Nước đá
Cách đây vài năm, câu chuyện nước đá bẩn đã từng khiến dư luận rúng động.
Nhiều người hoang mang trước hàng loạt thông tin về các cơ sở sản xuất nước đá mất vệ sinh tuy nhiên đến nay vẫn chưa có câu trả lời cuối cùng về chất lượng các loại nước đá trôi nổi trên thị trường.
Nhưng nhu cầu giải khát của người dân khi vào hè tăng cao, các chủ hàng giải khát, nước ngọt, trà đá vẫn dùng loại đá viên chỉ khoảng 6 - 8 nghìn đồng một bịch lớn để sử dụng, phục vụ thực khách.
BS. Nguyễn Thị Huỳnh Mai, Chi cục phó Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm TP.HCM thừa nhận việc sản xuất nước đá đảm bảo theo tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm vẫn còn nhiều cơ sở chưa thực hiện đúng.
Theo BS. Mai thì uống nước đá chỉ là đánh lừa cảm giác 'đã khát' nhưng thực tế không làm người ta hết khát mà còn gây hại rất nhiều như hỏng men răng, tăng nguy cơ viêm họng khi gặp lạnh, ảnh hưởng tiêu hóa, kích thích đường ruột gây ra đau bụng, tiêu chảy, tiểu gắt, bệnh đường ruột…
Nên chọn mua đá lạnh của những cơ sở sản xuất đá sạch (Ảnh minh họa: Internet)
Nước mía
Nước mía là một trong những loại đồ uống được nhiều người ưa chuộng nhất trong mùa hè vì ngon, mát và giá thành rẻ.
Tuy nhiên đây cũng là món đồ uống có nguy cơ mất vệ sinh rất cao.
Những cốc nước mía mát lạnh, ngọt lịm chứa ẩn nhiều mối nguy hại từ chiếc máy ép có thể chứa cặn, vụn bã mía từ nhiều ngày dồn lại nếu không được chà rửa sạch sẽ; chưa kể đến ruồi, nhặng vẫn vo ve bên cạnh hoặc lẫn vào bên trong máy.
Ngoài ra việc các chủ hàng nước mía sử dụng nước đá viên để làm lạnh cũng phần nào đưa một lượng 'thực phẩm' không rõ sạch bẩn vào cơ thể khách hàng.
Thạch đen
Thạch đen hay còn gọi là thạch sương sáo được làm từ lá sương sáo phơi khô, là thứ rất phổ biến trong các loại chè hoặc nước giải khát mùa hè.
Thạch đen được bày bán rộng rãi ở bất cứ khu chợ nào, tuy nhiên việc chế biến loại thạch này được làm hoàn toàn thủ công với chất lượng rất khó kiểm soát.
Đã có không ít cơ sở sản xuất thạch bị 'vạch trần' công nghệ chế biến thạch siêu bẩn như lá phơi tại nơi không đảm bảo, công nhân đi giày ủng để xéo lá, nồi, xô chậu đựng thạch đều cáu bẩn và không đảm bảo vệ sinh.
Lương y Nguyễn Văn Hưng (thuộc Hội Đông y Hà Nội) cho biết: 'Thạch đen tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây bệnh. Đầu tiên, thạch có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ protein trong cơ thể.
Đối với trẻ em, thạch làm giảm khả năng thèm ăn và hấp thụ chất dinh dưỡng. Nguy hại nhất là thạch đen được sản xuất, bày bán ở những nơi ô nhiễm, mất vệ sinh.
Đây được coi là ổ vi khuẩn mà khi đi vào cơ thể con người sẽ gây hậu quả nghiêm trọng. Tôi từng chứng kiến nhiều ca cấp cứu vì ăn phải thạch bẩn, thạch để lâu ngày'.
Cũng theo lương y Nguyễn Văn Hưng, nhiều loại thạch hiện nay còn được các cơ sở dùng hóa chất để khiến chúng dai và thơm hơn. Nếu ăn nhiều, lượng hóa chất sẽ tích tụ trong cơ thể và có thể sinh ra độc tố.
Thạch đen sủi bọt trắng ở chợ Đồng Xuân (Ảnh minh họa).
Nước dừa
Tương tự như nước mía, nước dừa cũng là một loại đồ uống được nhiều người ưa thích.
Tuy nhiên nếu tận mắt chứng kiến 'công nghệ' tẩy trắng dừa bằng hóa chất, chắc chắn nhiều người sẽ rùng mình và không dám uống thứ nước mát lành này nữa.
Nhiều người bán dừa thường gọt vỏ sẵn để bày bán cho đẹp mắt và tiện cho người tiêu dùng, tuy nhiên vỏ dừa gọt ra nhanh xỉn màu nên các chủ hàng thường ngâm quả dừa đã gọt vỏ vào hóa chất cho trắng, việc làm này khiến những quả dừa đã không còn an toàn nữa.
Không ai có thể khẳng định được rằng những dung dịch thuốc tẩy này không ngấm vào bên trong quả dừa qua lớp vỏ xơ.
Trà chanh
Một vài năm gần đây, trà chanh là thức uống yêu thích của nhiều đối tượng, chưa từng giảm độ 'hot' mà còn đặc biệt tăng nhiệt trong mùa hè.
Vì tính siêu lợi nhuận của loại hình kinh doanh này mà nhiều người bán hàng đã sẵn sàng dùng những nguyên liệu chè vụn, chè rẻ tiền thậm chí cả…
Chất hóa học để giảm giá thành của trà chanh mà không nghĩ tới mối nguy to lớn dành cho người uống.
Tại hội thảo 'Khỏe và an toàn' do Viện thực phẩm chức năng Việt Nam tổ chức ngày 23/7, cơ quan này đã công bố 9 mẫu trà chanh, trà xanh, trà đá, nhân trần, nước ngô, nước mía…
Được lấy ngẫu nhiên trên các con phố ở Hà Nội đều phát hiện chứa vi khuẩn E.coli, men mốc, các kim loại nặng như chì, thủy ngân, cadmi vượt xa giới hạn cho phép.
Thực tế, chỉ cần vài loại phẩm màu, hóa chất là có thể 'hô biến' thành hàng trăm lít trà chanh 'thơm ngon'. 20.000 đồng/100 gram hương liệu tạo màu để pha… 500 lít trà chanh; 30.000 đến 40.000 đồng cho 100 ml hương liệu tạo vị.
Trân châu
Nhiều chủ quán tiết lộ, các loại trân châu trong trà sữa hoặc các loại chè chủ yếu được nhập từ nước ngoài (nhiều loại trân châu đen xuất xứ Trung Quốc) hoặc lấy mối từ các cơ sở gia công ở các khu vực ngoại ô Hà Nội.
Đầu năm 2012, một phóng sự tại Trung Quốc đã tiết lộ nguồn collagen làm thạch, trân châu được lấy từ… giày rách.
Trà sữa trân châu đang là một thứ đồ uống được ưa chuộng ở Trung Quốc (Ảnh minh họa).
Tại Việt Nam, tuy chưa phát hiện cách làm tương tự nhưng việc chế biến thủ công các loại trân châu cũng được coi là kém sạch đồng thời sử dụng một vài nguyên liệu không rõ nguồn gốc xuất xứ.
Các cơ sở sản xuất trân châu thường sản xuất theo kiểu thủ công, nguyên liệu không được che đậy, trân châu thành phẩm phơi trên nền đất.
Do nhu cầu ngày một phong phú của giới trẻ, các chủ quán còn nhập thêm các hương liệu không rõ nhãn mác và thuê các chủ sản xuất trân châu thêm vào thành phần làm trân châu như hương sâm dứa, hương nho, hương dâu…
Theo bác sĩ Nguyễn Văn Hà, Khoa Giải phẫu bệnh tế bào, Bệnh viện K, những loại hóa chất trôi nổi bán trên thị trường chứa một hàm lượng lớn các hóa chất độc hại tạo màu, tạo mùi, saccharin và các chất bảo quản.
Những loại hóa chất và hương liệu này hoàn toàn không có giá trị dinh dưỡng, nếu tích tụ nhiều trong cơ thể sẽ gây nhiều loại bệnh, rất nguy hiểm cho sức khỏe.
Nếu uống phải lượng nhỏ, người bệnh có thể bị dị ứng, tiêu chảy, ngộ độc thể nhẹ và thể nặng.
Sinh tố hoa quả, hoa quả dầm
Sinh tố hoa quả cũng là một món ăn được ưa chuộng trong mùa hè vì nhiều người nghĩ nó 'ngon - bổ - rẻ'. Ngon và rẻ thì đã khẳng định được rồi nhưng bổ hay không thì còn chưa thể nói chắc.
Bởi trên thực tế đã từng có nhiều quán hàng bán món ăn này bị phát hiện dùng hoa quả thối, hỏng rồi xay nhuyễn.
Chưa kể đến các loại hoa quả giá rẻ, không rõ nguồn gốc và chất lượng. Để che giấu mùi hoa quả hỏng, các chủ quán chỉ cần pha thêm nhiều sữa, siro vào thành phẩm.
Ngoài ra, thời gian gần đây giới trẻ còn ưa chuộng các cửa hàng 'buffet hoa quả dầm', chỉ với 20 - 25 nghìn đồng là thực khách đã có ngay một cốc hoa quả dầm với đủ loại hoa quả.
Chưa ai kiểm chứng được những loại hoa quả này có nguồn gốc từ đâu, có đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm hay không.
Những khay hoa quả được bày lộ thiên với đủ loại ruồi nhặng lởn vởn xung quanh dưới tiết trời nóng bức nhưng vẫn thu hút rất nhiều thực khách.
Bún, phở, miến
Bún phở miến là những món ăn được nhiều người lựa chọn ăn thay cơm trong mùa hè. Tuy nhiên, những sợi bún trắng ngần, óng ả, đẹp mặt lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ hơn chúng ta có thể tượng tưởng.
Nhiều cơ sở sản xuất đã bị phát hiện có sử dụng hàn the, chất làm trắng quang học trong quá trình làm bún để cho ra sợi bún thành phẩm mập, trắng...
Ngoài ra các loại bún, phở, miến luộc sẵn để qua đêm còn rất dễ bị ôi thiu trong tiết trời nóng bức của mùa hè.
Khi ăn phải những loại bún phở miến không đảm bảo vệ sinh này, thực khách có thể bị tổn thương màng nhầy của dạ dầy và thực quản, viêm loét dạ dày, suy gan thận, ung thư.