Căn bệnh ung thư phổ biến nhưng tiên lượng khó
Ông Nguyễn Văn T. 56 tuổi, trú tại Hoà Bình đến bệnh viện Bạch Mai khám với triệu chứng đau âm ỉ vùng thượng vị. Ông T. cho biết chỉ trong 2 tháng vừa qua ông sụt 5kg, người lúc nào cũng trong tình trạng mệt mỏi, chán ăn.
Ông ngại đi viện khám vì sợ kết quả mắc bệnh gì thêm lo lắng, chỉ đến khi con trai đi xuất khẩu lao động về thấy bố xanh, gầy gò mới động viên bố đi khám. Tại Bệnh viện Bạch Mai, bác sĩ siêu âm ổ bụng phát hiện u thân tuỵ 4 – 5 cm. Khi chụp PET/CT với 18-FGD thấy cả u ở thành bụng. Bác sĩ chỉ định theo dõi u thư tuỵ di căn thành bụng.
Cầm kết quả trên tay, ông T. vô cùng lo lắng vì chỉ đau bụng khoảng 1 tháng gần đây. Ông chỉ nghĩ đơn giản do không muốn ăn cộng với mất ngủ nên mới sụt cân chứ không nghĩ rằng đó là ung thư đã ở giai đoạn cuối.
Các bác sĩ sau khi hội chẩn đã quyết định phẫu thuật cắt thân và đuôi tụy, cắt khối di căn thành bụng. Trong quá trình phẫu thật phát hiện u đã xâm lấn tới vỏ tụy.
Đau bụng là 1 trong những dấu hiệu của ung thư tụy.
Sau phẫu thuật, ông T. được xạ trị vào diện cắt của u tụy liều và tiếp tục 6 đợt hoá chất. Sau 2 năm, ông T vẫn đi tái khám 3 tháng 1 lần và chưa có biểu hiện của tái phát.
Ông T cảm thấy mình may mắn bởi vì những người bị ung thư như ông ở thời điểm đó đã chẳng còn ai có thể qua khỏi. Còn với bác sĩ, dù ung thư tuỵ rất đáng ngại nhưng bệnh nhân vẫn có cơ hội sống thêm năm năm dù con số này chỉ chiếm 4 % thấp nhất trong các bệnh ung thư.
Không may mắn như ông T, chị Vũ Thị H. Lập Thạch, Phú Thọ, 43 tuổi phát hiện ung thư tuỵ vào tháng trước, chỉ sau 1 tháng bệnh diễn biến nhanh. Đến giờ, chị H. chỉ còn hoá chất, xạ trị để giảm đau kéo dài thời gian sống, được ngày nào thêm ngày đó vì khối u quá lớn không mổ được.
Theo GS Mai Trọng Khoa - Giám đốc Trung tâm Y học Hạt nhân và Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai, ung thư tụy là loại ung thư khá phổ biến và có tiên lượng không tốt, tỷ lệ sống thêm thấp nhất trong các loại ung thư.
Tụy là cơ quan nằm sâu trong ổ bụng, chính vì thế việc chẩn đoán cũng rất khó khăn. Việc chẩn đoán chủ yếu dựa vào một số dấu hiệu lâm sàng như đau vùng thượng vị, đôi khi có thể sờ thấy u trên bụng (trong trường hợp kích thước u quá lớn). Nếu u chèn ép vào cuống gan, có thể thấy vàng da do tắc mật.
Điều trị ung thư tụy còn gặp nhiều khó khăn do việc chẩn đoán phát hiện bệnh đa số ở giai đoạn muộn. Đối với giai đoạn còn có khả năng cắt bỏ thì tiến hành phẫu thuật sẽ đem lại kết quả điều trị cao nhất.
Xạ trị cũng là biện pháp hữu hiệu khi khối u đã cắt bỏ hoặc không còn khả năng cắt bỏ. Mục đích xạ trị là điều trị triệt căn với liều xạ tối đa, hoặc điều trị bổ trợ sau phẫu thuật với liều không được vượt quá 46 Gy.
Điều trị ung thư tụy còn gặp nhiều khó khăn.
Gần đây xu hướng kết hợp hóa xạ trị đồng thời cũng đạt được những bước tiến đáng kể, đem lại thời gian sống thêm trung bình của bệnh nhân cao hơn trước. Tuy nhiên, đây vẫn là căn bệnh ung thư nan giải bởi người bệnh có muốn phát hiện sớm cũng khó, ngoài việc đi kiểm tra sức khoẻ định kỳ và các xét nghiệm chỉ điểm ung thư.
5 dấu hiệu ung thư tụy cần nhớ
Ung thư tuỵ là căn bệnh nguy hiểm, khi người bệnh có các dấu hiệu sau cần đến ngay bệnh viện để điều trị sớm giai đoạn nào tốt cho bệnh nhân giai đoạn đó.
