Tắm khoáng nóng tại gia: Bí kíp nâng cao sức khoẻ, kéo dài tuổi thọ như người Nhật
Lợi ích của suối nước nóng (onsen) không chỉ là truyền thuyết dân gian mà trên thực tế có cả một lĩnh vực khoa học được gọi là "balneology" có nghĩa là "điều trị bệnh bằng cách tắm". Với người Nhật, họ coi tắm onsen như một liều thuốc thần kỳ để bảo vệ sức khoẻ. Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng hơn 46% người Nhật khi tìm kiếm sự thư giãn sẽ chọn tắm suối khoáng nóng, thay vì đi du lịch nước ngoài, nghe hòa nhạc hay đi xem phim. Người dân Nhật Bản luôn quan tâm đặc biệt đến chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh. Kết quả, đất nước này luôn đứng trong top những quốc gia dẫn đầu thế giới về tuổi thọ, sức khoẻ, cả chất lượng sống.
Liệu pháp onsen hiện đã được hình thành và phát triển tại Việt Nam, thu hút được nhiều người tìm đến, trở thành một "liều thuốc" giúp mọi người cải thiện sức khoẻ. Thực tế, thực hành tắm khoáng nóng có thể được thực hành ở nhiều nơi khác nhau, từ tự nhiên đến những khu nghỉ dưỡng chăm sóc sức khỏe, thậm chí ngay tại nhà bởi công nghệ tạo khoáng tại gia (khoáng nóng nhân tạo) đang trở thành xu hướng.
Trên thực tế, không phải suối khoáng nóng tự nhiên nào cũng có tác dụng trị liệu tốt cho sức khỏe bởi có dòng khoáng có tạp chất, mùi không hấp dẫn, không có tác dụng trị liệu. Nhiều dòng khoáng nóng tự nhiên cũng giới hạn thành phần và chức năng khoáng, khó kiểm soát nồng độ. Trong khi đó, khoáng nóng nhân tạo được ứng dụng công nghệ ion khoáng hóa giúp tái tạo dòng khoáng nóng mang lại khả năng trị liệu và đặc biệt là công nghệ ion khoáng hóa giúp cá nhân hóa mùi hương, màu sắc, mục đích trị liệu phù hợp với thể trạng người muốn trải nghiệm.
Ths.Bs Trần Lê Linh Trang, khoa Dị ứng – Trung tâm da liễu dị ứng, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, cho biết tắm khoáng nóng là một liệu pháp chữa bệnh từ ba liệu pháp điều trị vật lý, đó là: thủy trị liệu, nhiệt trị liệu và khoáng trị liệu. Khi tắm khoáng nóng, cơ thể chịu tác động của áp lực nước lúc mạnh lúc nhẹ giống như massage, mang lại nhiều lợi ích sức khoẻ.
Theo bác sĩ Trang, tắm khoáng nóng giúp giảm một số tình trạng về da bởi không chỉ giúp làm sạch da, mở rộng lỗ chân lông giúp da thông thoáng mà còn là nguồn cung cấp khoáng chất và chất điện giải. Trong nước khoáng nóng có nồng độ cao được gọi là các chất điện giải như natri, clo, calci, kali, magie, bicarbonat..., nhưng có nhiều khoáng chất chỉ có nồng độ rất thấp, nhưng lại không thể thiếu, được gọi là các nguyên tố vi lượng, như sắt, đồng, kẽm, coban, iod...
Một số nghiên cứu đã cho thấy vai trò của một số nguyên tố vi lượng trong quá trình bảo vệ da như đồng, selen có tác dụng chống oxy hóa, kích thích tái cấu trúc collagen, giúp giảm nếp nhăn. Magiê có tác dụng kích thích hệ miễn dịch gia tăng hàng rào bảo vệ da. Lưu huỳnh đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển hóa vitamin thích hợp của cơ thể, chống nhiễm khuẩn da đặc biệt các vi khuẩn gây bệnh trứng cá. Vì vậy, ngoài những cách làm đẹp chăm sóc da thông thường, mọi người có thể tham khảo làm đẹp da theo cách dùng nước khoáng nóng để có một làn da khỏe đẹp.
Đồng quan điểm, bác sĩ Đoàn Thu Hồng, Viện Y học ứng dụng Việt Nam, dẫn chứng thêm một bài đánh giá được công bố vào tháng 9/2020 trên Tạp chí Y học Lâm sàng đã kết luận rằng việc ngâm mình trong nước khoáng nóng có thể có lợi nhất cho những người bị bệnh vẩy nến hoặc bệnh chàm, mụn trứng cá và viêm da tiết bã nhờn, hoặc da đầu ngứa, bong tróc,…
Ngoài magiê, lưu huỳnh, suối nước nóng thường chứa các khoáng chất có lợi khác như canxi và natri bicarbonate, mỗi loại đều có đặc tính chữa bệnh riêng. Ngâm mình trong nước nóng giàu khoáng chất có thể là phương pháp điều trị bổ sung tuyệt vời cho những người bị các chứng rối loạn da do vi khuẩn và viêm mãn tính.
Ngoài lợi ích "chữa lành" làn da, tắm khoáng nóng còn giúp tăng cường lưu thông máu và cải thiện sức khoẻ tim mạch, giảm huyết áp cao theo bác sĩ Hồng. Nhiệt từ nước có tác dụng làm giãn nở các mạch máu, từ đó tăng cường lưu thông máu khắp cơ thể. Khi lưu thông máu tăng lên, cung cấp nhiều oxy và chất dinh dưỡng hơn cho các tế bào, hỗ trợ loại bỏ các độc tố. Lưu thông máu tốt hơn có nghĩa là cung cấp oxy hiệu quả hơn cho các mô và cơ quan. Điều này có thể giúp ngăn ngừa các vấn đề như huyết áp cao, xơ cứng động mạch và các tình trạng tim mạch khác.
Tắm khoáng nóng cũng giúp giảm căng thẳng và thúc đẩy giấc ngủ ngon. Nước ấm mềm mại ôm lấy cơ thể giúp thư giãn cơ và tăng lưu thông máu, có thể làm giảm các triệu chứng căng thẳng về thể chất. Trong khi đó, cảnh vật thanh bình - đặc điểm nổi bật của nhiều địa điểm suối nước nóng - mang đến một môi trường yên tĩnh thúc đẩy sự thư giãn về tinh thần và giảm đáng kể mức độ căng thẳng.
Những hành động đơn giản như tập trung vào hơi thở, ngắm nhìn quang cảnh yên bình, lắng nghe âm thanh thiên nhiên xung quanh và hiện diện trong khoảnh khắc đó giúp tạo nên trạng thái thiền định. Hiệu ứng này là toàn diện, giúp cân bằng lại cả cơ thể và tâm trí.
Ngoài ra, các khoáng chất trong nước suối nóng, chẳng hạn như magiê, có tác dụng làm thư giãn hệ thần kinh và tăng cường chất lượng giấc ngủ bằng cách giảm mức độ căng thẳng và lo lắng.
Giảm đau cũng là một lợi ích của tắm khoáng nóng, theo bác sĩ Hồng. Về cơ bản, liệu pháp này có thể hoạt động "như một túi chườm nóng toàn thân". Trong một nghiên cứu được công bố năm 2021 trên tạp chí Inquiry, khảo sát gần 1.300 người bị đau khớp hoặc đau cơ, bao gồm cả bệnh viêm khớp dạng thấp, 83% cho biết rằng tắm khoáng nóng giúp họ giảm các triệu chứng sau khi tắm.
Nhiệt từ nước giúp tăng lưu lượng máu và tuần hoàn, có thể đẩy nhanh quá trình chữa lành bằng cách đưa nhiều oxy và chất dinh dưỡng hơn đến các vùng bị ảnh hưởng. Hơn nữa, lực đẩy khi ngâm mình trong suối nước nóng làm giảm tác động của trọng lực lên cơ thể, cho phép vận động và linh hoạt hơn. Điều này có thể đặc biệt có lợi cho những người đang phục hồi chức năng hoặc những người có vấn đề về khả năng vận động.
Theo bác sĩ Trang, tắm khoáng nóng mang lại nhiều lợi ích như sức khỏe và sắc đẹp. Song, mọi người cần phải biết tắm khoáng nóng đúng cách để đạt được những hiệu quả cao nhất như: Cần bổ sung nước trước và sau khi xuống tắm khoáng nóng. Trước khi tắm, cần làm quen với nhiệt độ của nước, không nên đột ngột vào dội nước trên cơ thể luôn sẽ bị làm sốc nhiệt. Không nên tắm quá lâu trong một lượt tắm, thời gian tắm chỉ khoảng 15-20 phút với nhiệt độ nước là 43-45 độ C.