Trong thành phần chính của dưa hấu chứa khoảng 90% là nước, 10% còn lại là các loại đường tốt cho tiêu hóa như: glucose, fructose và sucrose, nhiều vitamin: B1, B2, C, axit folic, caroteen pantothenic và các loại khoáng chất: magie, kali, sắt… Tất cả các chất này có lợi cho quá trình tiêu hóa của chúng ta và thanh lọc cơ thể loại bỏ các độc tố thông qua tuyến mồ hôi.
Dưa hấu cũng là vị thuốc lợi tiểu tốt nhất, khi dùng nước ép dưa hấu sẽ làm giảm độc tố trong gan, thận và góp phần làm giảm nguy cơ tạo thành sỏi trong gan và thận. Dưa hấu làm giảm chứng khó tiêu, làm trung hòa axit dư thừa trong dạ dày. Ngoài ra, nó cũng rất có ích đối với những người bị bệnh tim mạch, bệnh gút, xơ cứng và viêm khớp.
Tuy nhiên, chúng ta đều biết rằng trong một số trường hợp có thể bị ngộ độc cấp tính từ những loại hoa quả ngon ngọt như dưa hấu. Để giải thích điều này có lẽ những người trồng, kinh doanh dưa hấu và các nhà khoa học mới cho chúng ta biết rõ được.
Làm gì để dưa hấu chín sớm hơn? Người trồng dưa sẽ có nhiều cách để ruộng dưa của mình chín sớm mà không phụ thuộc vào giống dưa đó chín sớm hay muộn. Họ dùng các loại phân bón với hàm lượng cao của nitơ-nitrate (muối axit nitric, nitrate natri…). Việc bón phân có hàm lượng nitrate cao vào đất sẽ tích tụ chất này trong ruột của quả dưa. Bản thân nitrate rất độc hại mà nó còn là tiền chất của các hợp chất N-nitroso có khả năng gây ung thư cao.
Khi chúng ta ăn dưa hấu, việc chuyển đổi nitrate thành nitrite xảy ra ở đường tiêu hóa có sự tham gia của một số vi khuẩn. Nitrite không giống nitrate là những hợp chất độc hại nhưng nó làm giảm chức năng vận chuyển của máu, ảnh hưởng đến hemoglobin vận chuyển oxy đến các mô. Trong trạng thái bình thường của máu người có chứa khoảng 2% methemoglobin, nếu nó tăng lên đến 30% thì xuất hiện các triệu chứng của ngộ độc cấp tính (cảm giác mệt mỏi, nhức đầu, khó thở) và nó tăng lên đến 50% thì có thể gây tử vong.
Một nguy hiểm nữa chúng ta có thể thấy, trong quá trình vận chuyển vỏ của dưa hấu có những vết nứt nhỏ. Vì thế người ta sẽ cắt nhỏ quả dưa đó ra và bán theo từng miếng nhỏ. Đó chính là cơ hội lý tưởng để cho các loại vi khuẩn xâm nhập vào dưa hấu và gây ra nhiễm trùng đường ruột cấp tính.
Ngoài ra, vỏ dưa hấu lại hấp thụ nhiều chất độc hại từ khí thải môi trường đặc biệt là chì. Vì vậy, khoảng cách giữa ruộng dưa với đường quốc lộ tối thiểu cũng phải là 10m. Và khi mua dưa hấu về nhà bạn nên rửa kỹ vỏ của nó bằng nước ấm để có được cảm giác ngon miệng và an toàn.