ung thư dạ dày chiếm 10% trong các bệnh ung thư ở nước ta, nhưng tỷ lệ tử vong của ung thư dạ dày vẫn rất cao do bệnh nhân thường đến viện muộn. Tỷ lệ mắc bệnh theo tuổi ở nước ta là 11/100 nghìn dân.
Theo GS.TS.BS. Trần Thiện Trung, Trưởng Cơ sở 2, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM cho biết trong hai tháng vừa qua, Cơ sở 2, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM đã điều trị hai người bệnh nữ 18 tuổi và 23 tuổi.
Hình ảnh ung thư dạ dày
Người bệnh nữ (23 tuổi, ở TPHCM) vào viện khám vì đau âm ỉ trên rốn. Người bệnh được chỉ định nội soi dạ dày, phát hiện tổn thương nhiễm cứng dạ dày vùng hang vị. Sinh thiết tổn thương cho kết quả ung thư tuyến biệt hóa.
Sau 4 ngày nhập viện, các bác sĩ phẫu thuật cho người bệnh, cắt bán phần dưới dạ dày, nạo hạch. Người bệnh được xuất viện vào ngày thứ 10 và hiện đang được hóa trị sau mổ.
Một trường hợp khác, người bệnh nữ (18 tuổi, ở Lâm Đồng) có dấu hiệu đau bụng thỉnh thoảng, tự mua thuốc uống suốt 6 tháng. Gần một tháng nay, người bệnh có triệu chứng đầy bụng khó tiêu, chán ăn, mệt mỏi, sụt khoảng 5 cân, đi tiêu phân đen.
Qua thăm khám, nội soi dạ dày, thực hiện sinh thiết tổn thương cho người bệnh, bác sĩ kết luận ung thư tuyến biệt hóa kém dạng tế bào nhẫn của dạ dày và tiến hành phẫu thuật. Tuy nhiên, bác sĩ không thể phẫu thuật cắt được dạ dày do ung thư đã di căn đến ổ bụng. Người bệnh được chỉ định hóa trị triệu chứng.
GS Trần Thiện Trung cho biết cả hai người bệnh nêu trên có chung các đặc điểm chính là nữ, trẻ (từ 18 đến 23 tuổi) và ung thư dạ dày biệt hóa kém dạng tế bào nhẫn (nghĩa là ung thư có mức độ ác tính cao, khả năng phẫu thuật cắt dạ dày triệt căn thấp và thời gian sống sau mổ ngắn).
Vì sao ung thư dạ dày trẻ hóa
TS Phạm Văn Bình – Trưởng khoa Ngoại bụng 1, Bệnh viện K trung ương cho biết thời gian gần đây qua thực tế lâm sàng tại Bệnh viện, các bác sĩ cũng gặp nhiều bệnh nhân ung thư dạ dày còn rất trẻ chỉ trên 20 tuổi.
Bác sĩ Bình chia sẻ ông còn gặp trường hợp 13 tuổi đã bị ung thư dạ dày. Trường hợp cháu bé 13 tuổi này sau 1 thời gian dài bị viêm dạ dày có vi khuẩn HP khi đi khám sinh thiết có tế bào ác tính và bác sĩ phải phẫu thuật cắt bỏ 2/3 dạ dày cho cháu bé.
TS Phạm Văn Bình – Trưởng khoa Ngoại bụng 1, Bệnh viện K trung ương
Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ dẫn đến ung thư dạ dày theo các thống kê và nghiên cứu đưa ra, yếu tố môi trường và chế độ ăn là yếu tố quan trọng đã được chứng minh.
Thói quen ăn nhiều thức ăn không tốt như: thức ăn chứa nhiều nitrorat cao, thức ăn khô, hun khói, thiếu phương tiện bảo quản tăng nguy cơ mắc ung thư dạ dày. Ngoài ra những người hút thuốc lá, bia rượu cũng được đề cập tới nguy cơ ung thư dạ dày.
Yếu tố thứ hai gây ung thư dạ dày theo TS Bình đó là vai trò của vi khuẩn HP. HP gây viêm teo niêm mạc dạ dày, dị sản ruột và loạn sản cuối cùng là ung thư.
HP làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày hơn 5 – 6 lần. Tuy nhiên theo TS Bình tỷ lệ HP trong cộng đồng dân số trên thế giới tới 70%, nhưng không phải nhiễm HP là ung thư dạ dày mà còn tùy theo độc lực của vi khuẩn này.
Với yếu tố gia đình, thường trong gia đình có quan hệ huyết thống gần, xa đó là di truyền.
TS Bình cũng cho biết triệu chứng của ung thư dạ dày thường khó phát hiện ở giai đoạn sớm. Những bệnh nhân phát hiện bệnh sớm thường qua khám định kỳ. Còn khi có triệu chứng bệnh đã nặng.
Ban đầu bệnh nhân có cảm giác đau lơ mờ, cảm giác nóng rát, sờ thầy khối u thượng vị, nôn do u chèn ép hẹp môn vị, hang vị, nôn ra máu, đi ngoài phân đen, đau bụng viêm phúc mạc do thủng ổ loét.
Cách phát hiện tốt nhất của ung thư dạ dày đó là nội soi ống mềm. TS Bình khuyến cáo những người trên 40 tuổi nên thực hiện mỗi năm 1 lần. Những người nằm trong yếu tố nguy cơ như trên dưới 30 tuổi cũng có thể thăm khám dạ dày hàng năm phát hiện bệnh sớm nhất.