Chất ngọt nhân tạo có thể gây ung thư?

Trong nhiều năm, đã có nhiều ý kiến tranh cãi về tác động sức khỏe của chất làm ngọt nhân tạo ở người. Mặc dù các chất phụ gia thực phẩm gây tranh cãi này có thể không nhất thiết phải hoàn toàn lành tính, nhưng đã có bằng chứng mâu thuẫn nhất quán liên quan đến các tác động có hại cho sức khỏe. Nghiên cứu mới này tập trung vào một lập luận đặc biệt: Chất làm ngọt nhân tạo có gây ung thư không?

Tiêu thụ nhiều chất làm ngọt nhân tạo làm tăng 13% nguy cơ phát triển ung thư

Trong 50 năm qua, các nghiên cứu trên động vật và phòng thí nghiệm đã làm dấy lên khả năng chất làm ngọt nhân tạo có thể gây ung thư, nhưng nghiên cứu quan sát ở người không xác định được các mối liên quan này. Nghiên cứu mới này nhằm cung cấp một cuộc điều tra dịch tễ học chính xác hơn về mối quan hệ giữa những gì mọi người ăn và nguy cơ ung thư.

Nghiên cứu đã xem xét dữ liệu từ một dự án đang thực hiện có tên là nghiên cứu NutriNet-Santé. Được khởi xướng vào năm 2009, dự án đang theo dõi mối quan hệ giữa dinh dưỡng và sức khỏe ở hơn 100.000 người Pháp tham gia.

Dữ liệu trong nghiên cứu NutriNet-Santé cung cấp chi tiết hơn so với các nghiên cứu quan sát chung. Cứ sáu tháng một lần, những người tham gia nghiên cứu điền vào ba hồ sơ ăn kiêng 24 giờ không liên tục liệt kê mọi thứ họ tiêu thụ trong ngày hôm đó, bao gồm tất cả thông tin thương hiệu. Vì chất làm ngọt nhân tạo được thêm vào hàng nghìn loại thực phẩm khác nhau nên có thể khó định lượng chính xác lượng tiêu thụ, vì vậy nghiên cứu này đưa ra một cách hợp lý để theo dõi lượng phụ gia thực phẩm cụ thể.

Phát hiện tiêu đề lớn là những đối tượng trong nghiên cứu tiêu thụ lượng chất ngọt nhân tạo cao được phát hiện có tỷ lệ mắc bệnh ung thư cao hơn so với những người không ăn hoặc không sử dụng chất làm ngọt nhân tạo. Đặc biệt, có liên quan đến nguy cơ ung thư vú và béo phì cao hơn.

Các nhà nghiên cứu kết luận: "Phát hiện của chúng tôi không ủng hộ việc sử dụng chất làm ngọt nhân tạo như những lựa chọn thay thế an toàn cho đường trong thực phẩm hoặc đồ uống và cung cấp thông tin quan trọng để giải quyết những tranh cãi về tác dụng phụ tiềm ẩn đối với sức khỏe của chúng".

Mặc dù những kết quả này cần được nhân rộng trong các nhóm thuần tập quy mô lớn khác, nhưng kết quả cung cấp những hiểu biết quan trọng cho việc đánh giá lại tính an toàn các chất làm ngọt phụ gia thực phẩm của các cơ quan y tế khác trên toàn cầu.

Ts. Duane Mellor, một nhà khoa học từ Đại học Aston cho biết, nghiên cứu cho thấy việc tiêu thụ nhiều chất làm ngọt nhân tạo làm tăng 13% nguy cơ phát triển ung thư của một người. Nhưng Mellor giải thích rằng điều này chỉ tương đương với 3/10.000 trường hợp ung thư mới trong khoảng thời gian 8 năm, và trên hết, những phát hiện này có thể là do quan hệ nhân quả ngược lại.

Thói quen ăn uống kém cũng góp phần làm tăng nguy cơ ung thư

Khi xem xét sự khác biệt giữa các nhóm, các tác giả cũng nhận thấy những người tiêu thụ chất làm ngọt nhân tạo cao hơn cũng tiêu thụ nhiều thực phẩm chế biến cao hơn, uống nhiều đồ uống có đường hơn. TS Mellor cho rằng: Điều này có thể cho thấy nguy cơ tiêu thụ chất làm ngọt nhân tạo chỉ là một phần có thể liên quan đến chất lượng tổng thể chế độ và thói quen dinh dưỡng kém, có thể đó được gọi là quan hệ nhân quả ngược lại.

Michael Jones, từ Viện Nghiên cứu Ung thư ở London, đưa ra quan điểm tương tự khi lập luận rằng dữ liệu cho thấy ít mối quan hệ nhất quán giữa liều lượng chất làm ngọt nhân tạo và nguy cơ ung thư. Theo Jones, điều này cho thấy nguy cơ ung thư có thể là do các yếu tố hành vi thói quen ăn uống khác chứ không chỉ do các chất làm ngọt nhân tạo cụ thể.

Về cơ bản, lập luận là những người có nhiều khả năng tiêu thụ lượng lớn chất làm ngọt nhân tạo cũng có nhiều khả năng bị thừa cân cùng với các tình trạng sức khỏe và hành vi khác có thể làm tăng nguy cơ ung thư. Trong khi những người ít có xu hướng tiêu thụ chất làm ngọt nhân tạo có thể có lối sống lành mạnh hơn để giảm nguy cơ phát triển ung thư tổng thể của họ.

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí PLOS Medicine.

(Theo Euronews)