Xây một khu vườn ban công là cách tuyệt vời để mang thiên nhiên vào một không gian nhỏ, nhưng không phải loại cây nào cũng thân thiện với người mới bắt đầu. Một số giống cây đòi hỏi nhiều công chăm sóc, khó chiều, hoặc đơn giản là không phù hợp với việc trồng trong chậu, đặc biệt là trong những điều kiện khó lường của ban công. Để giúp bạn khởi đầu thuận lợi, chuyên gia trồng trọt người Úc Nick Karagiannis chia sẻ những loại cây không nên trồng ở ban công nhằm đảm bảo trải nghiệm trồng trọt đầu tiên của bạn luôn thú vị chứ không quá áp lực.
Thách thức của việc trồng cây ở ban công
Làm vườn ban công có thể mang lại rất nhiều niềm vui, nhưng nó cũng đi kèm với những hạn chế riêng. Không gian hạn chế, ánh nắng không ổn định, gió mạnh và sự thay đổi nhiệt độ có thể khiến việc lựa chọn cây trồng trở nên khó khăn hơn bạn tưởng. Những người mới làm vườn thường gặp rắc rối khi chọn các loài cần chăm sóc nhiều hoặc phát triển quá nhanh, khiến chúng vượt quá kích thước chậu hoặc không thể phát triển tốt trong điều kiện ban công.
Tránh cây “khó chiều”
Theo Nick, nếu bạn mới bắt đầu, tốt nhất nên tránh những loại cây cần được chăm sóc liên tục. Một số loài đòi hỏi chính xác về ánh sáng, độ ẩm và lịch tưới nước, điều rất khó duy trì, đặc biệt là trên ban công. Hoa lan và nhiều loại cây nhiệt đới, dù rất đẹp, thường thuộc nhóm này và có thể khiến bạn nản lòng thay vì đạt được thành công.
Nếu bạn mới bắt đầu, tốt nhất nên tránh những loại cây cần được chăm sóc liên tục như hoa lan.
Thay vào đó, hãy tập trung vào những lựa chọn đáng tin cậy và ít tốn công chăm sóc. Các loại thảo mộc như húng quế và bạc hà rất dễ trồng và cho kết quả nhanh. Các loại cây mọng nước hoặc chịu hạn cũng là lựa chọn tuyệt vời, đặc biệt nếu bạn phải đối mặt với thời tiết nóng hoặc không có nhiều thời gian tưới nước. Những loại cây này có thể phát triển tốt với ít công sức, rất lý tưởng cho người mới bắt đầu muốn xây dựng sự tự tin và tận hưởng khu vườn mà không bị thêm căng thẳng.
Cẩn trọng với cây xâm lấn
Một số loại cây ban đầu trông có vẻ vô hại nhưng có thể nhanh chóng chiếm lĩnh không gian nhỏ. Các giống cây xâm lấn như cây thường xuân rất “hung hãn”, cạnh tranh mạnh mẽ với các cây khác về không gian và dinh dưỡng. Trong một khu vườn ban công chật hẹp, kiểu phát triển này rất khó kiểm soát.
Một số loại cây ban đầu trông có vẻ vô hại nhưng có thể nhanh chóng chiếm lĩnh không gian nhỏ, ví dụ như thường xuân.
Việc chọn các loài bản địa hoặc không xâm lấn sẽ giúp tránh những vấn đề này. Bạn cũng có thể tìm hiểu về trồng cây cộng sinh, ghép các loại cây hỗ trợ lẫn nhau bằng cách cải thiện đất hoặc xua đuổi sâu bệnh. Sự kết hợp có chủ đích này không chỉ giúp khu vườn của bạn dễ quản lý hơn mà còn bền vững và thân thiện với môi trường hơn.
Tránh những cây cần điều kiện hoàn hảo
Một số loài cây có yêu cầu rất khắt khe về ánh sáng, nhiệt độ và độ ẩm. Ví dụ, các loài ưa nắng hoàn toàn có thể gặp khó khăn trên những ban công râm mát, trong khi các loại cây ưa khí hậu mát lại dễ bị tổn thương trong cái nóng gay gắt của mùa hè. Việc hiểu rõ “khí hậu” của ban công — bao gồm lượng ánh sáng nhận được, mức độ gió và độ nóng vào buổi chiều — là yếu tố then chốt để tránh chọn nhầm cây.
Chẳng hạn, dương xỉ thường không thích ánh nắng trực tiếp và không khí khô, những điều kiện mà nhiều ban công hay gặp phải. Thay vào đó, hãy chọn những loại cây linh hoạt hơn như cà chua bi, rau bina (cải bó xôi) hoặc xà lách, những cây có thể thích nghi với nhiều mức ánh sáng khác nhau và mang lại kết quả ổn định.
Dương xỉ thường không thích ánh nắng trực tiếp và không khí khô, những điều kiện mà nhiều ban công hay gặp phải.
Tránh những cây cần nhiều nước (nếu bạn ở khu vực khí hậu nóng)
Các chậu cây trên ban công khô nhanh hơn rất nhiều so với trồng trực tiếp dưới đất, đặc biệt là trong thời tiết nóng. Những loại cây cần độ ẩm liên tục như cẩm tú cầu hoặc các loài nhiệt đới ưa nước rất khó duy trì khi trồng trong chậu. Chúng có thể nhanh chóng bị stress hoặc bị thối rễ nếu bị tưới quá nhiều.
Những loại cây cần độ ẩm liên tục như cẩm tú cầu hoặc các loài nhiệt đới ưa nước rất khó duy trì khi trồng trong chậu.
Các loại cây chịu hạn như hương thảo, xạ hương hoặc cây mọng nước phù hợp hơn nhiều với việc trồng trong chậu. Chúng cần tưới nước ít thường xuyên hơn và dễ thích nghi với các điều kiện thay đổi. Bạn cũng có thể cân nhắc sử dụng chậu tự tưới để giúp điều tiết độ ẩm, đặc biệt nếu bạn hay đi xa hoặc không thể tưới nước mỗi ngày.
Hãy khởi đầu thông minh!
Làm vườn ban công có thể vô cùng đáng giá, nhưng chỉ khi bạn chọn đúng loại cây phù hợp với không gian và mức độ kinh nghiệm của mình. Tránh những loại cây khó chiều, xâm lấn hoặc quá đòi hỏi sẽ giúp bạn xây dựng một khu vườn hài hòa với lối sống của bạn, chứ không phải chống lại nó. Bắt đầu với những lựa chọn bền bỉ, dễ trồng như thảo mộc, rau lá xanh và các loại rau quả nhỏ gọn sẽ giúp bạn đặt nền móng cho thành công ngay từ ngày đầu tiên.
Với những lựa chọn cẩn trọng và một chút chăm sóc, ban công của bạn có thể trở thành một phần mở rộng sống động và hữu ích của ngôi nhà bạn. Hãy giữ mọi thứ đơn giản, trồng những gì phù hợp, và tận hưởng niềm vui khi tạo nên điều gì đó vừa đẹp vừa thiết thực.