Nga gia tăng không kích khiến Mỹ cân nhắc đáp ứng mong mỏi của Ukraine
Ngày 16/12/2022, lực lượng Nga phóng hàng chục quả tên lửa vào thủ đô Kiev của Ukraine, gây ra mất điện diện rộng ở đất nước Đông Âu này. Theo cập nhật của tình báo Anh, phía Nga đã gia tăng các cuộc không kích tầm xa bằng tên lửa nhằm vào cơ sở hạ tầng của Ukraine.
Tên lửa phòng không Patriot rời bệ phóng. Ảnh: Getty.
Báo cáo của tình báo Anh cho biết, đợt không kích này chủ yếu được thực hiện bằng tên lửa hành trình phóng từ máy bay hoặc phóng từ tàu biển, và chắc chắn bao gồm cả các máy bay không người lái (UAV) cảm tử Shahed-136.
Nếu Nga mua được cả tên lửa đạn đạo của Iran, Nga có khả năng sẽ giội bão lửa lên Ukraine trong bối cảnh Ukraine không có đủ hệ thống phòng không để đánh chặn, bắn hạ các tên lửa đạn đạo của đối phương.
Tin tức tuần này cho hay, Mỹ đang ở giai đoạn cuối cùng của việc cung cấp các hệ thống phòng thủ tên lửa Patriot cho Ukraine. Theo đó, Mỹ đang cân nhắc vũ trang cho Ukraine bằng phiên bản tiên tiến nhất của hệ thống Patriot PAC-3.
Giới chức quốc phòng Mỹ có một phương án khác là thuê hãng công nghiệp quốc phòng Raytheon Technologies phát triển hệ thống mới cho Ukraine, nhưng phương án này có thể mất nhiều năm.
Thách thức tiềm tàng mà Patriot tạo ra cho lực lượng Nga
Trước tin tức về các động thái này của Mỹ, Đại sứ quán Nga tại Mỹ đã ra thông cáo cảnh báo rằng nếu chính quyền Tổng thống Mỹ Biden cung cấp các hệ thống phòng không Patriot cho Ukraine thì đó sẽ là động thái gây hấn mới và có thể dẫn tới “những hậu quả không dự báo được”.
Giới chức quân sự Nga có khả năng không xem nhẹ năng lực của Patriot trong việc bắn hạ các tên lửa đạn đạo. Nếu Patriot được triển khai rộng khắp ở Ukraine, chúng có thể chặn hiệu quả các tên lửa đạn đạo do Nga phóng vào cơ sở hạ tầng của Ukraine. Tên lửa đạn đạo Iskander của Nga rất lợi hại nhờ vào đường bay cơ động nhưng các tên lửa gốc gác Iran như Fateh-110 và Zolfaghar thì bay theo đường thẳng nên dễ bị Patriot đánh chặn thành công.
Như vậy, nếu Patriot được cung cấp ồ ạt cho Ukraine, tình hình trên chiến trường có thể diễn biến theo hướng có lợi cho Ukraine.
Một khi được cung cấp vũ khí phòng không này, Ukraine có thể tập trung sử dụng để đối phó với tên lửa dẫn đường và UAV có dẫn đường của Nga dùng để tấn công các mục tiêu nhạy cảm sâu trong lãnh thổ Ukraine.
Một chuyên gia phân tích quân sự của CNN cho rằng hệ thống phòng không S-400 cũng có khả năng làm được điều đó nhưng Patriot linh hoạt hơn ở chỗ không phải bố trí lại radar.
Mặc dù vậy, một số chuyên gia quân sự cho rằng việc Mỹ chuyển giao PAC-3 cho Ukraine sẽ mang tính chính trị nhiều hơn.
Tom Karako - một chuyên gia về phòng thủ tên lửa của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) có trụ sở ở Mỹ, nói: “Đây là một động thái ủng hộ về mặt chính trị. Những gì chúng tôi đang gửi cho Ukraine, mà tôi tin chỉ gồm 1 tổ hợp mà thôi, sẽ không bảo vệ được số đông các thành phố của Ukraine. Một tổ hợp Patriot thì chỉ bảo vệ được một điểm mà thôi. Do vậy, những khu vực được vũ khí đó bảo vệ sẽ tương đối hạn hẹp”.
Phiên bản PAC-3 có gì nổi bật?
Phiên bản này là một hệ thống phòng thủ tên lửa có dẫn đường, với năng lực ngăn chặn tầm xa, ở độ cao tầm trung và cao, trong mọi điều kiện thời tiết. Mục tiêu chính của phiên bản này là đánh chặn tên lửa đạn đạo chiến thuật, tên lửa hành trình tinh vi và máy bay hiện đại.
Hệ thống phòng không hàng đầu của lục quân Mỹ có thời gian phản ứng nhanh, hỏa lực tin cậy, năng lực theo dõi vài mục tiêu cùng một lúc và khả năng hoạt động trong điều kiện khắc nghiệt.
Phiên bản PAC-3 có thể đánh chặn mục tiêu ở độ cao lên tới 40km.
Một pháo đội Patriot thường gồm 6-8 bệ phóng đặt trên xe tải, mỗi bệ gồm 4 ống phóng.
Mỗi tổ hợp như trên gồm một radar dò tìm và đeo bám mục tiêu, một hệ thống điều khiển, một cột ăng-ten tần số cao và các máy phát điện. Quân số của một tổ hợp như vậy là khoảng 90 người.
Một ưu điểm nữa của PAC-3 là có thể sử dụng cùng một loại tên lửa đánh chặn cho các mục tiêu UAV, máy bay có người lái và tên lửa đạn đạo. Trong khi đó, các hệ thống của Nga sử dụng các loại tên lửa khác nhau cho các mục tiêu khác nhau. Thí dụ, loại tên lửa mà hệ thống S-400 dùng để hạ UAV sẽ không thể bắn hạ mục tiêu bay quá cao.
Tuy nhiên, giá của hệ thống phòng không PAC-3 thuộc diện đắt đỏ.
Ngoài ra, việc huấn luyện sử dụng và bảo dưỡng Patriot cũng là một trở ngại. Một khóa đào tạo Patriot dành cho quân nhân Mỹ mất tới 9 tháng./.