Ngày 14/4/2024, tại giải chạy Tây Hồ Half Marathon 2024, một sự việc đáng tiếc đã xảy ra khi một vận động viên nam 34 tuổi bất ngờ ngã gục và ngừng tim chỉ cách vạch đích 100m.
Ngày 17/4, theo đánh giá của đội ngũ y bác sĩ, tình trạng bệnh nhân đã không thể qua khỏi, gia đình đã quyết định đưa bệnh nhân về nhà để lo hậu sự. Anh đã qua đời tại nhà.
Theo thông tin ban đầu, người bệnh có tiền sử tăng huyết áp 4 năm và thường xuyên sử dụng thuốc điều trị. Đây là hồi chuông cảnh báo cho những người yêu thích thể thao, đặc biệt là những người tham gia các giải chạy bộ đường dài, về nguy cơ tiềm ẩn của việc ngừng tim.
Nguyên nhân dẫn đến ngừng tim khi vận động mạnh
Khi vận động mạnh, tim của chúng ta sẽ trải qua những thay đổi đáng kể như:
Tăng nhịp tim: giống như một cỗ máy được nạp thêm nhiên liệu, tim bắt đầu đập nhanh hơn để bơm nhiều máu hơn, đáp ứng nhu cầu oxy gia tăng của cơ bắp đang hoạt động.
Huyết áp tăng: Cùng với nhịp tim, huyết áp cũng tăng lên, giúp đẩy máu đi khắp cơ thể một cách hiệu quả.
BÁC SĨ HOÀNG MINH PHÚ
Tác giả bài viết
Bác sĩ CK1 Tai Mũi
Phòng khám Đa khoa Quốc Tế Hàng Xanh
Hoạt động điện tim biến đổi: Các tế bào cơ tim liên tục tạo ra những xung điện nhỏ để điều hòa nhịp tim. Tuy nhiên, khi vận động mạnh, hoạt động điện của tim có thể thay đổi, dẫn đến nguy cơ rối loạn nhịp tim.
Mức độ hormone thay đổi: Một số hormone như adrenaline và cortisol được giải phóng trong quá trình vận động, ảnh hưởng đến nhịp tim và huyết áp.
Nhiệt độ cơ thể tăng: Khi cơ thể hoạt động mạnh, nhiệt độ sẽ tăng cao, đòi hỏi tim phải làm việc nhiều hơn để điều hòa thân nhiệt.
Những thay đổi này là hoàn toàn bình thường và cần thiết để cơ thể thích nghi với hoạt động thể chất. Tuy nhiên, ở một số người, đặc biệt là những người có bệnh tiềm ẩn, những thay đổi này có thể dẫn đến những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Ngừng tim khi chạy Marathon có thể xuất phát từ những yếu tố sau:
- Bệnh tim tiềm ẩn: đây là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến ngừng tim ở các vận động viên Marathon. Theo một nghiên cứu đăng tải trên tạp chí Heart, hơn 80% trường hợp ngừng tim trong Marathon do bệnh tim tiềm ẩn gây ra, bao gồm bệnh tim mạch vành, bệnh van tim, hoặc bệnh cơ tim.
- Rối loạn nhịp tim: một số người có thể bị rối loạn nhịp tim ngay cả khi không có bệnh tim. Các rối loạn nhịp tim này, như rung thất hoặc nhịp nhanh thất, có thể dẫn đến ngừng tim khi tập luyện gắng sức.
- Mất nước và điện giải: Khi chạy Marathon, cơ thể mất nhiều nước và điện giải qua mồ hôi. Mất nước và điện giải có thể ảnh hưởng đến hoạt động điện của tim, dẫn đến rối loạn nhịp tim và ngừng tim. Một nghiên cứu đăng tải trên tạp chí European Heart Journal cho thấy, mất nước và điện giải có thể làm tăng nguy cơ ngừng tim ở các vận động viên Marathon lên đến 5 lần.
- Say nắng: Say nắng có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, bao gồm cả ngừng tim. Khi say nắng, cơ thể không thể điều chỉnh nhiệt độ, dẫn đến tăng nhịp tim, huyết áp và nguy cơ ngừng tim.
Sử dụng chất kích thích: Sử dụng một số chất kích thích, như cocaine hoặc amphetamine, có thể làm tăng nhịp tim và huyết áp, dẫn đến ngừng tim. Việc sử dụng chất kích thích có thể làm tăng nguy cơ ngừng tim ở các vận động viên Marathon lên đến 10 lần.
Những lưu ý khi chạy Marathon để bảo vệ sức khoẻ
Khám sức khỏe toàn diện: đây là bước tiên quyết giúp phát hiện sớm các bệnh tim tiềm ẩn - nguyên nhân hàng đầu dẫn đến ngừng tim khi chạy Marathon. Nên khám sức khỏe ít nhất 6 tuần trước khi thi đấu.
- Luyện tập khoa học: luyện tập đầy đủ và tăng dần cường độ theo thời gian để cơ thể thích nghi với hoạt động gắng sức. Vận động viên Marathon cần luyện tập ít nhất 12 tuần, tổng quãng đường lên đến 300km. Tham khảo ý kiến chuyên gia để xây dựng chương trình luyện tập phù hợp.
- Bổ sung nước và điện giải: uống đủ nước và dung dịch điện giải để tránh mất nước và điện giải, ảnh hưởng đến hoạt động điện của tim. Chú ý điều kiện thời tiết: tránh chạy Marathon khi trời nóng hoặc ẩm ướt. Nên chọn thời điểm chạy mát mẻ, sử dụng trang phục phù hợp và đội mũ che nắng.
- Lắng nghe cơ thể: nhận biết các dấu hiệu cảnh báo nguy cơ ngừng tim như đau ngực, khó thở, chóng mặt. Ngừng chạy ngay lập tức và tìm kiếm sự trợ giúp y tế nếu gặp bất kỳ dấu hiệu nào.
- Tránh chất kích thích: không sử dụng cocaine, amphetamine trước hoặc trong khi chạy Marathon vì có thể làm tăng nhịp tim và huyết áp.
- Sử dụng thiết bị theo dõi sức khỏe: theo dõi nhịp tim và các thông số sức khỏe khác để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường. Tham gia lớp học sơ cấp cứu: trang bị kiến thức và kỹ năng sơ cấp cứu để có thể cứu sống bản thân hoặc người khác khi gặp trường hợp ngừng tim.
- Tuân thủ quy định: luôn tuân thủ các quy định và hướng dẫn của ban tổ chức Marathon để đảm bảo an toàn cho bản thân và những người xung quanh.
Chinh phục Marathon là một hành trình đầy thử thách nhưng cũng vô cùng ý nghĩa. Bằng cách thực hiện các biện pháp phòng ngừa hiệu quả và tuân thủ các nguyên tắc an toàn, bạn có thể giảm thiểu nguy cơ ngừng tim và tận hưởng trọn vẹn trải nghiệm Marathon một cách an toàn.