Tử vong vì tăng mỡ máu mà không biết
Tại khoa Hồi sức tích cực Bệnh viện Bạch Mai, chị Nguyễn Thị L (41 tuổi, trú tại Hà Nội) phải vào viện cấp cứu vì viêm tụy cấp do tăng triglyceride. Theo người nhà trước đó chị L có biểu hiện đau bụng ở vùng trên rốn, cường độ đau dữ dội, lan lên ngực, sang 2 bên mạng sườn, sau lưng, tiến triển ngày một tăng dần khiến chị vật vã.
Chị L được đưa vào bệnh viện cấp cứu bác sĩ đã nghi ngờ viêm tụy cấp nên chuyển chị sang Bệnh viện Bạch Mai. Tại đây, bác sĩ làm xét nghiệm máu cho người bệnh thì triglyceride tăng tới hơn 400 mg/Dl.
Mặc dù không uống rượu bia, không hút thuốc lá nhưng chị L vẫn mang phải căn bệnh thập tử nhất sinh vì tăng trllyceride một biểu hiện của tăng mỡ máu.
Tại khoa này, nhiều bệnh nhân đã tử vong vì viêm tụy cấp, nhồi máu cơ tim không thể cứu được cũng từ nguyên nhân tăng mỡ máu. Có bệnh nhân được bác sĩ cảnh báo mỡ máu rất cao nhưng không điều trị hoặc điều trị nửa vời vẫn bia rượu gây nên biến chứng nặng.
Mỡ máu tưởng vô hại nhưng gây ra nhiều biến chứng
Bác sĩ CKII – Nguyễn Viết Hậu, Trưởng khoa Cấp cứu Bệnh viện Đại học Y Dược, TP.HCM cho biết bệnh máu nhiễm mỡ xuất hiện ngày càng nhiều trong cuộc sống hiện đại. Bệnh tưởng chừng như vô hại do không có biểu hiện ra bên ngoài, nhưng lại là nguyên nhân gây ra hàng loạt những căn bệnh vô cùng nguy hiểm như: nhồi máu cơ tim, đột quỵ, huyết áp cao…
Theo bác sĩ Hậu ở các nước phát triển máu nhiễm mỡ khoảng 1/3 dân số. Ở nước ta chưa có thông kê đầy đủ nhưng theo số liệu của các phòng khám Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM nhiều bệnh nhân khỏe mạnh bình thường và đi khám sức khỏe định đều phát hiện mỡ máu cao.
Cụ thể khoảng trên 40 % rối loạn lipit máu và có khoảng 1 nửa trong số đó cần điều trị. Tỷ lệ bệnh cao mặc dù bệnh nhân không có triệu chứng gì đi kèm.
Máu nhiễm mỡ là tình trạng rối loạn chuyển đổi chất béo trong cơ thể và lượng mỡ trong máu quá cao. Có hai dạng mỡ máu đó là tăng cholesterol và tăng triglyceride, khi xét nghiệm máu mà thấy huyết thanh trắng, đục đó là hiện tượng triglyceride tăng quá cao.
Bệnh đến từ lối sống
Bác sĩ Hậu cho biết, bệnh mỡ máu xuất hiện khi ăn nhiều thực phẩm chứa lượng chất béo quá cao như các đồ chiên rán khoai tây chiên, thịt rán chiên, thức ăn nhanh, các thực phẩm chiên rán, rượu bia và hút thuốc lá. Mặc dù đã được khuyến cáo nhưng người dân vẫn ít có thói quen thay đổi họ vẫn ăn bình thường.
Ngoài ra, thói quen ăn uống quá khuya, nhiều chất bột đường, lười vận động, do di truyền cũng làm tăng các yếu tố tăng mỡ máu.
Khi máu nhiễm mỡ nặng đặc biệt tình trạng tăng triglyceride gây viêm tụy cấp. Bác sĩ Hậu cho rằng viêm tụy cấp bác sĩ cũng lo sốt vó khi bệnh nhân bị viêm tụy cấp nhanh chóng gây suy đa cơ quan trong cơ thể, nguy cơ tử vong lên tới 20 – 30 %. Dù nó không có bệnh lý, dấu hiệu gì nhưng nó sẽ vô cùng nguy hiểm khi chỉ số triglyceride trong máu cao.
Còn cholesterol cao làm xơ vỡ mạch máu, gây hẹp lòng mạch máu. Các mảnh xơ vỡ bong ra và làm tắc nghẽn mạch máu ở nơi khác như tắc nghẽn mạch máu phổi gây nhồi máu phổi, tắc ở não gây nhồi máu não, tắc nghẽn mạch vành gây nhồi máu cơ tim. Tất cả các biến chứng này có thể cướp đi mạng sống của người bệnh trong tích tắc.
Bệnh mỡ máu thường ít được phát hiện chỉ nhận thấy khi đi xét nghiệm máu hoặc có các triệu chứng bất thường do biến chứng. Lúc này bệnh điều trị khó hơn.
Bác sĩ Hậu cho biết nhiều bệnh nhân lấy máu xét nghiệm thì máu trắng như sữa do mỡ nhiều
Bác sĩ Hậu cho biết hiện nay bệnh mỡ máu tăng cao và đang có xu hướng trẻ hoá. Có những trẻ 10, 11 tuổi không có dấu hiệu gì nhưng khi đi khám cùng bố mẹ thử xét nghiệm máu thì mỡ trong máu lại rất cao dù gia đình hoàn toàn bình thường, dù không thuộc nhóm yếu tố nguy cơ.
Máu nhiễm mỡ không gây hậu quả tức thì nhưng lại gây ra nhiều bệnh tật. Phòng bệnh bằng cách tốt nhất đó là tăng cường luyện tập thể dục, thay đổi chế độ ăn uống để tránh tăng mỡ máu. Những người đang điều trị mỡ máu cũng tương tự cần thay đổi lối sống hiện tại, làm thế nào để đưa được chỉ số cholesterol và chỉ số triglyceride về ngưỡng bình thường nhất.
Ít nhất cần có 30 phút mỗi ngày tập thể dục vận động với mức độ trung bình, 1 tuần lễ cố gắng được 5 ngày. Bác sĩ Hậu khuyến cáo cần khám sức khỏe định kỳ mỗi năm một lần để phòng bệnh.