Đến Viện KTHQ, ai chắc cũng từng được nghe nhắc đến "hàng cây sáng tạo". Ở đây, mỗi cây được mang biển tên một công trình, dự án, đề tài, sản phẩm KHCN đã nghiên cứu thành công. Hàng trăm tấm biển ghi danh cán bộ, nghiên cứu viên, nhân viên như thế đã nối dài theo hàng cây quanh đơn vị.
Men theo "hàng cây sáng tạo" ấy, chúng tôi đã xuống xưởng của Phòng Khí tài đặc chủng để tham quan một trong những sản phẩm thành công của đơn vị năm qua đó là máy thông tin liên lạc thủy âm trang bị cho tàu Hải quân phục vụ tác chiến ngầm.
Được biết, hiện tại lực lượng tác chiến ngầm của hải quân đang ngày càng được hiện đại hóa, số lượng ngày một tăng trong khi phương tiện thông tin liên lạc ngầm còn hạn chế. Việc chế tạo thành công sản phầm này không chỉ giúp liên lạc thông suốt giữa tàu ngầm với tàu ngầm mà còn giữa tàu ngầm với tàu nổi phục vụ tác chiến ngầm một cách hiệu quả nhất.
Nghiên cứu cải tiến ngòi nổ chuyên dụng bằng công nghệ cao
Đại úy Nguyễn Tuấn Phong, Nghiên cứu viên Phòng Khí tài đặc chủng-Chủ nhiệm đề tài tâm sự:
"Mặc dù đây là đề tài được phát triển trên cơ sở sáng kiến của chính tôi năm 2012. Nhưng do đề tài ứng dụng các công nghệ khó, phức tạp và hiện đại nhất hiện nay đó là: công nghệ thủy âm, công nghệ điện tử kỹ thuật số gồm lọc số, tổ hợp tần số thủy âm… nên chúng tôi đã gặp rất nhiều khó khăn cả về tài liệu lẫn, kinh nghiệm thực tế.
Tuy nhiên do tính cấp thiết của đề tài nên chúng tôi quyết tâm làm bằng được. Sản phẩm đã được các hội đồng bảo vệ đánh giá cao".
Đại tá Vũ Hồng Quang, Chính ủy Viện chia sẻ với chúng tôi: Tính riêng năm 2016, Viện đã thực hiện tổng cộng 122 đề tài, dự án, nhiệm vụ chuyên môn bảo đảm tiến độ và chất lượng. Trong đó có tới 75% đề tài, nhiệm vụ Viện thực hiện có độ khó, ứng dụng công nghệ cao.
Viện đang là đơn vị đi đầu toàn quân triển khai nghiên cứu trên ba lĩnh vực KHCN có tính đột phá là:
Công nghệ tích hợp vũ khí trên tàu hải quân, công nghệ tiêu từ tàu quân sự và công nghệ thủy âm. Đặc biệt là công nghệ thủy âm đang dành nhiều sự quan tâm nhất. Bởi lẽ, công nghệ này đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý, giám sát và làm chủ vùng dưới mặt nước của bất cứ quốc gia biển nào.
Và thành tích ấy cũng chính là kết quả của thực hiện Cuộc vận động "Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ-Người chiến sĩ Hải quân" tại đơn vị.
Nhóm nghiên cứu viên trẻ nghiên cứu làm chủ thiết bị cảm biến vi cơ
Để có được kết quả trên, Viện phải khắc phục hàng loạt khó khăn như: Các VKTBKT mới của Quân chủng được xây dựng trên nền tảng công nghệ cao, trong khi trang thiết bị của Viện dù được quan tâm song nhanh bị lạc hậu và vẫn chưa đáp ứng kịp; thiếu nhiều tài liệu và các phương tiện nghiên cứu thử nghiệm; việc tiếp xúc trực tiếp VKTBKT hiện đại chưa được nhiều…
Đảng ủy, chỉ huy Viện đã lãnh đạo, chỉ đạo, quán triệt mọi cán bộ, nghiên cứu viên, nhân viên kỹ thuật nhận thức đúng nhiệm vụ, xác định công tác nghiên cứu làm chủ phải gắn với VKTBKT và hoạt động của đơn vị cơ sở.
Viện nỗ lực từng bước chuyển đổi từ mô hình nghiên cứu "tuyến tính đóng" sang mô hình nghiên cứu "sáng tạo mở", nhằm khắc phục việc thiếu chuyên gia và thiếu kinh phí cho nghiên cứu khoa học.
Cùng với việc đẩy mạnh hợp tác với các viện, trung tâm nghiên cứu trong nước và nước ngoài như: Nga, Ba Lan, Ấn Độ... để nâng cao trình độ cán bộ, nghiên cứu viên, Viện còn chủ động phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, đơn vị, đặc biệt là Cục Kỹ thuật Hải quân trong triển khai nghiên cứu KHCN; tổ chức nhóm thường trực ở đơn vị để kịp thời nắm tình hình, cập nhật thông tin và tham gia vào quá trình huấn luyện, đào tạo giúp đơn vị.
Thiếu tá Bùi Minh Tuấn, Trưởng phòng Điện tàu cho biết thêm: Trên cơ sở các dự án, hợp đồng mua sắm mới, từng phòng căn cứ vào chuyên môn của mình sẽ cử cán bộ tham gia huấn luyện chuyển giao công nghệ mới để tích lũy kinh nghiệm, làm chủ khai thác, sử dụng VKTBKT.
Hướng tới mục tiêu phát huy hết tính năng của VKTBKT công nghệ cao, Viện cũng đã và đang được cấp trên quan tâm đầu tư xây dựng các cơ sở đảm bảo cả về lý thuyết, thực hành, đào tạo về nghiên cứu như: Dự án Trung tâm đo, xử lý và tiêu từ tàu biển; Dự án Trung tâm công nghệ thủy âm…
Phát huy khả năng, trình độ công nghệ của đội ngũ cán bộ, nhân viên và đầu tư chiều sâu về cơ sở vật chất kỹ thuật, Viện Kỹ thuật Hải quân đang nỗ lực khẳng định vai trò đi trước, đón đầu về công nghệ và làm chủ VKTBKT hải quân. Từ đó, góp phần tích cực xây dựng Quân chủng Hải quân tiến lên chính qui, hiện đại, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo Tổ quốc.