Chỉ với 2 âm tiết nhỏ và nhiều biến thể trong ngữ điệu và biểu cảm trên khuôn mặt, người nói tiếng Trung Quốc có thể truyền tải nhiều cảm xúc khác nhau.
Con mình được điểm B môn toán?
"Ai ya!", một bà mẹ Trung Quốc thốt lên trong khi lắc đầu ngán ngẩm.
Nhỡ tay gạt vòi hoa sen sang nước lạnh giữa mùa đông?
"Ai ya!", kèm theo một loạt từ ngữ chửi thề.
Một cô Trung Quốc kiểm tra tài khoản ngân hàng và phát hiện ra tháng này uống hết 5 triệu tiền trà sữa?
"Ai ya!", kèm một tiếng thở dài.
Tết đến, cô dì chú bác đi xa về lì xì phong bao đỏ và bạn phải tỏ ra mình không muốn nhận đâu, ngại lắm!
"Ai ya!", với vẻ ngượng ngùng nhưng trong đầu đã nghĩ đến tiêu tiền trong lì xì vào việc gì.
...
Còn nhiều, rất nhiều ví dụ về cách dùng "Ai ya!" của người Trung Quốc.
Thất vọng, sung sướng, giận dữ, bất ngờ, phấn khích... gì cũng được, người Trung Quốc đều có thể dùng "Ai ya!"
Đây là một trong nhiều thán từ của tiếng Trung, thể hiện phản ứng với nhiều vấn đề trong cuộc sống. Cũng khó mà dịch được chính xác 2 âm tiết đơn giản này.
Theo nhiều website về ngôn ngữ, "Ai ya!" tương đồng với "ah;oh;ugh", từ ngữ tương đồng trong tiếng Việt là "ái, ố, ái dà..."
Còn theo Hiệp hội Phụ nữ Trung Quốc ở San Diego, "Ai ya!" được định nghĩa như sau:
"Ai ya là cụm từ đa nghĩa, vừa đơn giản vừa phức tạp. Nó thể hiện trạng thái cảm xúc của bạn thông qua ngữ điệu. Chỉ 2 tiếng 'Ai ya' sẽ thể hiện bạn đang đau đơn, thất vọng, muộn phiền hay tỏ ý nghi hoặc. Tóm lại, nó dùng để cảm thán..."
Giờ ta có thể bớt hoang mang khi xem phim Trung Quốc rồi!
Tham khảo N.S