Ở tuổi 31, chưa lập gia đình nhưng anh Trương đã chạy thận được hơn 5 năm và mắc ung thư đại trực tràng giai đoạn cuối. Không chỉ người bình thường, các y bác sĩ khi được nghe về thói quen ăn uống của anh cũng phải sốc.
Cụ thể, anh Trương rất mê các món ăn liên quan tới thịt, đặc biệt là xúc xích nướng. Từ khi còn nhỏ anh đã là “khách ruột” của các hàng ăn vặt bán xúc xích nướng trước cổng trường. Toàn bộ tiền tiêu vặt của anh gần như đổ hết vào món “khoái khẩu” này. Lớn lên, tự kiếm được tiền thì tủ lạnh nhà anh lúc nào cũng chất đầy xúc xích, ngày nào cũng phải ăn ít nhất một cái mới chịu được.
Theo chia sẻ từ bố mẹ anh Trương, từ nhỏ anh đã có vẻ ngoài mũm mĩm và dễ ốm vặt. Dù khuyên bảo nhiều lần nhưng anh vẫn không thể từ bỏ món xúc xích nướng dù biết nó không tốt cho sức khỏe. Còn bác sĩ điều trị của anh - Jiang Shoushan (Đài Loan, Trung Quốc) thì cho biết: “Thời gian khởi phát bệnh thận từ rất sớm, khoảng 20 tuổi nhưng bệnh nhân lại xem nhẹ các triệu chứng nên không đi khám. Đến năm 25 tuổi, sau một lần nhập viện cấp cứu vì suy thận cấp mới phát hiện và bắt đầu chạy thận.
Chúng tôi tìm ra nguyên nhân chính liên quan tới chế độ ăn uống mất cân bằng của bệnh nhân. Anh ta rất mê các món thịt chế biến sẵn, đặc biệt là xúc xích nướng nhưng lại lười ăn rau củ. Ngay cả khi biết nó gây nhiều bệnh cho mình, anh ta cũng không thể từ bỏ. Ngoài bệnh thận, sau đó bệnh nhân còn phát hiện mắc bệnh ung thư đại trực tràng. Bệnh tiến triển tới giai đoạn cuối vào năm 31 tuổi”.
Tại sao ăn quá nhiều xúc xích gây bệnh thận, ung thư?
Theo giải thích của bác sĩ Jiang Shoushan xúc xích là một trong những món ngon từ thịt rất phổ biến, được nhiều người yêu thích nhưng gây hại sức khỏe nếu ăn quá nhiều.
Ông nói: “Đối với thận, món ăn này quá nhiều protein, có thể làm tăng chất thải trong máu và ảnh hưởng đến chức năng của thận. Đặc biệt, xúc xích cũng như các món thịt chế biến sẵn khác thường chứa nhiều muối natri, photpho. Khi liên tục nạp hai chất này vào cơ thể sẽ dẫn tới tăng huyết áp và buộc thận phải làm việc nhiều hơn để loại bỏ muối khoáng, gây nên tổn thương thận dài hạn. Trong khi xúc xích là một trong số những thực phẩm chứa nhiều natri nhất. Một chiếc xúc xích 6 inch cung cấp 21% lượng natri tối đa được khuyến nghị hàng ngày”.
Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng ăn nhiều thịt đỏ, thịt chế biến sẵn, thực phẩm giàu chất béo giống như xúc xích làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng. Bởi chúng có thể kích thích hoạt động gây ung thư của colibactin - chất được tạo ra từ khuẩn E.coli trong ruột. Đồng thời gây viêm hệ thống đường ruột, làm mất cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột.
Các món thịt chế biến sẵn nhiều muối, nhiều đường, nhiều chất béo và có thể chứa chất bảo quản. Ăn lượng quá nhiều gây tăng cân, rối loạn chuyển hóa, suy giảm miễn dịch, tăng phản ứng viêm. Tất cả những điều này đều có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng và nhiều bệnh tật khác.
Chưa kể, kiểu chế biến xúc xích yêu thích của anh Trương lại là nướng trên than. Từ lâu các nghiên cứu đã chứng minh rằng nấu thịt ở nhiệt độ cao, đặc biệt là khi nướng hoặc quay trực tiếp trên ngọn lửa có thể làm tăng nguy cơ ung thư bằng cách kích hoạt sự hình thành các hóa chất amin dị vòng (HCAs) và hydrocacbon thơm đa vòng (PAH).
Xúc xích thường được thêm vào natri nitrit để giữ màu đỏ, hồng của thịt, cải thiện hương vị bằng cách ngăn chặn quá trình oxy hóa chất béo (ôi thiu). Trong quá trình chế biến ở nhiệt độ cao (trên 130 độ C), natri nitrit biến đổi thành nitrosamine. Chất này có liên quan đến nguy cơ hình thành ung thư trực tràng. Ngoài ra, quá trình nướng còn khiến chúng ta dễ hít phải khói dầu, khói than, bụi từ lưa/than… gây hại cho sức khỏe.
Qua trường hợp của anh Trương, bác sĩ Jiang Shoushan cảnh báo nên hạn chế ăn thịt chế biến sẵn và ưu tiên các cách chế biến ít dầu mỡ, nhiệt độ cao. Ông cũng đề xuất hai phương pháp để ức chế sự hình thành chất gây ung thư nitrosamine khi ăn xúc xích nướng. Đầu tiên là ăn với tỏi, thứ hai là uống một tách trà xanh hoặc ăn một ít trái cây sau khi món này.
Nguồn và ảnh: EBC, Sunday More