Bạn đọc Nguyễn Trần Minh Phước (nam, 52 tuổi, quận Bình Thạnh, TP HCM), hỏi: Mấy tháng nay bạn thân tôi từ quê lên hay đem theo sầu riêng, mít nhà trồng và đãi vợ chồng tôi mấy bữa no nê.
Thường chúng tôi chỉ uống kèm 1 lon nước ngọt , nhưng đến lúc đứng lên ra về lại có cảm giác xây xẩm, mệt mỏi, tay chân run, buồn nôn, đi không vững, muốn ngất... hơi giống mấy lần bị say rượu.
Tôi nhớ lại đã từng có phản ứng này một đôi lần trước đó, thường xảy ra một thời gian ngắn sau khi tôi ăn hơi nhiều bánh trái, dù không uống kèm một chút rượu nào. Lẽ nào tôi say… đường?
Bác sĩ chuyên khoa II Trương Quang Anh Vũ, Trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp, Bệnh viện Thống Nhất, trả lời:
Những triệu chứng anh gặp phải không phải là cơn say như sau rượu. Mệt mỏi, run tay chân, buồn nôn, xây xẩm, muốn ngất... là dấu hiệu đặc trưng của hạ đường huyết.
Có thể anh sẽ thấy lạ vì bản thân mới ăn nhiều đồ ngọt. Nhưng thực tế, phản ứng có vẻ ngược đó không hiếm gặp, và gọi là "hạ đường huyết phản ứng sau ăn".
Ban đầu, khi anh ăn liên tục nhiều đồ ngọt, tinh bột như bánh trái, uống nước ngọt, đường trong máu sẽ tăng cao đột biến. Sự việc này kích thích lên tuyến tụy, khiến nó lập tức tăng tốc sản xuất insulin để xử lý lượng đường đó. Trong nhiều trường hợp, quá trình sản xuất hơi quá đà, quá nhiều insulin tiết ra khiến đường huyết hạ quá mức, dẫn đến các biểu hiện anh đã gặp phải.
Nếu tình trạng hạ đường huyết phản ứng sau ăn lặp lại nhiều lần, thường xuyên, không loại trừ có một vấn đề nào đó xảy ra ở gan hay tuyến tụy. Muốn xác định rõ ràng, anh nên đi khám chuyên khoa nội tiết để tầm soát các bệnh lý liên quan.
Quan trọng hợn, anh cần chú ý không ăn quá nhiều tinh bột, đồ ngọt cùng lúc trong bữa ăn. Nhất là ở tuổi anh, khả năng xử lý chất bột, đường dư thừa của cơ thể không tốt, ăn ngọt nhiều quá có thể dẫn đến nhiều bệnh, nhất là tiểu đường. Cơn xây xẩm, muốn ngất đột ngột cũng có thể dẫn đến các tình huống té ngã, chấn thương.