Giới quân sự Liên Xô trong suốt nhiều năm đã miệt mài, tìm tòi sáng chế ra những vũ khí tối tân, có sức công phá khủng khiếp để đối phó hạm đội tàu sân bay hùng hậu của Hải quân Mỹ.
Cùng với chương trình nghiên cứu phát triển tên lửa “tìm diệt tàu sân bay” trang bị cho tàu chiến đấu mặt nước, tàu ngầm, Liên Xô còn tập trung phát triển tên lửa chống tàu trang bị trên máy bay ném bom chiến lược. Một trong những vũ khí điển hình là tên lửa Kh-22 mang trên máy bay ném bom chiến lược Tu-22M.
Tên lửa chống tàu Kh-22 do Cục thiết kế Raduga nghiên cứu phát triển từ những năm 1950-1960 cho nhiệm vụ đối phó tàu sân bay và nhóm tàu sân bay chiến đấu của Hải quân Mỹ.
Kh-22 có kích cỡ rất lớn với chiều dài tới 11,65m, đường kính thân 181cm và nặng tới 5,8 tấn.
Tên lửa được trang bị động cơ phản lực nhiên liệu lỏng Isayev dùng nhiên liệu hydrazine và IRFNA giúp quả đạn bay với tốc độ gần gấp 2 lần vận tốc âm thanh và đạt tầm bay tới 600km.
Kh-22 thiết kế với 2 chế độ tấn công ở 2 độ cao khác nhau gồm:
- Chế độ độ cao lớn, sau khi phóng thì quả đạn đạt tới trần bay 27km rồi bổ nhào xuống mục tiêu với tốc độ lớn, ở pha cuối (giai đoạn tiếp cận mục tiêu) thì tốc độ của Kh-22 gấp gần 3 lần vận tốc âm thanh (Mach 3,4).
- Chế độ độ cao thấp, sau khi phóng thì quả đạn đạt tới trần bay 12km và bổ nhào xuống mục tiêu với vận tốc Mach 1,2 tại pha cuối.
Hệ thống dẫn đường tên lửa dùng hệ thống định vị quán tính pha giữa và đầu tự dẫn radar chủ động ở pha cuối (tự quét, tìm và khóa mục tiêu mà không cần sự can thiệp từ máy bay phóng).
Tên lửa Kh-22 lắp đầu đạn thuốc nổ thường nặng tới 1 tấn (hoặc đầu đạn hạt nhân công suất 350 Kiloton) cho phép tấn công đánh chìm các mục tiêu cỡ lớn. Theo tính toán qua các lần bắn thử nghiệm, lượng thuốc nổ thường của đầu đạn Kh-22 có khả năng tạo ra hố sâu 5m, đường kính 12m.
Với sức công phá đó, chỉ cần một vài quả Kh-22 đủ khả năng gây hư hỏng nặng hoặc đánh chìm hoàn toàn tàu sân bay. Trung tâm phân tích quân sự Australia Air Power đánh giá, Kh-22 là một loại vũ khí “khủng khiếp ở mọi giới hạn”.
Do có kích cỡ lớn lên tới 5,8 tấn, Kh-22 chỉ có thể mang trên các máy bay ném bom chiến lược cỡ lớn, đó là loại Tu-22M.
Tu-22M cũng là một trong thiết kế vũ khí chiến lược độc đáo của các nền công nghiệp quốc phòng Liên Xô. Máy bay ném bom Tu-22M có khả năng đạt vận tốc siêu thanh, thiết kế với kiểu cánh cụp cánh xòe cho phép đạt tốc độ lớn ngay cả khi bay độ cao thấp.
Tu-22M trang bị 2 động cơ tuốc bin phản lực cánh quạt đẩy Klimov NK-25 cho phép đạt tốc độ tối đa tới 2.000km/h, bán kính chiến đấu khoảng 2.400km, trần bay 13,3km.
Máy bay có khả năng mang khối lượng vũ khí lớn lên tới 21 tấn cho phép nó trang bị tối đa 3 tên lửa chống tàu Kh-22 hoặc 6 tên lửa hành trình mang đầu đạn hạt nhân Kh-15 hoặc 69 bom không điều khiển FAB-250 hay 8 bom FAB-1500.
Với một phi đội 2-4 chiếc Tu-22M mang tối đa tên lửa Kh-22 có lẽ là đủ để tiêu diệt nhóm tàu sân bay chiến đấu Mỹ (gồm cả tàu sân bay và các tàu hộ tống bảo vệ).
