Chắc hẳn không mấy ai còn xa lạ với chứng táo bón và ai cũng hiểu ít nhiều về nó. Táo bón là hiện tượng thường gặp ở mọi người, mọi lứa tuổi khiến bạn cảm thấy khó chịu, không thoải mái, thậm chí đau rát mỗi lần đi đại tiện.
Nguyên nhân gây ra táo bón:
- Đường ruột co bóp kém
- Tác dụng do phẫu thuật
- Sử dụng các loại thuốc
- Chế độ ăn ít chất xơ
- Uống không đủ nước
- Căng thẳng, mệt mỏi
- Lạm dụng thuốc nhuận tràng
Biểu hiện của táo bón là:
- Đi đại tiện khó khăn, thời gian lâu
- Phân thường khô cứng, gây đau rát hậu môn
- Đau bụng
- Đầy hơi, buồn nôn
Trên thực tế, có rất nhiều phương thuốc thảo dược giúp hạn chế chứng táo bón. Nhiều loại thuốc nhuận tràng cũng có chứa thành phần thảo dược hoặc các chất có tác dụng kích thích đường ruột, làm tăng khả năng co bóp và thẩm thấu, giúp chất thải dễ dàng di chuyển qua đại tràng, xuống trực tràng.
Những bài thuốc thảo dược bạn có tham khảo để hạn chế chứng táo bón đó là:
1. Cascara Sagrada – chiết xuất vỏ cây hắc mai
Đây là loại thuốc nhuận tràng có nguồn gốc thảo dược phổ biến chiết xuất từ vỏ cây hắc mai. Chiết xuất này sẽ có tác dụng kích thích ruột già và tăng khả năng co bóp của đường ruột, giúp đẩy phân thoát ra ngoài dễ dàng hơn.
Loại thảo dược này dùng trong thời gian ngắn và khá hiệu quả, nhưng có thể gây đau bụng hoặc mất cân bằng điện giải. Dùng trong thời gian dài có thể gây tổn thương gan, từ suy gan nhẹ đến cấp tính.
Ảnh minh họa
2. Psyllium – chiết xuất vỏ hạt mã đề
Psyllium là loại thảo dược trị táo bón tạo khối chứa chất xơ, giúp tạo khối phân to mềm giúp dễ thải ra. Psyllium được sử dụng để điều trị chứng táo bón mãn tính, có thể kết hợp cùng với thuốc nhuận tràng tự nhiên hoặc tổng hợp khác.
Tuy nhiên loại thảo dược này có thể gây ra 1 số tác dụng phụ như dị ứng, buồn nôn, nôn, đau bụng.
Ảnh minh họa
3. Rhubarb – Rau chua Đại hoàng Rhubarb
Rhubarb là 1 loại rau có vị chua, thường được dùng để làm bánh ngọt, mứt. Ngoài ra, Rhubarb còn được sử dụng như 1 loại thảo dược chữa táo bón hiệu quả.
Rau Rhubarb có tác dụng nhuận tràng giúp chữa táo bón. Nhưng theo kết quả 1 nghiên cứu đăng trên tạp chí Ethnopharmacology, loại rau này cũng có tác dụng chống tiêu chảy bởi có chứa hàm lượng chất tanin. Do đó, loại thảo dược này chỉ nên dùng trong thời gian ngắn để chữa táo bón.
Ảnh minh họa
4. Senna - Phan tả diệp
Senna - Phan tả diệp
Thuốc thảo dược Senna là thuốc nhuận tràng kích thích được sử dụng ngắn hạn để điều trị táo bón, dùng làm sạch ruột trước khi thực hiện phẫu thuật hoặc thủ thuật.
Quả của loại cây này được cho là có tác dụng dịu nhẹ hơn so với lá. Tuy nhiên, thảo dược Senna chỉ nên dùng ngắn hạn và có liều lượng nhất định. Sử dụng trong thời gian dài và liều cao có thể gây tổn thương gan.
5. Slippery elm – Cây du trơn
Loại thảo mộc này được người Mỹ bản địa dùng để điều trị nhiều loại bệnh, trong đó có táo bón. Nó kích thích các dây thần kinh trong đường tiêu hóa, tăng sản xuất chất nhầy và giúp hạn chế chứng táo bón.
Tuy nhiên loại thảo dược này có chứa chất nhầy, dính, bao phủ lên đường tiêu hóa. Chính vì vậy, nó có thể làm giảm sự hấp thu của một số loại thuốc nếu dung nạp cùng lúc.
Ảnh minh họa
Một số lưu ý với chứng táo bón
Ngoài các loại thảo dược kể trên, có 1 số loại thảo mộc khác mặc dù không trực tiếp tác động lên đường ruột, giúp chữa táo bón nhưng vẫn có thể giúp làm giảm các triệu chứng khó chịu liên quan.
Ví dụ như trà bạc hà giúp làm dịu triệu chứng buồn nôn và đầy hơi, kem Witch hazel (cây phỉ) bôi ngoài da giúp làm giảm đau, chảy máu và kích ứng trực tràng.
Một số người cho rằng tất cả các loại thảo dược đều an toàn vì chúng có nguồn gốc tự nhiên. Trong một số trường hợp, các loại thảo dược là phương pháp điều trị thay thế nhẹ nhàng, tuy nhiên chúng vẫn có tác dụng mạnh và có khả năng gây ra phản ứng thuốc hoặc các tác dụng phụ.
Nếu gặp bất cứ triệu chứng nào bất thường như phân lẫn máu, đau trực tràng, tiêu chảy và táo bón lẫn lộn, giảm cân đột ngột thì hãy nhanh chóng đến cơ sở y tế để được thăm khám và xin ý kiến bác sĩ khi sử dụng thuốc.
Phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú, trẻ em cần lưu ý khi sử dụng thảo dược chữa táo bón, hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
Trên tất cả, phương thuốc cơ bản nhất để ngăn ngừa và chữa táo bón đó là chế độ ăn nhiều chất xơ, uống đủ nước. Các loại ngũ cốc nguyên hạt và rau củ quả sẽ giúp bổ sung chất xơ, vì vậy bạn hãy chú ý kết hợp trong bữa ăn hàng ngày của mình.
*Theo Healthline
Xem thêm:
Bác sĩ hướng dẫn bài tập chữa táo bón, làm gọn bụng dưới, khỏe xương chậu