Tấn công nhiều nhưng không "ghi bàn", tướng Haftar phải trả giá đắt
Theo tờ Al Jazeera, Quân đội Quốc gia Libya (LNA) do tướng Khalifa Haftar lãnh đạo đã để mất căn cứ không quân chiến lược al-Watiya vào tay lực lượng Chính phủ đoàn kết dân tộc Libya (GNA) sau các cuộc giao tranh ở Tây Libya hôm qua 18/5.
Còn theo phát ngôn viên GNA Mohamed Gnunu, lực lượng chính phủ Libya (được Liên hợp quốc công nhận) đã làm chủ hoàn toàn al-Watiya sau khi quân LNA tháo chạy khỏi căn cứ này.
Đối với quân đội của tướng Haftar đây là thất bại lớn nhất của họ kể từ đầu năm cho tới nay.
Được biết, al-Watiya về tay LNA từ tháng 8/2014, căn cứ này giúp quân của tướng Haftar kiểm soát phần lớn Tây Libya.
Al-Watiya còn là hậu cứ quan trọng của LNA trong chiến dịch giải phóng Tripoli (từ tháng 4/2019), từ đây Quân đội Quốc gia Libya còn có thể phát động các cuộc tấn công xuống vùng duyên hải phía Tây Libya tạo thành thế gọng kìm ở Tây Nam Tripoli.
Giới quan sát nhận định, việc căn cứ al-Watiya "đổi chủ" sẽ làm thay đổi toàn bộ cục diện chiến trường Libya, bởi từ al-Watiya lực lượng GNA có thể đánh xuống phía nam giải vây cho Tripoli.
Để mất al-Watiya, chiến dịch giải phóng Tripoli của tướng Haftar đang đứng trước nguy cơ phá sản. Bản thân LNA dù tổ chức nhiều cuộc tấn công lớn vào Tripoli nhưng không đạt được bất kỳ bước tiến nào kể từ đầu năm cho tới nay, thậm chí có nhiều dấu hiệu cho thấy họ đang sa lầy ở chiến trường này.
Ảnh: RT.
Hệ thống phòng không Pantsir-S1 và máy bay Su-22 của LNA được lực lượng GNA tìm thấy khi tiến vào căn cứ al-Watiya. Ảnh: RT.
Một số chuyên gia quân sự nhận định, việc tướng Haftar dồn quân vào chiến dịch Tripoli đã khiến LNA mất đi cơ hội "vàng" để chiếm vùng duyên hải phía tây, giờ họ phải trả giá cho sai lầm của mình.
Giờ đây, LNA không còn bất cứ căn cứ nào ở phía tây có thể hỗ trợ cho các cánh quân vốn đã rệu rã ở Tây Nam Tripoli, mất đi sự hỗ trợ từ không quân lẫn hậu cần chắc chắn sẽ khiến lực lượng LNA xung quanh Tripoli rơi vào thế tiến thoái lưỡng nan.
Thế khó của LNA sẽ là cơ hội tốt để GNA phản công chiếm lại các quận chiến lược ở Tây Nam Tripoli như Zawiya và Jafara, đẩy lực lượng của tướng Haftar về phía Tarhuna.
Một số chuyên gia quân sự cũng nhận định, lực lượng GNA khó có thể đạt được những chiến thắng như ở al-Watiya nếu như không có sự hỗ trợ từ Thổ Nhĩ Kỳ, sự can thiệp của Ankara vào cuộc chiến ở Libya cũng sẽ chuyển sang một bước ngoặt mới trong thời gian tới theo cách không ai có thể ngờ tới.
Thổ Nhĩ Kỳ đi theo con đường của Nga ở Syria?
Nhìn vào diễn biến chiến sự Libya hiện tại có thể thấy vai trò của Thổ Nhĩ Kỳ ảnh hưởng như thế nào đến cục diện chiến trường, lực lượng GNA từ chỗ chỉ còn kiểm soát được mỗi thủ đô Tripoli và một số vùng phụ cận giờ đây đang dần mở rộng lãnh thổ về phía Tây cũng như củng cố các thành trì quan trọng ở vùng duyên hải.
Nhìn vào bản đồ chiến sự hiện tại, giới quan sát cho rằng Thổ Nhĩ Kỳ đang vẽ ra một kế hoạch mới cho cuộc chiến ở Libya khi hỗ trợ GNA giữ vững các căn cứ ở vùng duyên hải phía tây, đánh chiếm căn cứ không quân chiến lược al-Watiya.
Từ trước đó, đã có nhiều thông tin cho thấy Thổ Nhĩ Kỳ muốn có được al-Watiya bằng mọi giá, bởi đây là căn cứ duy nhất ở Libya hội tụ đầy đủ các yếu tố cho phép Ankara triển khai một lực lượng quân sự lớn ở Bắc Phi.
Ý đồ của Ankara ở al-Watiya khiến chúng ta nhớ đến cách Nga can thiệp vào cuộc chiến ở Syria, thông qua việc xây dựng hai căn cứ chiến lược Khmeimim và Tartus tại vùng duyên hải Latakia, phía Tây Syria (9/2015). Từ Latakia, các lực lượng vũ trang Nga đã hỗ trợ Quân đội Syria tái chiếm lại 70% lãnh thổ từ tay quân khủng bố chỉ sau 2 năm.
Trong điểm đỏ là vị trí căn cứ al-Watiya ở Tây Libya, từ đây lực lượng GNA có thể phát động các cuộc tấn công giải vây cho phía Nam Tripoli. Ảnh: libya.liveuamap.
Theo một số chuyên gia quân sự, thành công của Nga ở Syria đã vô tình giúp Thổ Nhĩ Kỳ tìm thấy "cửa thắng" trong cuộc chiến Libya, Ankara đang từng bước hiện thực hóa điều đó với chiến thắng al-Watiya, cũng như kế hoạch biến căn cứ này thành "Khmeimim" thứ hai.
Về cơ bản Thổ Nhĩ Kỳ đã có hai "căn cứ hải quân" ở vùng duyên hải phía Tây Libya là Tripoli và Zuwarah. Các căn cứ này cho phép Ankara vận chuyển các phương tiện chiến tranh hạng nặng cũng như lực lượng từ Thổ Nhĩ Kỳ tới Libya, tuy nhiên yêu cầu của chiến trường buộc họ phải sớm có một căn cứ không quân chiến lược.
Cũng cần phải nói thêm là sân bay quốc tế Dhiyab ở Tripoli hiện do GNA kiểm soát không đáp ứng được các yêu cầu cần thiết để trở thành một căn cứ không quân chiến lược. Đó là chưa nói đến việc Dhiyab nằm trong tầm bắn của pháo binh LNA.
Do đó, để có thể thiết lập một cầu hàng không chiến lược từ Thổ Nhĩ Kỳ đến Libya trong tương lai, Ankara cần tới một căn cứ như al-Watiya.
Khi hoàn tất việc xây dựng chuỗi căn cứ hải quân và không quân chiến lược ở Tây Libya, GNA và lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ có chỗ dựa vững chắc để đánh xuống phía Nam và phía Đông Libya thay vì co cụm ở Tripoli và Misrata như hiện tại.
Dù mọi việc đang diễn ra theo đúng ý của Thổ Nhĩ Kỳ, nhưng giới quan sát cho rằng vẫn còn quá sớm để nói đến việc Ankara có thể thiết lập một căn cứ không quân ở al-Watiya bởi LNA vẫn đang kiểm soát phần lớn Tây Libya.
Nhìn chung GNA và lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ vẫn còn khá nhiều việc để làm nếu muốn đi theo con đường của Nga ở Syria. Mục tiêu trọng tâm hiện tại vẫn là giải vây cho Tripoli cũng như đẩy lực lượng của tướng Haftar khỏi vùng duyên hải phía tây.
Lực lượng GNA tiến vào căn cứ al-Watiya sau khi LNA rút khỏi khu vực vào chiều 18/5.