Thời điểm này, nhiều trẻ bị viêm đường hô hấp, không ít phụ huynh thường thắc mắc rằng con mình nước mũi màu xanh, vàng có phải là nhiễm vi khuẩn, đã phải sử dụng kháng sinh?.
Trẻ bị chảy nước mũi màu xanh có cần uống kháng sinh?
Thời tiết giao mùa, trời trở lạnh đột ngột khiến bệnh lý về nhiễm trùng đường hô hấp tăng cao. Ghi nhận tại các bệnh viện, số trẻ đến khám do viêm mũi, họng, sốt đều tăng vọt. Trong số này không ít phụ huynh thường thắc mắc rằng con mình nước mũi màu xanh, vàng có phải là nhiễm vi khuẩn, đã phải sử dụng kháng sinh?.
Trong số những bà mẹ này, không ít bà mẹ vẫn tự ý cho con sử dụng kháng sinh nếu thấy con ho kèm theo mũi có màu xanh, vàng vì nghĩ rằng con đã bị nhiễm khuẩn nặng.
Chị Hương (Ba Đình, Hà Nội) là ví dụ điển hình. Đưa con gái 4 tuổi đi khám, chị cho biết như mọi khi thấy con ho chị mua siro cho uống, nếu thấy con kèm thêm cả mũi xanh là chị đến cửa hàng thuốc gần nhà mua kháng sinh cho con uống cùng.
Lần này, đi công tác vắng nên chị không thể chăm sóc con. “Sau một tuần về biết nhau ngay”. Con bé ho suốt một tuần, kèm thêm sổ mũi xanh lè mà bố cháu cứ bảo không sao, không cần uống kháng sinh. Kết quả là đêm qua, bé sốt, sáng nay lại phải đưa đi viện. Đằng nào cũng phải uống kháng sinh, cho uống ngay từ đầu có phải đỡ mệt con không”, chị Hương bực dọc than phiền.
Viêm họng cấp chính là tình trạng lớp niêm mạc của cổ họng bị viêm cấp tính, cùng với đó là sự kết hợp với viêm amidan gây ảnh hưởng nặng nề tới họng, thanh quản.
Chia sẻ về vấn đề này, BS CK1 Phí Xuân Thi, Khoa Nhi Bệnh viện Sản Nhi Quảng Ninh cho biết, ở thời điểm hiện tại, gần như không có bất cứ các tổ chức chuyên môn nào đưa ra hướng dẫn dựa vào màu sắc nước mũi để phân biệt nhiễm trùng đường hô hấp do vi khuẩn hay do virus.
“Tiếp nữa là nhiễm trùng đường hô hấp trên không biến chứng thì không nhất thiết phải sử dụng kháng sinh ngay lập tức. Chúng ta hoàn toàn có thể trì hoãn việc sử dụng kháng sinh, tiếp tục chăm sóc, theo dõi tiếp các triệu chứng và diễn tiến của bệnh”, BS Thi nhấn mạnh.
Lý giải vì sao chảy nước mũi có màu trắng, BS Xuân Thi cho biết, nếu bạn cảm thấy trẻ ngạt mũi hay tắc mũi, có thể bạn nhận thấy nước mũi của trẻ có màu trắng.
Lúc này trẻ có thể bị viêm – sưng nề các niêm mạc mũi và dịch nhầy trong mũi chảy ra chậm. Việc ngạt mũi sẽ làm mất nước, làm nước mũi trở nên đặc, thậm chí nước mũi trở sang màu đục. Các dấu hiệu cho thấy trẻ có thể trong giai đoạn ủ bệnh cảm lạnh hoặc nhiễm khuẩn khác.
Cảm lạnh thông thường có thể khiến trẻ cảm thấy không khỏe. Các triệu chứng của bệnh thường sẽ phát triển từ một đến ba ngày sau khi tiếp xúc với virus. Một đứa trẻ có thể bị nhiều lần cảm lạnh mỗi năm.
Ngoài ra, BS Thi cho biết, trẻ có thể kèm theo các triệu chứng khác bao gồm: Đau họng; Tắc mũi; Ho; Hắt hơi; Sốt nhẹ, thường dưới 38 độ; Nhức đầu nhẹ.
Tuy nhiên trong trường hợp trẻ chảy nước mũi màu xanh- vàng, BS Xuân Thi cho rằng đây là những dấu hiệu cho thấy bất cứ loại virus hoặc vi khuẩn nào trẻ đều có thể mắc phải. Nhưng chảy nước mũi xanh- vàng không phải lúc nào cũng là lý do để bạn đến gặp bác sĩ.
“Một nhận thức sai lầm phổ biến là nước mũi nhầy màu xanh- vàng là dấu hiệu cho thấy trẻ bị nhiễm vi khuẩn và rất nhiều bậc cha mẹ hay bác sĩ đã sử dụng kháng sinh cho trẻ. Trên thực tế hoàn toàn không phải như vậy”, BS Thi nhấn mạnh.
Bởi theo bác sĩ, đây là dấu hiệu cho thấy “cơ thể của trẻ đang chiến đấu trở lại. Hệ thống miễn dịch đang hoạt động mạnh mẽ để chống lại sự nhiễm trùng”.
“Màu xanh- vàng xuất phát từ các tế bào- ví dụ như tế bào bạch cầu- lao vào diệt vi trùng xâm nhập. Trong những tế bào này chứa một loại enzyme có màu xanh lục, và với số lượng lớn, chúng có thể biến chất nhầy có màu giống nhau. Khi các tế bào đã hoàn thành nhiệm vụ của mình, chúng sẽ bị loại bỏ trong mũi của trẻ cùng với các chất thải khác và khiến cho nước mũi chảy ra có màu xanh- vàng”, BS Xuân Thi nhấn mạnh.
Bằng chứng khác mà BS Xuân Thi cũng chỉ ra các bậc cha mẹ cũng có thể thấy, đôi khi trẻ bị chảy mũi trong, nhưng vẫn bị viêm tai giữa, hoặc viêm xoang nặng. Nguyên nhân gây viêm xoang đa phần là do virus, không phải do nhiễm vi khuẩn.
Tuy nhiên, nói như vậy không phải để các bố mẹ yên tâm để con ở nhà. Thay vào đó, người lớn cần sắp xếp lịch đưa trẻ đi khám nếu có các dấu hiệu nước mũi xanh- vàng kèm theo sốt kéo dài 3-4 ngày liên tục.
“Ngoài ra trẻ kêu nhức đầu xung quanh hoặc sau ổ mắt, nặng hơn khi cúi đầu. Sưng quanh mắt hoặc quầng thâm quanh mắt. Trẻ kích thích, khó chịu. Nôn ói liên tục. Bệnh kéo dài trên 7-10 ngày
Đó có thể là các dấu hiệu cho thấy trẻ có thể bi viêm xoang do vi khuẩn, hoặc biến chứng khác yêu cầu phải cần đến chăm sóc y tế”, BS Xuân Thi cảnh báo.