Việc cung cấp các hệ thống phòng không S-300 cho Syria không hẳn chỉ là để ngăn chặn mối đe dọa từ các cuộc không kích của Israel, mà là một sự phát triển tự nhiên của liên minh Syria- Nga , theo nhận định của giới phân tích và chính khách.
Hôm 2/10, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu cho biết Nga đã hoàn thành việc cung cấp các hệ thống S-300 mới cho Syria, bao gồm 49 thiết bị quân sự liên quan đến hệ thống như radar, hệ thống nhắm mục tiêu, xe chỉ huy và bốn bệ phóng.
S-300 cần thiết cho quốc phòng
Quyết định giao hàng của Nga đã vấp phải một số phản ứng quan ngại từ phía Israel và Mỹ. Bộ trưởng Quốc phòng Israel Avigdor Lieberman cho biết, Israel không hài lòng về việc Nga cung cấp S-300 cho Syria, đồng thời nhấn mạnh rằng nước này không có sự lựa chọn nào khác và sẽ tiếp tục hoạt động quân sự ở Syria.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Heather Nauert bày tỏ quan ngại việc triển khai các hệ thống này ở Syria sẽ mang đến "một sự leo thang và căng thẳng nghiêm trọng".
Tuy nhiên, giới phân tích đánh giá, phương Tây và đồng minh đang tỏ ra nghiêm trọng hóa vấn đề đối với quyết định của Moscow. Về cơ bản, S-300 không gây tổn hại đến bất cứ ai khi nó chỉ đơn thuần là vũ khí phòng thủ.
"S-300 là một hệ thống phòng thủ và Syria sẽ không tấn công bất cứ ai. Trên thực tế, là do Syria đang bị tấn công nên họ mới cần phải có thiết bị tăng cường an ninh và ổn định", Tiến sĩ Bassam Abu Abdullah, chuyên gia nghiên cứu về chính trị tại đại học Damascus, nói với Sputnik.
Quyết định cung cấp cho Syria các thiết bị hệ thống phòng thủ tiên tiến mới được đưa ra sau sự cố máy bay trinh sát Nga bị S-200 của Syria bắn rơi trong lúc chiến đấu cơ F-16 của Israel đang tiến hành hoạt động không kích. Sự cố đã cướp đi mạng sống của 15 binh lính Nga.
Bộ Quốc phòng Nga đổ lỗi vụ tai nạn cho Không quân Israel (IAF), tuyên bố rằng chiến đấu cơ của Israel đã sử dụng máy bay Nga làm lá chắn trước hệ thống phòng không của Syria. Israel đã từ chối các cáo buộc và nhấn mạnh rằng Moscow đã được cảnh báo về hoạt động không quân nói trên một cách kịp thời.
Tiến sĩ Abdullah đánh giá Israel giờ đây sẽ phải cẩn thận hơn trong các hoạt động trên không bởi hiện tại Syria đã có thiết bị phòng thủ tiên tiến hơn.
Sự phát triển tự nhiên
Về phần mình, ông Najdat Anzour, Phó Chủ tịch Quốc hội Syria nói rằng, việc giao hàng S-300 là "một sự phát triển tự nhiên của liên minh Syria-Nga".
"Quyết định này sẽ giúp xây dựng niềm tin vào sức mạnh của mối quan hệ hai nước và các cuộc tấn công của Israel sẽ không thể cứ tiếp tục mà không có phản ứng đáp trả", Anzour nói với Sputnik.
Tiến sĩ Abdullah cũng nhận định, quyết định của Nga về việc cung cấp S-300 cho Syria sẽ giúp "thay đổi sự cân bằng trong khu vực".
Israel sẽ đòi hỏi Mỹ hỗ trợ nhiều hơn?
"Quyết định này của Nga là rất quan trọng và sẽ dẫn đến những thay đổi trong sự cân bằng của khu vực, tăng cường hệ thống phòng không Syria, tăng cường chủ quyền Syria và đảm bảo rằng khu vực này là an toàn hơn và ổn định", chuyên gia cho biết.
Bảo vệ chủ quyền trước phương Tây
Việc chuyển giao S-300 được đánh giá là quan trọng theo quan điểm bảo vệ chủ quyền của Syria, học giả Burak Bilgehan Ozpek từ khoa Khoa học Chính trị và Quan hệ Quốc tế của đại học Kinh tế và Công nghệ TOBB, nói với Sputnik.
"Nga đã quyết định cung cấp S-300 cho Syria không chỉ để ngăn chặn Israel. Biện pháp này còn chống lại bất kỳ cuộc tấn công nào có thể xảy ra đối với Syria và các cơ sở quân sự của nước này dưới cái cớ sử dụng vũ khí hóa học".
Vào đầu tháng 4, truyền thông phương Tây đã trích dẫn các báo cáo về việc chính quyền Damascus sử dụng vũ khí hóa học tại thị trấn Duma. Thông tin này đã thúc đẩy Pháp, Anh và Mỹ lên tiếng đổ lỗi cho chính quyền Tổng thống Assad và phóng 100 tên lửa vào các mục tiêu ở Syria.
Damascus đã bác bỏ mạnh mẽ các cáo buộc, trong khi Nga cho rằng đây là quyết định vi phạm chủ quyền của Syria. Với động thái tăng cường S-300, hệ thống phòng không này có thể là rào cản để các nước phương Tây cần suy nghĩ trước khi thực hiện bất kỳ cuộc tấn công nào.
Israel "kém miếng khó chịu"?
Trong một cuộc phỏng vấn với Sputnik, chuyên gia nghiên cứu về Israel Muhammed Ali nói rằng sau khi Syria đã nhận được hệ thống phòng không S-300 từ Nga, Tel Aviv sẽ khăng khăng đòi vũ khí tương tự từ Mỹ.
Ông nói thêm rằng tuyên bố của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu ngay sau khi S-300 được chuyển giao đã chứng minh điều này.
"Israel nhận ra rằng với việc triển khai các hệ thống S-300 ở Syria, nước này sẽ không còn có thể tự tung tự tác trên bầu trời", chuyên gia Ali lưu ý.
Điều này đồng nghĩa với việc Israel đang đánh mất đòn bẩy của mình đối với tình hình ở Syria và bây giờ chính quyền Tel Aviv đang bắt tay vào những nỗ lực để tìm kiếm vũ khí mới.
Tuy nhiên, khả năng Mỹ có chiều lòng Israel bằng việc cung cấp thêm sự hậu thuẫn bằng vũ khí hay không vẫn còn là dấu hỏi.
"Tổng thống Donald Trump không muốn tìm kiếm thêm bất kỳ cuộc đối đầu nào với Nga ở Syria khi ông đã phân loại rất rõ ràng vấn đề gì cần làm để có lợi cho đất nước mình còn vấn đề gì thì không", Tiến sĩ Ali bình luận, cho rằng chính quyền TT Trump sẽ không muốn dây dưa thêm vào những cuộc khủng hoảng không mang lại điều gì cho nước Mỹ.