Đông y cho rằng, nếu âm dương điều hòa thì sự hanh thông vạn vật tươi tốt, sức khỏe tốt. Nếu âm dương mất quân bình thì mọi vật trắc trở hư hoại bệnh tật phát sinh.
Nếu dương thái quá thì âm hư, nếu âm thái quá thì dương hư. Khi âm dương điều hòa thì kinh mạch lưu thông, khí huyết nuôi dưỡng tạng phế và toàn thân tốt.
3 loại rau củ tốt cho người bệnh thể dương suy (bao gồm cả phế dương khí hư)
Người bệnh biểu hiện ho tức ngực , đờm loãng, gặp lạnh tăng. Ăn uống nên dùng vị dưỡng phế bổ dương , ích khí hóa đàm , cầm ho. Trong đó chú trọng các loại rau củ sau:
Cà Rốt
Theo sách Dược tính chỉ nam, "cà rốt vị ngọt tính ấm không độc. Chủ trị hạ khí bổ trung, thông lợi được lồng ngực và trường vị, yên 5 tạng, ăn ngon dễ tiêu, dùng nó tăng sức khỏe không có hại".
Cà rốt có nguồn vitamin và khoáng chất dồi dào, đặc biệt là vitamin A, K, B6… Cà rốt có khả năng tăng cường hệ miễn dịch, kháng khuẩn, giải độc.
Cách dùng: Có thể luộc, xào, hầm, làm gỏi, xay ép nước uống.
Hoặc bài Canh dưỡng sinh: Cà rốt, nấm hương, củ cải, ngưu bàng, mỗi thứ 50g hoặc hơn, gia vị vừa đủ. Hầm ăn.
Cà rốt là món ăn vị thuốc bổ dương ích khí dùng tốt cho người mệt mỏi thiếu máu, hay ho đờm tức ngực. Nó còn là vị thuốc tăng cường kháng thể hỗ trợ phòng ngừa tái phát.
Cà rốt hầm củ cải nấm hương (canh dưỡng sinh) rất tốt cho người bệnh COVID-19 mệt mỏi thiếu máu, hay ho đờm tức ngực...
Hành Tây
Theo Đông y, hành tây vị cay, tính ấm. Tác dụng giải biểu, kiện tỳ, hòa trung, tiêu thực, sát khuẩn, lợi tiểu tiện...
Hành tây còn chứa nhiều Vitamin nhóm B, A, C và các khoáng chất giúp tăng cường sức đề kháng.
Cách dùng: Mỗi lần lấy 60-80g hành tây thái lát xào hoặc làm gỏi với thịt lợn, cá ăn.
Hoặc hầm với cà rốt, khoai tây ăn đều tốt.
Hành tây là món ăn vị thuốc bổ ích cho người dương hư, phế khí yếu. Biểu hiện ho tức ngực sườn, huyết ứ, bụng đầy đàm trệ. Người có bệnh nền tăng huyết áp, đái tháo đường, mỡ máu cao dùng đều tốt.
Hành tây còn giúp ngăn ngừa tái phát COVID-19, giảm nhẹ biến chứng huyết ứ đông máu, đàm trệ ở phổi.
Hành tây là món ăn vị thuốc bổ ích cho người dương hư, phế khí yếu.
Ngải diệp
Theo Đông y, ngải diệp vị đắng, tính ấm, không độc. Tác dụng ôn kinh tán hàn, cầm huyết chỉ thống, tiêu đờm giảm ho, thông huyết hàn. Ngoài ra còn giải ngoại tà uế khí, huyết ứ trệ, các chứng huyết hàn đau bụng, đau khớp, huyết ứ kinh không đều.
Cách dùng: Rau ngải diệp tươi non 20-40g phối hợp thịt gà, đậu xanh và gia vị hầm ăn tuần vài lần.
Hoặc rau ngải cứu 20g, trứng gà 1 trái, thịt lợn băm, hành hoa gia vị vừa đủ hấp chín ăn.
Hoặc ăn cháo: Rau ngải diệp 20g, hành hoa 20g, lá tía tô10g gạo mới 80g. Gạo vo sạch nấu cháo, cháo chín thì cho các loại rau thái nhỏ vào, thêm gia vị vừa đủ. Ăn khi cháo còn ấm.
Rau ngải diệp dùng rất tốt với người phế dương khí hư, ho đờm nhiều, ho tức ngực do huyết ứ, bụng đầy chậm tiêu ăn kém.
Ngải cứu hấp trứng gà tốt với người phế dương khí hư, ho đờm nhiều, ho tức ngực do huyết ứ, bụng đầy chậm tiêu ăn kém.
Lưu ý
Ngải diệp tính ấm không nên dùng nhiều. Người gầy nóng âm hư ho khan không dùng.
Người dương suy sợ lạnh nên tăng cường ăn vị bổ ấm, tránh vị lạnh (hàn) vị chua đắng quá, thức ăn tính âm cao. Rau củ quả nên ăn luộc xào, thêm gia vị ấm như gừng, nghệ, sả, ớt để giảm bớt tính hàn.