Giáo sư Rommel Banlaoi, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Tình báo và An ninh Quốc gia Philippines, cho biết các tàu Philippines đã tiến hành đánh bắt cá gần Scarborough suốt 3 tuần qua mà không bị các tàu Trung Quốc đe dọa.
Phát biểu bên lề Đối thoại Shangri-La, ông Banlaoi nói rằng một "dấu hiệu tốt" khác là việc Hải quân Philippines đã có thể tuần tra gần Bãi Cỏ Mây (Bãi cạn Second Thomas), vốn cũng được Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền và gọi là Nhân Ái Tiêu, mà không bị Hải cảnh Trung Quốc quấy nhiễu.
Chuyên gia này cho biết thêm: "Tổng thống đắc cử (Duterte) cũng đã gặp Đại sứ Trung Quốc tại Manila."
Trong khi đó, nguồn thạo tin Hải quân Trung Quốc tiết lộ, Bắc Kinh đang giảm thiểu các hành động thù địch nhằm vào Manila do trong tháng này, Tòa án Trọng tài Thường trực tại La Haye dự kiến đưa ra quyết định về vụ kiện của Philippines đối với "đường 9 đoạn" của Trung Quốc.
Ông Andrei Chang, nhà sáng lập tạp chí quân sự "Kanwa Asian Defence" (Phòng vệ Hán Hòa), nhận định rằng Trung Quốc có cách tiếp cận thận trọng với vấn đề Scarborough do Lầu Năm Góc đã cảnh báo "có hành động" nếu Bắc Kinh tiếp tục hoạt động cải tạo đất trong khu vực.
Còn theo chuyên gia quân sự Lý Kiệt ở Bắc Kinh, Trung Quốc sẽ duy trì quan hệ thân thiện trước thời điểm nhậm chức Tổng thống của ông Duterte vào cuối tháng này./.