Khi nhắc đến vai trò của thận, nhiều người thường chỉ nghĩ tới việc lọc máu, bài tiết nước tiểu hay chức năng sinh lý. Tuy nhiên, thận còn giúp lọc cả chất thải, điều hòa thể tích máu, tham gia vào quá trình điều hòa huyết áp cũng như chuyển hóa vitamin D3 cùng glucose cho cơ thể.
Ăn uống không lành mạnh là một trong những nguyên nhân khiến bệnh thận trẻ hóa nhanh (Ảnh minh họa)
Trên thực tế, các bệnh lý về thận đang ngày càng phổ biến và trẻ hóa nhanh chóng hơn. Do thiếu sự quan tâm đúng mực, sinh hoạt thiếu khoa học và ăn uống không lành mạnh cũng như các yếu tố môi trường khác ở người trẻ hiện đại. Vì vậy, để giữ cho thận luôn khỏe mạnh, hãy sớm bỏ hoặc tránh xa 5 thói quen ăn uống sau đây:
1. Ăn nhiều muối
Theo WHO, mỗi năm có khoảng 4,1 triệu ca tử vong trên toàn thế giới xuất phát từ nguyên nhân ăn thừa muối. Đây cũng là một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn tới các bệnh về thận.
Bởi vì thận chịu trách nhiệm chuyển hóa 95% lượng natri thu nạp qua thức ăn. Khi lượng muối ăn vào cơ thể ở mức cao, thận phải làm việc nhiều hơn để loại bỏ lượng muối dư thừa. Điều này có thể dẫn đến thận bị quá tải, suy giảm chức năng thận, khiến thận bị tổn thương và dễ mắc bệnh tật.
Ngoài ra, ăn quá nhiều muối cũng gây giữ nước và làm tăng huyết áp. Từ đó tác động xấu đến hoạt động và sức khỏe của thận. Ví dụ như huyết áp cao thường xuyên dễ đến suy thận, ngược lại bệnh suy thận làm chức năng chuyển hóa natri kém đi, làm trầm trọng thêm bệnh huyết áp.
Vì vậy hãy học cách kiểm soát lượng muối nạp vào cơ thể. WHO khuyến nghị mức tiêu thụ muối trung bình của 1 người trưởng thành cần ở mức dưới 5g một ngày.
2. Uống nước sai cách
Chúng ta thường được khuyên rằng nên uống nhiều nước vì tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, uống quá nhiều hay quá ít nước đều không tốt cho thận. Thời điểm uống và cách uống nước cũng ảnh hưởng rất lớn tới thận.
Muốn thận khỏe mạnh, đầu tiên cần học cách uống nước đúng lúc. Đừng chờ khi khát mới uống vì lúc này đồng nghĩa với việc tình trạng thiếu nước trong cơ thể đã trở nên rất nghiêm trọng. Nếu cơ thể liên tục ở tình trạng thiếu nước trong thời gian dài sẽ dẫn đến các bệnh nguy hiểm về thận như sỏi thận, viêm thận, suy thận…
Thay vào đó hãy uống nước chủ động bằng cách thỉnh thoảng nhấp 1,2 ngụm nước, chia nhiều lần trong ngày. Đừng uống nước quá nhanh và quá nhiều cùng lúc.
Cách bạn uống nước tác động rất lớn đến sức khỏe của thận (Ảnh minh họa)
Theo các nghiên cứu khoa học, một ngày một người bình thường nên bổ sung từ 1,5 - 2 lít nước, không bao gồm cả các loại chất lỏng khác. Đừng uống thừa nước vì nó dễ khiến hạ natri máu, tạo gánh nặng cho thận. Từ đó có thể dẫn đến các vấn đề về tiêu hóa, bệnh thận… thậm chí là tổn thương não, co giật hoặc hôn mê.
Cũng không nên uống trong khoảng 30 phút trước khi đi ngủ ban đêm để tránh thận phải làm việc quá sức và ảnh hưởng xấu tới chất lượng giấc ngủ. Không uống quá nhiều nước trong và ngay sau khi tập thể dục để tránh hạ natri máu, phù não hay phù phổi, thậm chí tử vong trong trường hợp nặng.
3. Ăn quá nhiều thịt
Ít ai biết rằng việc ăn quá nhiều thịt cũng có tác hại đối với thận. Thịt động vật chứa nhiều chất dinh dưỡng nhưng cũng giàu purin. Thành phần này khi đi vào cơ thể sẽ phân hủy thành axit uric mà hàm lượng axit uric cao sẽ tạo áp lực cho thận, tích tụ lâu ngày sẽ làm tăng nguy cơ sỏi thận.
Do đó, nếu có thói quen tiêu thụ quá nhiều thịt thì bạn nên hạn chế lại ngay. Thay vào đó hãy bổ sung nhiều rau quả để tốt hơn cho cơ thể lẫn sức khỏe thận. Cần nhớ rằng, mỗi ngày 1 người trưởng thành (không phải vận động quá nặng) chỉ nên ăn khoảng 150g thịt động vật. Cũng nên uống đủ nước để quá trình tiêu hóa và cải thiện chức năng thận khi ăn thịt được diễn ra hiệu quả hơn.
4. Uống nhiều rượu bia
Đừng cho rằng uống nhiều rượu bia chỉ gây hại cho dạ dày hay gan, thực chất nó cũng đang âm thầm phá hủy thận của bạn!
Theo Quỹ Thận Quốc gia Mỹ, thường xuyên uống nhiều rượu bia có thể làm tăng gấp đôi nguy cơ mắc bệnh thận mạn tính. Nguy cơ mắc bệnh còn cao hơn ở những người uống vừa uống nhiều rượu bia vừa hút thuốc.
Vì khi uống nhiều rượu bia, thận phải làm việc nhiều hơn để lọc các chất độc hại ra ngoài. Trong một số trường hợp, uống quá nhiều rượu bia, khoảng 5 ly trở lên cùng lúc, có thể gây suy giảm chức năng thận đột ngột gọi là tổn thương thận cấp tính.
Tình trạng nghiêm trọng này xảy ra khi chất độc từ rượu bia tích tụ trong máu quá nhanh khiến thận không thể duy trì sự cân bằng chất lỏng thích hợp. Dù có thể hồi phục sau khi điều trị, tổn thương thận cấp tính làm tăng nguy cơ phát triển bệnh thận mạn tính.
Hơn nữa, uống nhiều rượu có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh cao huyết áp và bệnh tiểu đường tuýp 2. Cả hai bệnh này đều là nguyên nhân phổ biến nhất dẫn tới bệnh thận mạn tính ở Mỹ.
5. Ăn hoặc uống nhiều đường
Đường chứa đầy fructose, ăn quá nhiều sẽ hình thành axit uric, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng thận. Phổ biến nhất là gây ra suy thận.
Tiêu thụ quá nhiều đường làm tăng nguy cơ mắc bệnh suy thận (Ảnh minh họa)
Ngoài mê đồ ngọt, dùng đường như gia vị không thể thiếu trong các món ăn thì người trẻ còn nạp quá nhiều đường từ các loại thức uống. Trong đó gây hại cho thận nhiều nhất là nước ngọt có ga.
Theo Hiệp Hội Tim mạch Hoa Kỳ thì nước ngọt chứa quá nhiều đường, 1 lon nước ngọt 350ml có thể chứa đến 7 muỗng cà phê đường. Trong khi đó, lượng đường tối đa một người trưởng thành nên thu nạp là 5 muỗng cà phê/ngày. Còn đối với trẻ nhỏ, con số này là 3 muỗng.
Nghiên cứu của các nhà khoa học Đại học Y khoa Osaka (Nhật Bản) cũng chỉ ra rằng, thường xuyên uống 2 lon nước ngọt mỗi ngày sẽ làm tăng nguy cơ suy thận. Nguyên nhân là bởi nước ngọt khi được thu nạp vào cơ thể sẽ đồng thời khiến cho lượng muối trong máu tăng lên, protein ở nước tiểu cũng tăng theo, từ đó dẫn đến suy thận.
Nguồn và ảnh: Sohu, Eat This, Asia One