SOHA NEWS
Bệnh tăng theo độ tuổi
PGS. TS BS Nguyễn Tuấn Vinh, Chủ tịch Hội Niệu - Thận học TP. HCM cho hay, phì đại tuyến tiền liệt là một căn bệnh khá phổ biến và tế nhị gặp ở nam giới tuổi trung niên.
Phì đại tuyến tiền liệt hay tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt có nguy cơ mắc tăng theo độ tuổi. Bệnh thường gặp ở nam giới ngoài 40 tuổi. Theo các nghiên cứu cho thấy nam giới trên 60 có nguy cơ mắc tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt khoảng 50%. Nam giới sống trên 80 tuổi nguy cơ mắc căn bệnh này lên tới 85%.
"Cho đến nay y học chưa tìm ra được nguyên nhân chính xác gây ra căn bệnh tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt. Nhưng có một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh như: Thay đổi nội tiết của người nam; tuổi lớn nguy cơ mắc cao; yếu tố viêm nhiễm; bệnh lý chuyển hóa (đái tháo đường)…
Ngoài ra, các yếu tố sinh hoạt hàng ngày như sinh hoạt tình dục tần suất cao, ăn uống đồ ăn giàu năng lượng sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao", bác sĩ Tuấn Vinh cho hay.
Người mắc tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt thường xuất hiện 2 triệu chứng: tắc nghẽn (tiểu không hết, tiểu ngắt…); triệu chứng kích thích (số lượng đi tiểu nhiều, tiểu đêm tiểu không tự chủ…).
Trong đó, tiểu đêm là biểu hiện đầu tiên gặp ở đa phần các bệnh nhân tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt. Nếu một người có tiểu đêm có kèm theo rối loạn giấc ngủ thì cần phải nghĩ tới việc đi khám bệnh về tuyến tiền liệt.
Theo bác sĩ Tuấn Vinh tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt là bệnh lành tính không gây chết người, nhưng nó lại ảnh hưởng toàn diện tới sức khoẻ, tâm lý của người bệnh.
Nó khiến cho bệnh nhân khó ngủ, dễ cáu gắt, không dám đi chơi xa… Một số nghiên cứu còn chỉ ra tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt của nam giới còn gây ra sang chấn tâm lý cho người vợ do ảnh hưởng tới giấc ngủ.
Bác sĩ Tuấn Vinh cho biết: "Tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt thường chỉ gây ra các triệu chứng rối loạn đường tiểu dưới. Triệu chứng tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt các triệu chứng thường rất chậm. Vì vậy, đa phần những bệnh tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt thường đến khám khi bệnh đã nặng".
Điều trị tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt phổ biến và hiệu quả là điều trị nội khoa nghĩa là dùng thuốc, chỉnh lối sống phù hợp có thể giải quyết gần 90%.
Một số ít các trường hợp không giải quyết được bằng nội khoa thì có thể can thiệp ngoại khoa như: đốt tuyến tiền liệt (sóng viba, laser), thậm chí còn nhiều tác giả dùng robot để phẫu thuật… Tuy nhiên, phương pháp phẫu thuật can thiệp thường ít được lựa chọn cho bệnh nhân.
"Bác sĩ thường hạn chế can thiệp vào tuyến tiền liệt vì nó là cơ quan sinh dục (tạo tinh dịch, hoạt động tình dục). Nếu mất tuyến tiền liệt sẽ ảnh hưởng tới chất lượng tình dục của người bệnh.
Việc cắt đốt tuyến tiền liệt có thể phải đối diện với một số nguy cơ như: chảy máu, sẹo đường tiểu, rối loạn cương dương, xuất tinh ngược dòng… Khi điều trị tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt bằng nội khoa không hiệu quả thì bác sĩ sẽ cân nhắc tới phẫu thuật", bác sĩ Tuấn Vinh nói.
Hiện điều trị bằng thảo dược đang là hướng đi ưu tiên vì an toàn và hiệu quả trong điều trị tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt. Vì một số thuốc điều trị có thể gây ra tác dụng phụ tăng giảm huyết áp, rối loạn cương dương… Trong khi đó, nếu dùng thuốc thảo dược sẽ tránh được những tác dụng phụ đó.
Trên thị trường có rất nhiều thảo dược có tác động vào bệnh tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt như: hoàng cung trinh nữ, hạt bí, xạ đen, cọ lùn. Để biết thảo dược nào tốt nhất thì phải thông qua các công trình nghiên cứu.
Trong đó, có chiết xuất cây cọ lùn được đánh giá cao bởi vì. Chất Serenoa Repens có rất nhiều nghiên cứu bệnh tuyến tiền liệt. Thứ 2 các nhà khoa học đã tìm ra được cơ chế tác vào bệnh tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt của hoạt chất Serenoa Repens.
Thông qua cơ chế giảm viêm, Serenoa Repens sẽ tác dụng vào làm cho tế bào đi vào chu trình chết tự nhiên. Nó cũng ảnh hưởng một phần về chuyển hóa nội tiết nam.
Bác sĩ Tuấn Vinh lý giả thêm: "Chiết xuất Serenoa Repens trong cây cọ lùn do đã được nghiên cứu và chứng minh thì vậy nó được đánh giá cao và tin tưởng hơn so với các thảo dược truyền miệng không có nghiên cứu.
Mọi người hiện nay vẫn cho rằng thuốc thảo dược là an toàn. Tuy nhiên, khi dùng các loại thuốc thảo dược thì người dùng cần lưu ý tới vấn đề về quy trình trồng của loại cây đó sẽ khác nhau.
Tôi lấy ví dụ cùng là một loại cây nhưng nếu chất ở mùa nắng hoạt chất sẽ không giống với mùa mưa hay như trồng ở các vùng đất (thổ nhưỡng) khác nhau thì hoạt chất cũng khác nhau.
Ngoài lưu ý về vấn đề điều kiện địa lý, thổ nhưỡng của thảo dược thì người tiêu dùng cần phải lưu ý tới chiết xuất, công ty sản xuất uy tín và lâu đời…".
Để đảm bảo an toàn khi dùng các sản thảo dược điều trị bệnh tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt thì liều dùng cần phải tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ .
Với chiết xuất Serenoa Repens bác sĩ Vinh đã biết đến khoảng 30 năm nay, liều dùng ban đầu chỉ 80mg. Tuy nhiên, sau này các nghiên cứu đã tăng liền lên 160mg vẫn an toàn cho bệnh nhân. Hiện nay, qua thực tiễn lâm sàng gần 30 năm thì liều dùng chiết xuất Serenoa Repens đã được nâng lên 320mg/ lần/ngày vẫn an toàn.
Quá trình tăng liều của chiết xuất Serenoa Repens bác sĩ Vinh đánh giá là sự tiến bộ đáng ghi nhận điều trị. Với liều dùng chiết xuất Serenoa Repens 320mg/ lần/ngày nếu đảm bảo được về hoạt chất sẽ tốt hơn cho bệnh nhân trong quá trình điều trị bệnh.
Đi khám sớm để loại trừ ung thư
Bác sĩ Tuấn Vinh khuyến cáo, tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt không nguy hiểm tới tính mạng, nhưng nên đi khám sớm để loại trừ nguy cơ ung thư. Bởi vì, tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt không gây nguy hiểm tới tính mạng, nhưng là ung thư tuyến tiền liệt phát hiện muộn điều trị sẽ rất khó khăn.
Nam giới cần lưu ý, triệu chứng tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt thường xuất hiện ở trung tâm. Còn ung thư tuyến tiền liệt triệu chứng xuất hiện ở phần rìa ngoại vi của tuyến liệt diễn biến liên tục.
Đối với nam giới gia đình có bố, anh, em từng mắc ung thư tuyến liệt tuyến trên 40 tuổi nên đi khám. Còn đối với người nam bình thường thì trên 50 thì nên đi khám loại trừ nguy cơ ung thư.
Bác sĩ Vinh cũng cho biết thêm, nam giới khi có bất kỳ vấn đề gì bất thường về đường tiểu thì nên đi khám sớm để được tìm nguyên nhân và can thiệp điều trị sớm.