Báo South China Morning Post (SCMP) dẫn lời tổ chức Sáng kiến Dự đoán Chiến lược biển Đông của Trường ĐH Bắc Kinh cho biết một chiếc máy bay chống ngầm P-8A và một chiếc máy bay trinh sát EP-3E của quân đội Mỹ đi vào eo biển Đài Loan, bay gần bờ biển Chiết Giang và Phúc Kiến hôm 26-7.
Trong đó, chiếc P-8A bay cách TP Thượng Hải chưa đầy 100 km, còn chiếc EP-3E quay trở lại sau khi tiếp cận Phúc Kiến và khu vực phía Nam eo biển Đài Loan.
Cũng theo tổ chức nói trên, chiếc P-8A – được xác định là của hải quân Mỹ - hoạt động gần TP Thượng Hải cùng với tàu khu trục tên lửa dẫn đường USS Rafael Peralta.
Biểu đồ cho thấy chiếc P-8A cách TP Thượng Hải 76,5 km, gần nhất trong những năm gần đây. Riêng chiếc EP-3E cách bờ biển phía Nam Phúc Kiến khoảng 106 km.
Đây là ngày thứ 12 liên tiếp máy bay quân sự Mỹ tiếp cận bờ biển Trung Quốc. Hôm 27-7, Sáng kiến Dự đoán Chiến lược biển Đông cho biết một chiếc máy bay trinh sát RC-135W của không quân Mỹ bị cho là bay vào không phận Đài Loan.
Tuy nhiên, Cơ quan Quốc phòng Đài Loan từ chối bình luận. Đến chiều cùng ngày, tổ chức này nói rằng một chiếc EP-3E đang hoạt động cách bờ biển Quảng Đông chưa đầy 100 km.
Chiếc P-8A đến gần TP Thượng Hải sau khi Bắc Kinh yêu cầu lãnh sự quán Mỹ tại Thành Đô đóng cửa trước 10 giờ sáng 27-7 để đáp trả việc Washington đóng cửa lãnh sự quán Trung Quốc ở TP Houston vào tuần trước.
Hôm 23-7, một đoạn ghi âm do Sáng kiến Dự đoán Chiến lược biển Đông tiết lộ cho thấy hải quân Trung Quốc dường như cảnh báo một máy bay quân sự Mỹ, bắt nó đổi hướng. Máy bay Mỹ được cho là bay sát bờ biển phía Nam Trung Quốc, phía Bắc eo biển Đài Loan.
Các máy bay giám sát E-8C của không quân Mỹ từng tiếp cận trong phạm vi 18 km hoặc ít hơn gần bờ biển phía Đông Nam tỉnh Quảng Đông 4 lần riêng biệt trong tuần qua.
Năm 2001, một máy bay do thám của hải quân Mỹ va chạm với một máy bay đánh chặn của Trung Quốc giữa không trung gần tỉnh Hải Nam, giết chết một phi công Trung Quốc. 24 thành viên phi hành đoàn Mỹ sau đó bị chính quyền đại lục tạm giữ và thẩm vấn cho đến khi Washington đưa ra tuyên bố để xoa dịu căng thẳng.