Hãng thông tấn Reuters (Anh) đưa tin, mới đây trong cuộc phỏng vấn được phát sóng trên truyền hình địa phương, Ngoại trưởng Litva Linas Linkevicius đã nói về một viễn cảnh "đáng lo ngại" liên quan đến Nga và Belarus.
Cụ thể, nhà ngoại giao của Litva cho rằng Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko có thể sẽ ký kết một thỏa thuận về hội nhập sâu rộng hơn với Nga, mà theo ông là "bây giờ Nga sẽ nhanh chóng hoàn thành điều họ chưa thể thực hiện trong 20 năm qua, và điều này rất đáng lo ngại".
Reuters cho hay, trong nhiều năm qua, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã cố gắng thúc đẩy mối quan hệ gần gũi hơn với nước láng giềng Belarus dưới danh nghĩa "Nhà nước liên minh". Tháng trước, ý tưởng này đã được tái đề cập trong bối cảnh Belarus trở nên hỗn loạn sau cuộc bầu cử tổng thống.
Trước đây, từng có nhiều ý kiến tỏ ra lo ngại về nguy cơ Nga "sáp nhập" Belarus khi Tổng thống Putin bước vào nhiệm kỳ cuối cùng (theo Hiến pháp Nga vào thời điểm đó). Tổng thống Lukashenko đã bác bỏ những lo ngại này và khẳng định giữa hai nước không hề có rắc rối về chủ quyền.
Tuy nhiên, sau cuộc bầu cử ngày 9/8, điều ông Lukashenko phải đối mặt không chỉ là các cuộc biểu tình và tình trạng hỗn loạn trong nước, mà còn cả nguy cơ bị phương Tây trừng phạt. Nhà lãnh đạo Belarus đã phải điện đàm "cầu viện" người đồng cấp Nga trước bối cảnh bất ổn tiếp diễn.
Về phần mình, Nga vẫn tiếp tục ủng hộ Tổng thống Lukashenko trong khi các cuộc biểu tình yêu cầu tổ chức tái bầu cử tiếp tục rung chuyển Belarus.
Nhận định về những diễn biến gần đây, Ngoại trưởng Litva cho biết: "Tôi tin rằng [ở Nga] họ sẽ làm mọi thứ để kết nối [Belarus] nhanh hơn theo một cách nào đó", hãng tin Sputnik dẫn lời nhà ngoại giao này.
Quá trình hội nhập của hai quốc gia Liên Xô cũ này "sẽ khó có gì cản nổi", Reuters trích dẫn phát biểu của ông Linkevicius. Theo đó, Ngoại trưởng Litva dự đoán rằng một mối quan hệ gần gũi hơn giữa Minsk và Moskva sẽ đồng nghĩa với việc quân đội Nga có thể đóng quân trong lãnh thổ Belarus.
Nếu không có sự đồng thuận của người dân, những động thái như vậy chắc chắn sẽ gây ra nhiều xung đột hơn, ông Linkevicius nói.
Ngoại trưởng Litva Linas Linkevicius. Ảnh: Reuters
Nga-Belarus: Liên minh hay thống nhất?
Trong buổi giao lưu trực tuyến với người dân Nga ngày 20/6/2019, Tổng thống Putin từng nhận được câu hỏi rằng "Khi nào Liên bang Nga và Belarus thực sự hợp nhất thành một Nhà nước thống nhất?"
Trả lời câu hỏi trên, ông Putin đã bác bỏ khái niệm "thống nhất": "Vấn đề không phải như vậy. Đây là việc thành lập Nhà nước liên minh, không phải là Nhà nước thống nhất, nhưng có nhiều mặt giống như vậy. Hiện nay các nhóm chuyên gia đang tích cực làm những việc này. Chúng ta đã làm được nhiều việc, nhưng vẫn chưa đủ".
Về vấn đề này, nhà nghiên cứu Vladimir Olenchenko thuộc trung tâm Nghiên cứu Châu Âu của Nga cho biết mối quan hệ của hai nước Nga-Belarus vẫn cần phân định rạch ròi, tức không thể đánh đồng thể "liên minh" là thể "thống nhất".
Mặc dù từng nhiều lần phủ nhận việc thành lập nhà nước liên minh với Nga, Tổng thống Belarus vẫn khẳng định rằng nước Nga là "huynh đệ" của Belarus, là quốc gia luôn cho Belarus "mượn bờ vai" những lúc khó khăn. "Chúng tôi sẽ không bao giờ phá vỡ mối quan hệ, cho dù với bất cứ giá nào, với nước Nga huynh đệ", ông Lukashenko từng tuyên bố hồi năm 2019.
Mời quý độc giả theo dõi chúng tôi trên MXH Lotus: