Trong khi đó, Mỹ và Philippines đang chuẩn bị cho các cuộc tập trận chung khi Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đề xuất các biện pháp nhằm tăng cường hợp tác quân sự giữa Washington và Manila sau khi Trung Quốc tập trung nhiều tàu ở vùng biển tranh chấp.
Thời báo Hoàn cầu của Trung Quốc hôm Chủ nhật nói hàng không mẫu hạm đầu tiên của nước này, Liêu Ninh, đã tiến vào Biển Đông từ hôm thứ Bảy sau khi hoàn thành một tuần tập trận xung quanh Đài Loan. Không có thông báo chính thức về vị trí của tàu Liêu Ninh, nhưng tờ báo Trung Quốc đã trích dẫn các hình ảnh vệ tinh được tạp chí Mỹ The War Zone đưa tin.
Việc tàu Liêu Ninh tới Biển Đông được loan tin sau khi một nhóm tấn công viễn chinh của Hải quân Mỹ, dẫn đầu là tàu sân bay USS Theodore Roosevelt và tàu tấn công đổ bộ USS Makin Island, tiến hành các cuộc tập trận ở Biển Đông một ngày trước đó. Hai tàu này phẳng được một tàu tuần dương, tàu khu trục và tàu đổ bộ nhỏ hơn hộ tống, theo tin của CNN.
Các tàu này mang theo hàng trăm lính thủy đánh bộ thuộc Đơn vị viễn chinh thủy quân lục chiến số 15, trực thăng yểm trợ và máy bay chiến đấu F-35.
"Lực lượng tấn công viễn chinh này hoàn toàn chứng tỏ rằng chúng tôi duy trì một lực lượng đáng tin cậy trong chiến đấu, có khả năng ứng phó với mọi tình huống bất trắc, ngăn chặn hành vi xâm lược và mang lại an ninh và ổn định khu vực để hỗ trợ một Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở", đại tá, hạm trưởng Hải quân Mỹ Stewart Bateshansky thuộc Hải đội đổ bộ số 3, cho biết trong một tuyên bố.
Hoàn cầu thời báo dẫn lời chuyên gia quân sự Trung Quốc Ngụy Đông Húc cho rằng cuộc tập trận của Hải quân Mỹ là một hành động khiêu khích.
Các cuộc tập trận của tàu sân bay Trung Quốc "có thể thiết lập các vị trí phòng thủ trên biển rộng lớn hơn, bảo vệ an toàn cho các khu vực ven biển của Trung Quốc và kiểm soát các hoạt động quân sự của Mỹ", bài báo dẫn lời ông Ngụy.
Nhưng một nhà phân tích Mỹ mô tả sự hiện diện của Liêu Ninh ở Biển Đông là bình thường vào mùa xuân khi điều kiện thời tiết thuận lợi cho việc huấn luyện. Carl Schuster, cựu giám đốc tác chiến tại Trung tâm Tình báo Liên hợp của Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương của Mỹ nói: "Tàu Liêu Ninh xuống đó vào thời điểm này trong năm (để thực hành) huấn luyện phòng không và bắn đạn thật".
Hôm thứ Hai, hơn 1.700 binh sĩ Mỹ và Philippines bắt đầu cuộc tập trận kéo dài hai tuần, Reuters đưa tin, dẫn lời chỉ huy quân đội Philippines, Trung tướng Cirilito Sobejana.
Các cuộc tập trận sẽ tập trung vào việc kiểm tra sự sẵn sàng của quân đội Mỹ và Philippines để ứng phó với các sự kiện như các cuộc tấn công của lực lượng cực đoan và thiên tai, báo cáo cho biết.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin hôm Chủ nhật đề xuất với người đồng cấp ở Manila, Delfin Lorenzana, cách làm sâu sắc hơn mối quan hệ giữa quân đội Mỹ và Philippines, một tuyên bố của Lầu Năm Góc cho biết.
Các đề xuất bao gồm các cách thức để "nâng cao nhận thức tình huống về các mối đe dọa ở Biển Đông" và đưa ra sau "cuộc tấn công" gần đây của các tàu dân quân biển của Trung Quốc trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines, tuyên bố cho biết.