Lệnh xuống: Kiểm tra tất cả các thiết bị tác nghiệp của phóng viên!
Được mời thăm Nhà máy trực thăng Kazan (Kazan Helicopter Plant) trực thuộc Công ty trực thăng Nga (Russian Helicopters, thành viên của Tập đoàn công nghệ Rostec),đĐoàn Nhà báo quốc tế chúng tôi rất háo hức vì đây là dịp may hiếm có để khám phá một trong những cơ sở công nghiệp quốc phòng quan trọng bậc nhất của Nga.
Nhà máy này nằm ở nước Cộng hòa Tatarstan (Liên bang Nga) - trung tâm Đồng bằng Đông Âu, giữa sông Volga và sông Kama, cách Moscow khoảng gần 1.000 km về phía đông.
Nhà máy trực thăng Kazan là một trong những cơ sở đặc biệt quan trọng về công nghiệp của Tatarstan, bên cạnh Nhà máy đóng tàu Zelenodolsk - nơi chế tạo những chiếc tàu hộ vệ tên lửa Gepard 3.9 cho Hải quân Việt Nam.
Cổng chính vào Nhà máy trực thăng Kazan. Ảnh: Bình Nguyên.
Nhà máy cử nguyên một chiếc xe buýt loại lớn tới đón chúng tôi từ khách sạn. Ngạc nhiên khi biết đây là một chiếc hiệu Kinglong của Trung Quốc khá hiện đại nhưng có vẻ vẫn kém chút xíu so với những chiếc xe Hyundai Universal Noble thường dùng ở Việt Nam, loại mà cánh du lịch hay gọi "Boeing bay".
Có lẽ Nhà máy trực thăng Kazan cũng tiết kiệm chi phí tối đa, chỉ tập trung ưu tiên cho máy móc công nghệ cao, còn những thứ không thiết thực lắm như xe cộ thì chỉ dùng loại tầm tầm mà thôi.
Trên đường từ khách sạn tới Nhà máy trực thăng Kazan, mặc dù đã được Đại diện của Russian Helicpoters thông báo từ trước rằng thủ tục an ninh tại đây rất nghiêm và đề nghị các nhà báo hợp tác cùng bảo vệ của cơ sở công nghiệp quốc phòng này theo quy định, chúng tôi vẫn không nghĩ là họ lại "rắn" đến thế.
Khi xe đón đoàn dừng ở trước cổng, mặc dù trời mưa nhẹ nhưng hầu hết lãnh đạo cấp cao nhất của Nhà máy đã đội mưa, tươi cười đón chúng tôi.
Chiếc xe bus của Nhà máy trực thăng Kazan dùng để đón đoàn nhà báo quốc tế. Ảnh: Bình Nguyên.
Không khí lúc này rất vui, cánh phóng viên chúng tôi lăng xăng xách đồ đạc tác nghiệp tới vị trí tập trung. Đập vào mắt tôi lúc này là cả một bãi đậu xe cực lớn, hầu như không còn chỗ trống, có lẽ phải chứa được tới ngót 500 chiếc ô tô con.
Lãnh đạo Nhà máy đích thân dẫn chúng tôi qua cổng kiểm soát.
Bảo vệ nhà máy đề tất cả phóng viên phải xuất trình giấy tờ, họ săm soi rất kỹ xem tên tuổi, ảnh có trùng khớp với danh sách hay không đồng thời yêu mọi người để lại đồ đạc không cần thiết vào két sắt, toàn bộ những thứ mang vào nhà máy, dù là nhỏ nhất đều phải mở ra kiểm tra, máy tính cũng phải bật lên xem có đúng là máy "thật" hay không.
Tất nhiên, chúng tôi hiểu đây là quy định bắt buộc nên mọi người đều phải tuân thủ. Bản thân lãnh đạo nhà máy cũng phải xuất trình giấy tờ khi qua cổng bảo vệ. OK. Tốt, cánh bảo vệ cười tươi, cảm ơn chúng tôi đã hợp tác và mời từng người vào bên trong.
Hàng chục chiếc trực thăng Mi-17V5 đang ở các giai đoạn hoàn thiện khác nhau tại Nhà máy trực thăng Kazan. Ảnh: Bình Nguyên
PV Việt Nam bị cảnh vệ Nhà máy trực thăng buộc phải "quay súng"
Những tưởng qua được công bảo vệ là ngon rồi, mọi người háo hức lắm. Nhưng không, đại diện Nhà máy trực thăng Kazan nhắc nhở các phóng viên về một số hạn chế quay chụp bên trong các nhà xưởng sản xuất vì đây là bí mật quốc phòng. Chắc ai cũng nghĩ thầm, thế này thì còn nước non gì nữa!
Thấy chúng tôi tiu nghỉu, Ban lãnh đạo Nhà máy hội ý nhanh, lệnh truyền xuống, được phép chụp ảnh ở một số nơi. Phải thế chứ.
Mọi người tác nghiệp rất hăng say kể cả trong khu vực sản xuất, lắp ráp máy bay, bao gồm cả những chiếc trực thăng Mi-17V5 quân sự mệnh danh là những chú "ngựa thồ" trên không, cùng trực thăng Mi-38 loại lớn và trực thăng Ansat đời mới nhất.
Một chiếc trực thăng Mi-17V5 đa dụng có khả năng mang vũ khí đang được lắp ráp hoàn thiện. Ảnh: Bình Nguyên
Trước tinh thần làm việc rất chuyên nghiệp của các nhà báo quốc tế, cuối cùng lãnh đạo Nhà máy đã hạ lệnh "tháo khoán", cho phép chúng tôi được quay, chụp thoải mái. Tôi bấm máy lia lịa, chả mấy khi có cơ hội tốt như vậy để thăm một trong những cơ sở công nghiệp quốc phòng quan trọng của Nga.
Một chiếc trực thăng Mi-17 (hoặc Mi-8 nội địa dùng trong nước Nga) đang được lắp ráp hoàn thiện. Ảnh: Bình Nguyên.
Phát hiện có một cái xe thang lều nghều, chẳng ai dám trèo, tôi liền tót lên để có được vị trí tốt, chụp được toàn cảnh dây chuyền lắp ráp của nhà máy. Hàng chục chiếc trực thăng Mi-17V5 hiện đại đang ở các giai đoạn hoàn thiện khác nhau lập tức lọt vào ống kính. Góc chụp rất đẹp.
Dẫn chúng tôi sang xưởng hoàn thiện máy bay thành phẩm, đại diện Nhà máy trực thăng Kazan chỉ về một góc và nhắc, chỗ kia các bạn không được chụp nhé.
Với kinh nghiệm cá nhân, mặc dù bị quây kín nhưng tôi biết ngay đó là những chiếc trực thăng quân sự chuẩn bị được bàn giao, có thể là cho Không quân Nga hay không quân một nước nào đó. Nếu bị lộ ra chắc cũng sẽ ít nhiều bị ảnh hưởng, vì thế mà họ không cho chụp vào góc ấy.
Một chiếc trực thăng Mi-38 do Nhà máy trực thăng Kazan chế tạo chuẩn bị được xuất xưởng. Ảnh: Bình Nguyên.
Tại đó, có một anh cảnh vệ rất cao dễ đến gần 2m, trông đô con và rất "ngầu", giống như võ sĩ trấn giữ. Cánh phóng viên chúng tôi mạnh ai nấy chụp, và cứ hễ lia vô tình "súng" tới đó là anh chàng cảnh vệ liền cười, xua tay và nói "Không! Không được chụp ở đây". Tất nhiên, chúng tôi tôn trọng và tuân thủ quy định của Nhà máy.
Sau khi có những hình ảnh và những thước phim quý giá, chúng tôi chào tạm biệt, cảm ơn Lãnh đạo Nhà máy trực thăng Kazan và Công ty trực thăng Nga (Russian Helicopters) trong tiếc nuối để ra sân bay thử nghiệm cũng thuộc Nhà máy này để tham gia một trải nghiệm hoàn toàn mới và cũng hết sức thú vị.