Ngày 27/1, trong cuộc họp Hội đồng An ninh và Quốc phòng (NSDC), Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko cho rằng, nước này cần tăng cường xuất khẩu vũ khí và nâng cấp các công ty quốc phòng.
"Chúng ta cần phải đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về các loại vũ khí do Ukraine sản xuất. Hiện chúng ta đã tìm được một số thị trường ổn định và vững chắc để xuất khẩu các loại vũ khí sản xuất tại Ukraine...
Nếu không có cơ sở sản xuất hiện đại, chúng ta sẽ không thể cạnh tranh hiệu quả trên thị trường vũ khí toàn cầu và đảm bảo sự phát triển của các hệ thống vũ khí mới. Các công ty công nghiệp quốc phòng hàng đầu của Ukraine vốn nổi tiếng về thiết kế tên lửa, máy bay và xe bọc thép", ông Poroshenko nói.
Theo Tổng thống Ukraine, chỉ thông qua hợp đồng xuất khẩu hàng đầu, vũ khí do nước này phát triển đã chiếm tới 2% tổng kim ngạch xuất khẩu của Ukraine. Ông Poroshenko cũng đặt ra mục tiêu con số 2% này sẽ phải tăng lên.
Động thái này của Ukraine chắc chắn sẽ khiến Trung Quốc - một bạn hàng lớn của Kiev mở cờ trong bụng, bởi lẽ Trung Quốc rất có "hứng thú" với những vũ khí do Liên Xô sản xuất.
Mới đây, để triển khai tên lửa đạn đạo tầm xa DF-41, Trung Quốc đã mua từ Ukraine bệ phóng tên lửa từ tàu hỏa của Liên Xô (BZRK) ''Molodets''.
Thực tế buồn
Từng nhận định về tham vọng mới của Ukraine, chuyên gia quân sự ở Trung tâm Phân tích Chiến lược và Công nghệ, ông Sergei Denisentsev cho biết, ông vô cùng bất ngờ về điều này:
"Trong 2 năm nội chiến ở miền đông, Ukraine đã bộc lộ yếu điểm rằng họ thậm chí còn không thể trang bị cho mình các vũ khí đơn giản nhất. Ngoài ra, thiết bị quân sự họ chế tạo ra cũng có chất lượng thấp, phụ thuộc nhiều vào linh kiện ở bên ngoài. Do đó, tôi không thấy được triển vọng của Ukraine trong hợp tác với Mỹ".
Theo ông Denisentsev, một ngành công nghiệp quốc phòng mạnh phải cung cấp được vũ khí cho chính quân đội quốc gia tuy nhiên, Kiev mua rất ít các loại vũ khí mới do chính nước này sản xuất kể từ sau khi Liên Xô tan rã.
Mới đây, hãng thông tấn Sputnik đưa tin, Ukrinmash - một trong những công ty con thuộc Tập đoàn xuất khẩu vũ khí nhà nước Ukroboronprom của Ukraine đã bị cáo buộc thông qua một công ty trung gian của Anh để đặt mua các hệ thống xích truyền động, động cơ xe bọc thép BTR-70 và một số thiết bị quân sự khác từ Nga.
Tuy nhiên, Ukroboronprom đã bác bỏ thông tin công ty này nhập khẩu lén động cơ xe bọc thép chở quân BTR-70 và cho biết họ sẽ nhờ cơ quan an ninh Ukraine (SBU) làm rõ các cáo buộc trên.
Một đại diện của Ukroboronprom còn tuyên bố, những thông tin về hợp đồng ngầm giữa Ukrinmash và công ty Rion Assets của Anh nhằm mua lại các động cơ ZMZ-4905 dành cho BTR-70 từ Nga là hoàn toàn không có cơ sở. Ukrinmash hiện là nhà thầu cung cấp động cơ BTR-70 cho Bộ Quốc phòng Ukraine.
Từ năm 2014, sau khi Ukraine xảy ra chính biến cho tới nay, Kiev đã thực hiện một loạt các biện pháp cấm vận vũ khí lên các hợp đồng quân sự đối với Nga, kể cả những hợp đồng phía Nga đã thanh khoản.
Ukraine cũng bắt đầu ngưng sản xuất hoặc sản xuất hạn chế các mẫu vũ khí chủ lực của nước này vốn có nguồn gốc từ Liên Xô chuyển sang các mẫu vũ khí theo chuẩn NATO.
Hậu quả của việc này là Ukraine không còn khả năng duy trì hoạt động của một số trang thiết bị quân sự có từ thời Liên Xô.
Có một thực tế là hiện tại ngành công nghiệp quốc phòng của Ukraine không còn mạnh như nó đã từng, khi các tổng công ty hay nhà máy sản xuất chủ chốt lần lượt bị giải thể hoặc sáp nhập. Bên cạnh đó, Kiev còn nhập khẩu vũ khí nhiều hơn là xuất khẩu vũ khí - thế mạnh của họ trước đây.