So với Luật Bảo hiểm xã hội hiện hành, dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi có nhiều điểm mới liên quan đến chế độ hưu trí.
Quy định mới áp dụng với cả người đã tham gia BHXH từ trước ngày luật có hiệu lực
Luật BHXH 2024 đã giảm số năm đóng BHXH tối thiểu từ 20 năm xuống còn 15 năm đã tạo cơ hội cho nhiều lao động tham gia BHXH muộn có cơ hội tiếp cận với lương hưu. Theo đó, người lao động có thời gian đóng BHXH từ đủ 15 năm trở lên thì được hưởng lương hưu nếu đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định của Bộ Luật Lao động.
Giảm số năm đóng bảo hiểm xuống còn 15 năm đã tạo cơ hội cho nhiều lao động tham gia BHXH muộn có cơ hội tiếp cận với lương hưu. (Ảnh minh hoạ)
Nếu người lao động nghỉ hưu sớm do suy giảm khả năng lao động, thì phải có thời gian đóng BHXH bắt buộc từ đủ 20 năm trở lên và được hưởng lương hưu nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
- Có tuổi thấp hơn tối đa 5 tuổi so với tuổi quy định tại khoản 2 Điều 169 của Bộ Luật Lao động và bị suy giảm khả năng lao động từ 61% đến dưới 81%.
- Có tuổi thấp hơn tối đa 10 tuổi so với tuổi quy định tại khoản 2 Điều 169 của Bộ Luật Lao động và bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên;
- Có từ đủ 15 năm trở lên làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm do Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH ban hành và bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên.
Luật BHXH sửa đổi đã được Quốc hội thông qua vào cuối tháng 6 và chính thức có hiệu lực từ 1/7/2025. Trong đó, sự thay đổi thời gian đóng BHXH tối thiểu để hưởng lương hưu, giảm từ 20 năm xuống còn 15 năm. Luật BHXH (sửa đổi) quy định người lao động khi đủ tuổi nghỉ hưu mà có thời gian đóng BHXH từ đủ 15 năm trở lên được hưởng lương hưu hằng tháng.
Quy định trên của Luật BHXH (sửa đổi) áp dụng với tất cả những người đã tham gia BHXH từ trước ngày Luật BHXH (sửa đổi) có hiệu lực. Nghĩa là, tất cả những người tham gia BHXH trước ngày 1/7/2024 đều có thể nghỉ hưu sau khi đóng đủ 15 năm BHXH.
Cùng đóng BHXH 15 năm, lao động nam và nữ có tỷ lệ hưởng khác nhau
Đối với lao động nữ, mức lương hưu hằng tháng bằng 45% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH tương ứng 15 năm đóng BHXH, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng thì tính thêm 2%, mức tối đa bằng 75%.
Đối với lao động nam, mức lương hưu hằng tháng bằng 45% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH tương ứng 20 năm đóng BHXH, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng thì tính thêm 2%, mức tối đa bằng 75%.
Trường hợp lao động nam có thời gian đóng BHXH từ đủ 15 năm đến dưới 20 năm, mức lương hưu hằng tháng bằng 40% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH tương ứng 15 năm đóng BHXH, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng thì tính thêm 1%.