SOHA NEWS
Theo National Interest, sau chiến dịch quân sự tại Gruzia tháng 8/2008, lực lượng Nga đã thu được một "chiến lợi phẩm" bất ngờ: 5 xe bọc thép Humvee của Thủy quân Lục chiến Mỹ.
Những chiếc xe Humvee này bị Nga chiếm giữ từ một container tàu biển tại cảng Poti ở Biển Đen cùng với các thiết bị điện tử và thông tin liên lạc mà tờ Washington Times mô tả là "thuộc diện nhạy cảm".
Thời điểm ấy, chúng đang nằm chờ để được vận chuyển về Mỹ sau khi cuộc tập trận quân sự giữa Mỹ-Gruzia kết thúc vào tháng trước đó.
Quá trình chiếm giữ diễn ra như sau:
Theo tờ Independent (Anh), trong sáng hôm đó, tại Poti, Biển Đen, lực lượng Nga đã phong tỏa lối vào các cảng hải quân và thương mại, sau đó kéo tàu tên lửa Dioskuria – một trong những con tàu tinh vi nhất của Hải quân Nga vào thời điểm ấy – ra khỏi tầm quan sát. Một vụ nổ lớn diễn ra vài phút sau đó.
Vài tiếng sau, một phóng viên ảnh của hãng tin AP đã nhìn thấy các xe tải và xe bọc thép chở quân của Nga rời khỏi cảng Poti cùng với khoảng 20 người đàn ông bị bịt mắt và còng tay ngồi trên đó.
Eduard Mashevoriani – Đại diện cảng Poti – cho biết đó chính là binh lính Gruzia.
AP đưa tin về việc Nga bắt giữ lính Gruzia làm tù binh và chiếm giữ các xe bọc thép Humvee của Mỹ
Mất 5 chiếc xe Humvee có vẻ không phải là chuyện gì to tát với Mỹ. Tướng James T. Conway – sĩ quan chỉ huy Trung đoàn thủy quân lục chiến cho biết, 5 chiếc xe Humvee này bao gồm 4 xe thông thường và 1 xe được nâng cấp lớp giáp.
Trả lời tờ Marine Corps Times, Đại úy hải quân Mỹ Corey Barker cho biết, những chiếc xe này "không chứa công nghệ theo dõi và thiết bị mật mã tiên tiến".
Trong khi đó, phát biểu trên tờ Russia Today, ông Anatoly Nogovitsyn – Phó Tham mưu trưởng của Nga khi ấy, tuyên bố quân đội Nga đã tìm thấy "rất nhiều thứ hay ho" trong những chiếc xe của Mỹ.
"Tuy nhiên, chúng tôi muốn lấy lại những chiếc xe Humvee của mình. Tôi nghĩ chúng tôi sẽ chuyển cho phía Nga một tờ hóa đơn và nói với họ rằng ‘Các vị, hoặc trả tiền, hoặc trả xe cho chúng tôi! Chúng ta không làm ăn kiểu như thế’" – ông Conway nói.
Thế nhưng về sau, những chiếc xe Humvee "bị đánh cắp" đã rơi vào quên lãng. Vài tháng sau chiến tranh Nga-Gruzia 2008, ông Barack Obama trúng cử Tổng thống Mỹ và tìm cách khôi phục mối quan hệ ban đầu với chính phủ Nga.
Năm 2010, khi Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược mới bắt đầu được trình lên Thượng viện Mỹ, các nhà lập pháp đã bác bỏ điều khoản yêu cầu "trả lại tất cả các trang thiết bị quân sự của Mỹ đã bị tịch thu trong cuộc chiến này".
Vậy thì chuyện gì đã xảy ra với 5 chiếc xe Humvee? Theo một bài báo của hãng thông tấn AP hồi ấy, ông Nogovitsyn tuyên bố Nga coi các xe Humvee này là "chiến lợi phẩm" và vì thế, "không có nghĩa vụ phải trả lại Mỹ".